Πολλά έχουν γραφτεί για τις ευκαιρίες που προσφέρονται στη βιομηχανία των υποδομών ενόψει των μεγάλων τεχνικών έργων που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης. Παράλληλα, πέραν των μεγάλων έργων, ήδη από την κατάργηση των αυστηρών μέτρων που επιβλήθηκαν εξαιτίας της πανδημίας, υπάρχει έντονη κινητικότητα στις ανακαινίσεις μικρότερων έργων (κατοικιών), αλλά και στην έκδοση νέων οικοδομικών αδειών. Ωστόσο, ο δρόμος για την ανάκαμψη των κατασκευών δεν είναι ρόδινος…
Το πρώτο βαρίδι αφορά την εκτίναξη του κόστους κατασκευής εξαιτίας των ανατιμήσεων. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο Γενικός Δείκτης Τιμών Υλικών Κατασκευής Νέων Κτιρίων Κατοικιών τον Οκτώβριο 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Οκτωβρίου 2020, παρουσίασε αύξηση 6,3%, έναντι μείωσης 0,5% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών του έτους 2020 με το 2019, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2021 οι τιμές των υλικών κατέγραψαν επίσης αύξηση 5,1%. Την ίδια ώρα ερωτηματικό παραμένει κατά πόσο αυτή η άνοδος στις τιμές των υλικών θα ληφθεί υπόψη στην κατάρτιση του νέου προγράμματος «Εξοικονομώ». Παράλληλα, η αγορά ακινήτων δείχνει έντονα προβληματισμένη από την άνοδο των αποδόσεων στα logistics, σε έναν τομέα όπου οι Εταιρείες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας έχουν κάνει σημαντικές επενδύσεις. Όπως τονίζουν στελέχη της αγοράς, μια λύση είναι η αναθεώρηση των συντελεστών, αν και προσωρινή. Η μόνιμη αντιμετώπιση του προβλήματος θα επέλθει με τη νομοθέτηση του Ενιαίου Συστήματος Τεχνικών Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων & Μελετών.
Ακόμα και αν αντιμετωπιστεί όμως το σοβαρό πρόβλημα των ακριβότερων υλικών, στελέχη της αγοράς κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την έλλειψη των εργατικών χεριών. Η γενιά των ανθρώπων που θα μπορούσαν να δουλέψουν στην οικοδομή έχουν στραφεί σε άλλους τομείς. Και αυτό ισχύει τόσο για τους Έλληνες όσο και για τους ξένους εργάτες. Η οικοδομική δραστηριότητα βρέθηκε σε αδιέξοδο τα τελευταία χρόνια, οπότε έσβησε ως επαγγελματικός προορισμός των νέων ανθρώπων.
Όπως ενδεικτικά αναφέρεται στην παγκόσμια έρευνα «KPMG 2021 Global Construction Survey» για τον κατασκευαστικό κλάδο με τίτλο «No turning back, An industry ready to transcend»: «Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ο κατασκευαστικός κλάδος το επόμενο διάστημα, έχοντας ήδη διαχειριστεί τις συνέπειες της πανδημίας, θα είναι το αυξημένο κόστος. Η βέλτιστη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, η χρήση καινοτόμων υλικών με σκοπό τη βιωσιμότητα των επενδύσεων, αλλά και η προσέλκυση αξιόλογου εργατικού δυναμικού, φαίνονται να είναι οι παράγοντες που θα καθορίσουν την προσαρμοστικότητα και ανθεκτικότητα των εταιρειών».