Ορόσημο για την τουριστική ανάπτυξη της χώρας, τα Ξενία ξαναζωντανεύουν μέσα από την αξιοποίηση της ΕΤΑΔ, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες επενδύσεις, που ενισχύουν την τοπική ανάπτυξη.
Το Πρόγραμμα Ξενία, ένα από τα πλέον φιλόδοξα έργα για την ανάπτυξη του τουρισμού στην Ελλάδα, εγκαινιάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Στόχος ήταν η δημιουργία ενός δικτύου κρατικών ξενοδοχείων υψηλής αισθητικής και λειτουργικότητας σε διάφορες περιοχές της χώρας, ιδιαίτερα σε περιοχές με ελλιπείς τουριστικές υποδομές. Αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας αυτής υπήρξε η κατασκευή περισσότερων από σαράντα μονάδων σε όλη την Ελλάδα- σε νησιά, παραθαλάσσιες και ορεινές περιοχές.
Εκπαίδευση και καινοτομία στον τουρισμό
Τα «Ξενία Ήλιος» συνιστούν μια ιδιαίτερη κατηγορία ξενοδοχειακών μονάδων. Εκτός από ξενοδοχεία λειτουργούσαν ταυτόχρονα και ως πρότυπες τουριστικές μονάδες στις οποίες εκπαιδεύονταν οι φοιτητές των τουριστικών σχολών της χώρας. Επρόκειτο για μια καινοτόμα προσέγγιση της εποχής, που πάντρευε τη θεωρητική κατάρτιση και την πρακτική άσκηση σε πραγματικές συνθήκες λειτουργίας ξενοδοχείου
Οι σπουδαστές της τουριστικής εκπαίδευσης μυούνταν σε όλους τους τομείς λειτουργίας ενός ξενοδοχείου, από τη ρεσεψιόν και τη διαχείριση κρατήσεων, μέχρι την εστίαση και τη μαγειρική, συμμετέχοντας ενεργά στην καθημερινή λειτουργία των μονάδων.
Με τον συλλογισμό πως η πρακτική εκπαίδευση αποτέλεσε βασικό πυλώνα της τουριστικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, η υπουργός
Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη προσπαθεί να αναβιώσει το «μοντέλο ξενοδοχείου– εκπαιδευτηρίου» με Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), αξιοποιώντας τα κτίρια των εκπαιδευτικών μονάδων τα οποία διαθέτουν άδεια δόμησης ξενοδοχείου. Μάλιστα, το παραπάνω μοντέλο εκπαίδευσης ακολουθείται και στην Ελβετία.
Η ΕΤΑΔ επενδύει στα ιστορικά «Ξενία»
Η Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ), θυγατρική του Υπερταμείου με αποκλειστική δραστηριότητα στη διαχείριση ακινήτων, έχει αναλάβει το πρόγραμμα αξιοποίησης των ιστορικών ξενοδοχείων «Ξενία». Σήμερα διαχειρίζεται συνολικά 29 ακίνητα του δικτύου, εκ των οποίων 10 λειτουργούν ήδη μέσω μισθώσεων, 7 βρίσκονται στη διαδικασία υπογραφής συμβάσεων και 8 παραμένουν διαθέσιμα προς αξιοποίηση. Με σεβασμό στην αρχιτεκτονική και πολιτιστική τους αξία –καθώς πολλά έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα μνημεία– η ΕΤΑΔ επιδιώκει να συνδυάσει την αποκατάσταση και αναβίωση των Ξενία με την ενίσχυση της τοπικής ανάπτυξης. Η εκκίνηση των διαδικασιών αξιοποίησης για τα Ξενία Δράμας, Κομοτηνής και Κοζάνης συμπεριλαμβάνονται στα σχέδια της εταιρείας, ενώ έπονται οι διαδικασίες ωρίμανσης για το Ξενία Δελφών και το Ξενία Ηγουμενίτσας.
Το Ξένια Κοζάνης τοποθετείται επί οικοπέδου εκτάσεως 5.046,47 τ.μ. εντός του Ο.Τ. 693 του Δήμου Κοζάνης, επί της οδού Μεταμορφώσεως, στο Λόφο Μεταμορφώσεως Σωτήρος. Πρόκειται για ένα κτίριο, που κατασκευάστηκε το 1965 από τον ΕΟΤ µε Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Μελετών τον μεγάλο Έλληνα μοντερνιστή αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη. Το εν λόγω έργο, που έχει κηρυχθεί ως «Μνημείο Νεότερης & Σύγχρονης Πολιτιστικής κληρονομιάς», λειτούργησε επί σειρά ετών ως πρότυπη ξενοδοχειακή εγκατάσταση δυναμικότητας 66 κλινών. Παρά τις τρείς προσπάθειες που έχουν γίνει για τη μίσθωσή του μέχρι σήμερα, από το 2003 παραμένει κλειστό.
Διαγωνισμός αξιοποίησης βρίσκεται στα σκαριά για το Ξενία Δράμας, ένα ακίνητο που βρίσκεται σε οικόπεδο έκτασης 2.986,97 τ.μ. με τριώροφο κτίριο ξενοδοχείου συνολικής δομημένης επιφάνειας 2.777,64 τ.μ. Οικόπεδο ακινήτου εμβαδού 18.205,16 τ.μ. με δομημένη επιφάνεια 1.988,65 τ.μ., με δυναμικότητα 42 κλινών αφορά το Ξενία Κομοτηνής. Σε συμφωνία για την παραχώρηση του Ξενία Άνδρου φαίνεται να καταλήγουν η ΕΤΑΔ και ο Δήμος Άνδρου, ανοίγοντας τον δρόμο για την αξιοποίηση του ακινήτου, το οποίο παραμένει εγκαταλελειμμένο εδώ και δεκαετίες. Εφόσον επιτευχθεί, η πρώτη κίνηση του δήμου θα είναι ο στατικός έλεγχος του κτιρίου, που είχε κηρυχθεί διατηρητέο το 2011, ώστε να διευκρινιστεί αν μπορεί να διασωθεί ή επιβάλλεται να κατεδαφιστεί.
Σχετικά με το Ξενία Ηγουμενίτσας, η ΕΤΑΔ είχε παραχωρήσει το ακίνητο στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων έως το 2027, ωστόσο προτίθεται να το πάρει πίσω, καθώς σύμφωνα με αυτοψία που έκανε προ μηνών διαπιστώθηκε εκτεταμένη εικόνα εγκατάλειψης, κατά παράβαση των όρων της αρχικής σύμβασης του 1997.
Το παράδειγμα της Ουρανούπολης δείχνει τον δρόμο
Χαρακτηριστικό παράδειγμα επιτυχούς αξιοποίησης αποτελεί το «Ξενία Ουρανούπολης», ο διαγωνισμός για τη μακροχρόνια εκμίσθωσή του οποίου, διάρκειας 30 ετών, ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο. Με αυτόν τον τρόπο, ανοίγει και ο δρόμος για τη μετατροπή του ιστορικού ξενοδοχείου σε σύγχρονη και πολυτελή μονάδα φιλοξενίας στη Βόρεια Ελλάδα. Η διαδικασία προσέλκυσε έντονο ενδιαφέρον, με τη συμμετοχή επτά επενδυτικών σχημάτων, ενώ η τιμή εκκίνησης είχε οριστεί στις 240.000 € ετησίως. Η «ΔΟΜΕΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.» ανακηρύχθηκε προσωρινός ανάδοχος, καταθέτοντας την υψηλότερη προσφορά, ύψους 826.875 € τον χρόνο. Η συμφωνία δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την πλήρη αναβάθμιση και επαναλειτουργία του Ξενία Ουρανούπολης, με υψηλού επιπέδου υπηρεσίες που θα ενισχύσουν τον τουρισμό και την οικονομία της Χαλκιδικής και ευρύτερα της Βόρειας Ελλάδας.
