Η εστίαση της διοικητικής επιστήμης στον 20ό αιώνα ήταν το να λειτουργούμε τους οργανισμούς (Running the Organization – RTO). Αντίθετα, στον 21ο αιώνα η εστίαση είναι στις συνεχείς και ραγδαίες αλλαγές που γίνονται στους οργανισμούς, αλλαγές που υλοποιούνται σαν projects (Change the Organization – CTO) Αργά αλλά σταθερά βλέπουμε τα projects να εκτοπίζουν τις λειτουργίες (operations management).
Αυτή η τάση έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό. Το 2017, το Project Management Institute (www.pmi.org) υπολόγισε ότι η οικονομική αξία των projects θα ανέλθει, από 12 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2017, σε 20 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2027 με 88.000.000 επαγγελματίες να εργάζονται στον τομέα του project management παγκοσμίως. Αυτές οι εκτιμήσεις έγιναν πριν τον COVID και χωρίς να υπολογίζονται τα projects για την ανάκαμψη από την πανδημία.
Σύμφωνα με άρθρο του HBR με τίτλο “The Project Economy Has Arrived”, στη Γερμανία το 2019 τα projects αντιπροσώπευαν το 41% του συνολικού Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ). Αυτά τα ποσοστά λίγο ή πολύ θα ισχύουν και σε άλλες προηγμένες οικονομίες που δεν υπάρχουν στοιχεία και έρευνες.
Φεύγουν τα Job Descriptions, έρχονται τα Project Roles
Οι εκτιμήσεις για το μέλλον είναι ότι δεν θα υπάρχουν πλέον οι παλιές παραδοσιακές θέσεις εργασίας με job descriptions του 20ού αιώνα αλλά θα υπάρχουν «project roles».
Οι πιο πολλοί από εμάς εστιάζουμε στις θέσεις εργασίας μας και πιστεύουμε ότι τα projects μάς «εμποδίζουν» στο να κάνουμε τη δουλειά μας – αυτό που περιγράφει η θέση εργασίας μας.
Γι’ αυτόν τον λόγο βλέπουμε τα projects ως «παρελκόμενα». Αυτό σταδιακά αλλάζει και θα πάμε στην απέναντι όχθη όπου σχεδόν τα πάντα θα είναι projects!
Όμως τα projects, σύμφωνα με έρευνες της Standish Group, σε ποσοστό 70% έχουν προβλήματα. Η επιστήμη που βοηθά να έχουμε σημαντικά καλύτερα αποτελέσματα από τα projects που υλοποιούμε είναι το Project Management. Σύμφωνα με τον οδηγό The Project Management Body of Knowledge, που εκδίδεται από το www.pmi.org, το Project Management μας βοηθά στο σωστό value delivery.
Η επιστήμη του Project Management μας διδάσκει να αναλύουμε και να τα κατανοούμε τα έργα, ιδίως τα μεγάλα, ως ανοιχτά, πολύπλοκα προσαρμοζόμενα συστήματα μέσα σε ένα VUCA (volatile, uncertain, complex, ambiguous) περιβάλλον.
Παράλληλα λοιπόν με την εφαρμογή των εξειδικευμένων αρχών, διεργασιών, τεχνικών, και καλών πρακτικών του Project Management, έχει μεγάλη σημασία η κατανόηση των αλληλεξαρτήσεων ανάμεσα στα μέρη (επιμέρους υποσυστήματα του έργου) αλλά και η κατανόηση των πάσης φύσεως ροών, π.χ. πληροφοριών, επιρροών, εντολών κ.λπ., ανάμεσα στο σύστημα, τα υποσυστήματα – κυρίως τα ανθρώπινα υποσυστήματα – και το περιβάλλον του κάθε έργου.
Κατακτώντας τη δεξιότητα της Διοίκησης Έργων
Κάποιες εταιρείες έχουν αρχίσει τον μετασχηματισμό από το παραδοσιακό μοντέλο λειτουργίας των εταιρειών στο σύγχρονο διοικητικό πλαίσιο που έχει επικρατήσει να ονομάζεται «disciplined project-based work», στο οποίο αναφέρονται όλα τα διεθνή πρότυπα διοίκησης έργων.
Σύμφωνα με το άρθρο HBR, στις Ηνωμένες Πολιτείες ο διαφημιστικός όμιλος Richards, έχει καταργήσει σχεδόν όλα τα επίπεδα διοίκησης και τους τίτλους των θέσεων εργασίας και πλέον οι περισσότεροι υπάλληλοι έχουν τον τίτλο του «project manager». Επίσης το 2020, ο Mohamed Alabbar, ιδρυτής και πρόεδρος της Emaar, εταιρείας ανάπτυξης ακινήτων με έδρα το Dubai, ανακοίνωσε ότι η εταιρεία θα θεωρεί τα πάντα «project-based work» και ανακοίνωσε κατάργηση των παραδοσιακών θέσεων εργασίας (και της δικιάς του θέσης εργασίας).
Αυτή η μεταστροφή από το «δουλεύω» στο «υλοποιώ projects» θα έχει βαθιές οργανωτικές και πολιτιστικές συνέπειες. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί από εμάς εξακολουθούμε να θεωρούμε ότι τα projects δεν είναι και τόσο σημαντικά για τις εταιρείες μας και ότι με αυτά ασχολούνται στελέχη μόνο από τα μεσαία επίπεδα στις εταιρείες μας.
Τα projects όμως έχουν αρχή, μέση και τέλος και προσφέρουν διαφάνεια κατά την υλοποίησή τους.
Εάν θέλουμε να είμαστε σίγουροι ότι κάτι θα υλοποιηθεί σωστά, έγκαιρα και μέσα στο πλαίσιο της κοστολόγησής του, αυτή η αλλαγή πρέπει να αντιμετωπισθεί ως project και παράλληλα να ορισθεί ως επικεφαλής της υλοποίησής του, ένας έμπειρος και ικανός project manager.
Το Project Management προσφέρει σε όλους μας μια από τις πιο βασικές δεξιότητες που αναζητούν σχεδόν όλες οι θέσεις εργασίας παγκοσμίως: τη δεξιότητα της Διοίκησης Έργων. Δεν είναι τυχαίο ότι 3 στις 10 αγγελίες εύρεσης εργασίας περιλαμβάνουν τη λέξη Project και 1 στις 10 αγγελίες εύρεσης εργασίας απαιτούν επαγγελματική πιστοποίηση σε Project Management.
*Ο κ. Δρ. Πάνος Χατζηπάνος, M.Phil, Ph.D, WRE, RPP, Dr Eur Ing., είναι Πρόεδρος της Green Athens, Πρόεδρος ΕΦΕΚ, Μέλος Εκτελεστικής Επιτροπής Δ.Σ. του ΕΣΒΥΚ, Governor, American Society of Civil Engineers (ASCE), responsible for Europe – Member, UN-ASCE Planning Committee on Global Sustainability, Chair, Standard for Project Portfolio Management, PMI – Member, PMI Standards Consensus Committee, Πρόεδρος του PMI-GREECE (2014-2020).
*Ο κ. Θεοφάνης Γιώτης, BA, MSc, PhD c., PMP, είναι CEO της 12PM CONSULTING (1992-έως σήμερα), Πρόεδρος του PMI GREECE (2004-2014 και 2020-2021), Leader στο AgileGreece.