Τα τελευταία χρόνια, οι ΑΠΕ κατέχουν σημαντική θέση στο ενεργειακό μοντέλο της Ελλάδας, αλλά και διεθνώς, μιας και πολλές χώρες στρέφονται σε αυτές τις πηγές ενέργειας για την κάλυψη των αναγκών τους σε ηλεκτρική ενέργεια.

Μάλιστα, με ορίζοντα το 2030, οι ΑΠΕ αναμένεται να γίνουν το κυρίαρχο «καύσιμο» της Ελλάδας για την κάλυψη αυτών των αναγκών. Όπως -μεταξύ άλλων- ορίζει και το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), τουλάχιστον το 60% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2030 θα πρέπει να προέρχεται από ΑΠΕ, ενώ σε ΑΠΕ θα πρέπει να αντιστοιχεί τουλάχιστον το 35% της ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που αυξάνεται ο αριθμός έργων ΑΠΕ στην Ελλάδα και αυτό φαίνεται ήδη από τα στοιχεία της προηγούμενης χρονιάς. Η ΡΑΕ δέχτηκε νέες αιτήσεις στον κύκλο Δεκεμβρίου 2020 για συνολική ισχύ 45,55 GW, ενώ, μέσα στο 2020, διεκπεραίωσε 1.420 παλιές αιτήσεις των 6 κύκλων Σεπτ. 18-Δεκ. 2019 ενώ εξέδωσε 1.273 Βεβαιώσεις Παραγωγού για συνολική ισχύ 20GW περίπου. Ήδη μεγάλες εταιρείες της χώρας μας σχεδιάζουν τα επόμενα βήματά τους όσον αφορά -κυρίως- αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, ενώ ήδη έχουν συμβάλλει στην ανάπτυξη των ΑΠΕ σε Ελλάδα και εξωτερικό.

ΚΑΦΗΡΕΑΣ: ΕΡΓΟ ΠΝΟΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ENEL
Η Enel, μέσω της ελληνικής θυγατρικής της για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Enel Green Power Hellas S.A., συνέδεσε τον Οκτώβριο του 2019 στο εθνικό δίκτυο ένα νέο σύμπλεγμα αιολικών πάρκων στον Καφηρέα του Δήμου Καρύστου (Εύβοια). Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο ΑΠΕ, και δη στον τομέα της αιολικής ενέργειας, συνολικής ισχύος άνω των 154 MW, το οποίο θα μπορεί να παράγει περίπου 480 GWh ετησίως, με το ύψος της επένδυσης ανέρχεται στα περίπου 300 εκατ. ευρώ.

Πιο συγκεκριμένα, ο Καφηρέας είναι ένα σύμπλεγμα 7 αιολικών πάρκων με συνολικά 67 ανεμογεννήτριες, ύψους 65 m η καθεμία, με μήκος πτερυγίου 34 m και εγκατεστημένη ισχύ 2,3 MW. Όσον αφορά τα έργα του Καφηρέα, αυτά περιλαμβάνουν τη διασύνδεση με την ηπειρωτική Ελλάδα μέσω εναέριου, υπόγειου και υποβρυχίου καλωδίου υψηλής τάσης 150 kV, καθώς και δύο νέων υποσταθμών υψηλής τάσης 150 kV στην ευρύτερη περιοχή του Καφηρέα και του Κάβο Ντόρο. Η ενέργεια εισέρχεται στο εθνικό δίκτυο στην ηπειρωτική Ελλάδα μέσω του Κέντρου Υπερυψηλής Τάσης (ΚΥΤ), το οποίο βρίσκεται στην Παλλήνη Αττικής. Για την ηλεκτρική διασύνδεση του Καφηρέα με το εθνικό δίκτυο αξιοποιήθηκαν 450 km καλωδίων μέσης τάσης (30 kV), 45 km υποθαλάσσιου καλωδίου υψηλής τάσης (150 kV), 23,5 km εναέριου καλωδίου υψηλής τάσης (150 kV) και 18 km υπόγειου καλωδίου υψηλής τάσης (150 kV). Τέλος, στα πλαίσια του έργου, κατασκευάστηκαν πάνω από 60 km καινούργιων δρόμων, ενώ αναβαθμίστηκαν 50 km του υπάρχοντος οδικού δικτύου

Ο κ. Αριστοτέλης Χαντάβας, Επικεφαλής Ευρώπης της Enel Green Power, στάθηκε στις τεχνικές και γραφειοκρατικές δυσκολίες που παρουσιάστηκαν κατά την κατασκευή του Καφηρέα και το πώς αυτές αντιμετωπίστηκαν, δηλώνοντας χαρακτηριστικά μετά την ολοκλήρωση του έργου ότι: «Ο Καφηρέας αποτελεί μέχρι και σήμερα το μεγαλύτερο σύμπλεγμα αιολικών έργων στη χώρα, αποδεικνύοντας ότι η υλοποίηση έργων μεγάλης κλίμακας μπορεί να συνδυάζεται με τη βιώσιμη ανάπτυξη και τον σεβασμό στο περιβάλλον. Λόγω μεγέθους, χρειάστηκαν περίπου 8 χρόνια για να ολοκληρωθεί η αδειοδοτική διαδικασία, καθώς το νομοθετικό πλαίσιο έπρεπε να αναβαθμιστεί και να ευθυγραμμιστεί με τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Η κατασκευή διήρκεσε σχεδόν 2 χρόνια και η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν οι ακραίες καιρικές συνθήκες, ειδικά τον χειμώνα. Αξιοποιώντας καινοτόμες τεχνολογίες και εφαρμόζοντας προηγμένα μέτρα ασφαλείας, κατορθώσαμε να έχουμε πάνω από 1,5 εκατ. εργατοώρες με μηδενικό ατύχημα».

Τέλος, ο κ. Χαντάβας αναφέρθηκε και στη σημασία του Καφηρέα για την Ελλάδα, επισημαίνοντας: «Ο Καφηρέας θεωρείται ένα σημείο αναφοράς στην προσπάθεια της χώρας να προβεί στον απαιτούμενο ενεργειακό μετασχηματισμό ώστε να διαχειριστεί αποτελεσματικά τις σύγχρονες περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις. Πρώτον, συμβάλλει στην απολιγνιτοποίηση της Ελλάδας, καθώς η ετήσια εξοικονόμηση από τη λειτουργία του υπολογίζεται στους 315.000 τόνους CO2. Δεύτερον, κατά την κατασκευή του έργου υλοποιήθηκε το μοντέλο του «Βιώσιμου Εργοταξίου», που περιελάμβανε την ανακύκλωση 550.000 τόνων προϊόντων εκσκαφής για την αποκατάσταση ενός αδρανούς λατομείου. Τρίτον, μέσω της εφαρμογής του μοντέλου «Δημιουργία Αμοιβαίας Αξίας» (CSV), δείχνει μια νέα προσέγγιση στη βιώσιμη ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών, η οποία στοχεύει να συνδυάσει αρμονικά την επιχειρηματική ανάπτυξη με τις ανάγκες του τόπου. Για παράδειγμα, η αναδάσωση 640 στρεμμάτων με αυτοφυή φυτά του Καστανόλογγου, ενός δάσους υπεραιωνόβιων καστανιών, που σκοπεύει στην αναδημιουργία και προστασία του ευρύτερου οικοσυστήματος, στην υποστήριξη της δασοκομίας και την προβολή του βιώσιμου τουρισμού».

VOLTERRA: ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ 2 ΝΕΑ ΕΡΓΑ ΑΠΕ
Η Volterra Α.Ε., μέλος του ομίλου ΑΒΑΞ, ολοκλήρωσε την κατασκευή των Αιολικών Πάρκων Κάστρο-Λυκοβούνι και Αμπέλια-Πλατανάκια της θυγατρικής της εταιρείας Volterra Λυκοβούνι Α.Ε., συνολικής ισχύος 53,7MW, στην περιοχή Υπάτου Βοιωτίας. Επίσης, η εταιρεία ολοκλήρωσε και την κατασκευή του Φωτοβολταϊκού Σταθμού Μπιτάκος της θυγατρικής της εταιρείας Ηλιοφάνεια Α.Ε., ισχύος 2,65MW, στη Θήβα Βοιωτίας. Τα έργα συνδέθηκαν στον κοινό Υποσταθμό ανύψωσης τάσης 20/150 kV ΥΠΑΤΟ ΙΙ στον Ελαιώνα Θηβών και τέθηκαν σταδιακά σε λειτουργία από τον Δεκέμβριο του 2020. Τα έργα αυτά θα παράγουν -κατά μέσο όρο- ετησίως περίπου 120.000 MWh καθαρής ενέργειας η οποία θα μπορεί να καλύπτει τις ανάγκες 30.000 νοικοκυριών, ενώ ταυτόχρονα θα εξοικονομούνται ετησίως 72.000 τόνοι CO2.

Το συνολικό χαρτοφυλάκιο ενεργειακών έργων της Volterra ανέρχεται στα 300 MW, τα οποία βρίσκονται σε διάφορα στάδια (λειτουργία και ανάπτυξη), ενώ εντός του 2021 θα ξεκινήσει η κατασκευή δύο από αυτά στη Δυτική Μακεδονία, με συνολική ισχύ 36MW.

ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ: «ΣΤΑ ΣΚΑΡΙΑ» ΔΥΟ ΜΕΓΑΛΑ ΕΡΓΑ
Ένα σημαντικό έργο για την εταιρεία, το οποίο αναμένεται να αυξήσει περαιτέρω την εγκαταστημένη ισχύ παραγωγής ενέργειάς της, είναι to Καρυστία project στον Δήμο Καρυστίας της Εύβοιας. Το Καρυστία Project αφορά τη δημιουργία ενός αιολικού πάρκου που θα αποτελείται από 18 ανεμογεννήτριες, συνολικής ισχύος 360 MW, με το ύψος της επένδυσης να αγγίζει τα 585 εκατ. ευρώ. Γενικά, πρόκειται για ένα σύνθετο έργο, το οποίο αναμένεται να διασυνδεθεί με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ) μέσω υποβρύχιου καλωδίου, μήκους περίπου 69 km, το οποίο θα ξεκινά από την Εύβοια και θα καταλήγει στην Αττική. Τα 270 από τα 360 MW της επένδυσης προκύπτουν από το χαρτοφυλάκιο αιολικών πάρκων της εταιρείας «RF Ομαλιές Μ.Α.Ε.», που εξαγόρασε η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή από την «RF Energy Α.Ε.». Το έργο έχει μεγάλη περιβαλλοντική σημασία, καθώς -μέσω αυτού- αναμένεται πως οι ρύποι του CO2 θα μειωθούν κατά 1,2 εκατ. τόνους σε ετήσια βάση, συμβάλλοντας στην επίτευξη των εθνικών στόχων για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής.

Επίσης, τον Μάρτιο του 2021, ανακοινώθηκε ότι η εταιρεία υπέγραψε συμφωνία με την OCEAN WINDS, κοινοπραξία των εταιρειών EDP Renewables και ENGIE, με στόχο την από κοινού ανάπτυξη πλωτών υπεράκτιων αιολικών πάρκων στις ελληνικές θάλασσες, συνολικής δυναμικότητας άνω των 1,5 GW, τα οποία θα αναπτυχθούν σε βάθος πενταετίας. Σχολιάζοντας την ανακοίνωση της συνεργασίας ο Πρόεδρος της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, κ. Γεώργιος Περιστέρης, χαρακτήρισε τα πλωτά υπεράκτια αιολικά πάρκα ιδανικά για τις ελληνικές θάλασσες, τόσο λόγω του βάθους όσο και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους. Όσον αφορά τα πλεονεκτήματα που θα προκύψουν για τη χώρα από αυτή τη συνεργασία, δήλωσε πως, μαζί με την OCEAN WINDS, θα μπορούν να παρέχουν στον ελληνικό ενεργειακό τομέα την απαιτούμενη βιώσιμη ενέργεια για την επίτευξη των εθνικών ενεργειακών στόχων. Επίσης, επισήμανε ότι θα προστεθεί αξία σε πολλούς τομείς της οικονομίας, καθώς θα απαιτηθούν νέες επενδύσεις σε ναυπηγεία, διασυνδέσεις δικτύου, λιμένες και σε άλλους τομείς οι οποίοι θα ενισχύσουν την εθνική οικονομία και θα δημιουργήσουν πολλές άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας.

ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΑΚΤΩΡ: ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Το 2020, όσον αφορά τα αιολικά πάρκα, ήταν μια σημαντική χρονιά για την εταιρεία Ελλάκτωρ, μητρική εταιρεία του Ομίλου, καθώς το σύνολο των αιολικών πάρκων έφτασε τα 24, με εγκατεστημένη ισχύ 486 MW, ενώ η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας έφτασε τις 1.032 GWh. Ο εν λόγω αριθμός αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό ορόσημο για τον Όμιλο, καθώς ξεπέρασε για πρώτη φορά τη 1 TWh. Παράλληλα, σε εξέλιξη είναι η υλοποίηση επενδυτικού πλάνου που προβλέπει την κατασκευή 2 νέων αιολικών πάρκων στα Άγραφα, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 88,2 MW. Επιπλέον, η Ελλάκτωρ διαθέτει 855,94 MW έργων ΑΠΕ, κυρίως αιολικά πάρκα, τα οποία βρίσκονται σε διάφορα στάδια αδειοδότησης σε διάφορες περιοχές της Ελλάδος. Από αυτά, τα 273 MW βρίσκονται στην Πελοπόννησο, 90 MW στα Κύθηρα, 16 MW στην Αττική, 71 MW σε νησιά του Αιγαίου και 393 MW στην Κεντρική και Νότια Εύβοια. Επίσης, έχει αιτηθεί επαύξηση ισχύος ή έκδοση νέων αδειών για συνολικά 327 MW αιολικών και φωτοβολταϊκών σταθμών.

Ειδικά στην Κεντρική και Νότια Εύβοια, το έργο αφορά συγκρότημα αιολικών πάρκων συνολικής ισχύος 393 MW, με δυνατότητα να φθάσουν τα 496MW, στους Δήμους Διρφύων – Μεσσαπίων, Ερέτριας, Κύμης – Αλιβερίου και Καρύστου της Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου είναι 489 εκατ. ευρώ, ενώ από την προκαταρκτική ενεργειακή μελέτη εκτιμάται πως η συνολική παραγωγή θα είναι 1.435 GWh/έτος. Η εν λόγω επένδυση θα πραγματοποιηθεί από τις εταιρείες Ελλάκτωρ Α.Ε. και EDPR EUROPE S.L., επενδυτικού βραχίονα της EDP Renewables S.A. για έργα στην Ευρώπη, στο πλαίσιο της στρατηγικής τους συμφωνίας για την από κοινού ανάπτυξη και υλοποίηση χαρτοφυλακίου νέων αιολικών πάρκων ισχύος 900 ΜW σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας.

Η προτεινόμενη επένδυση έχει μεγάλη σημασία και εναρμονίζεται πλήρως με την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική, καθώς αποτελεί πόλο έλξης αξιόπιστων διεθνών επενδυτών, υποστηρίζει την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας και συνεισφέρει στη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας, συμβάλλοντας καθοριστικά στην περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) και του Green Deal της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ειδικά σε ό,τι αφορά το ΕΣΕΚ, εναρμονίζεται πλήρως με αυτό επιτυγχάνοντας -μεταξύ άλλων- την ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού, την ολοκλήρωση μιας βιώσιμης αγοράς ενέργειας και τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλής έντασης άνθρακα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το έργο έχει χαρακτηριστεί ως Στρατηγική Επένδυση του Ν. 4608/2019, κάτι που καταδεικνύει τη σπουδαιότητά του και τα πολλαπλά οφέλη για την Ελλάδα, καθώς προστατεύει το περιβάλλον, στηρίζοντας δυναμικά την ενεργειακή μετάβαση της χώρας και συμβάλλοντας στο στόχο της πλήρους απολιγνιτοποίησης μέχρι το 2028.

ΕΛΠΕ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ: ΣΤΗΝ «ΤΡΟΧΙΑ» ΤΩΝ ΑΠΕ ΜΕ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΟ ΠΑΡΚΟ ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Οι ΕΛΠΕ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ, θυγατρική των ΕΛΠΕ, προχωρούν στην κατασκευή ενός από τα μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά πάρκα σε Ελλάδα και Ευρώπη, μέσω της εξαγοράς του χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών έργων της γερμανικής εταιρείας Juwi.

Η συνολική ισχύ του έργου θα είναι 204 MW και αποτελεί το πρώτο σημαντικό βήμα για την υλοποίηση μιας στρατηγικής που θέλει τα ΕΛΠΕ να έχουν ενεργό ρόλο στην παραγωγή καθαρής ενέργειας. Το ύψος της επένδυσης ανέρχεται σε 130 εκατ. ευρώ, με ελληνική συμμετοχή σε υλικά, εξοπλισμό και εργασία άνω του 35%, και περιλαμβάνει την κατασκευή 18 φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων, τα οποία θα αναπτυχθούν σε μια έκταση 4.400 στρεμμάτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εργασίες κατασκευής έχουν ξεκινήσει από τον Νοέμβριο του 2020 και αναμένεται να διαρκέσουν 16 μήνες, έτσι ώστε να τεθεί σε πλήρη λειτουργία κατά το Α’ τρίμηνο του 2022.

Όσον αφορά τα οφέλη που θα προκύψουν από την κατασκευή του φωτοβολταϊκού πάρκου, υπολογίζεται ότι η παραγωγή ενέργειας θα ανέρχεται σε 350 GWh ετησίως, η οποία θα είναι ικανή να εξασφαλίσει την παροχή καθαρής ενέργειας μηδενικών εκπομπών για τουλάχιστον 75.000 νοικοκυριά, με ετήσιο όφελος σε επίπεδο εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα 320.000 τόνων, κάτι που αντιστοιχεί σε 1,1 εκατ. στρέμματα δάσους. Επίσης, υπολογίζεται ότι κατά την κατασκευή του θα δημιουργηθούν 350 θέσεις εργασίας, οι περισσότερες από τις οποίες θα προέρχονται από την περιοχή, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας.

ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ
Τον δρόμο της υλοποίησης έχει πάρει το mega project της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, θυγατρικής εταιρείας της ΔΕΗ, στη Δυτική Μακεδονία, το οποίο θα αποτελείται από 3 μονάδες-φωτοβολταϊκά πάρκα, συνολικής ισχύος 230 MW.

Η μεγάλη μονάδα αφορά την κατασκευή ενός φωτοβολταϊκού πάρκου δυναμικότητας 200 MW σε μια έκταση περίπου 5.212 στρεμμάτων. Συγκεκριμένα, το έργο, το οποίο δημοπρατήθηκε τον Απρίλιο του 2020, αφορά τη μελέτη, τον σχεδιασμό, την προμήθεια και την υλοποίηση όλων των απαραίτητων έργων Πολιτικού Μηχανικού και Η/Μ για την κατασκευή ενός ολοκληρωμένου φωτοβολταϊκού σταθμού ισχύος 200 MWp. Επίσης περιλαμβάνεται ο εξοπλισμός και οι απαραίτητες εργασίες προκειμένου να διασυνδεθεί ο σταθμός με το Σύστημα μέσω υπογείων καλωδίων ΜΤ 33 kV, τα οποία θα συνδεθούν στους Υποσταθμούς 150/33 kV Χαραυγή και Άγιος Χριστόφορος, οι επεκτάσεις των οποίων αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του έργου. Στον διαγωνισμό του έργου, προϋπολογισμού 110 εκατ. ευρώ, ανάδοχος ορίστηκε η METKA ENG του Ομίλου Mytilineos, και το έργο θα κατασκευαστεί για 83,7 εκατ. ευρώ.

Όπως τόνισε τον Απρίλιο του 2021 ο κ. Κωνσταντίνος Μαύρος, Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, κατά την παρουσίαση του έργου στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου, με τον νέο φωτοβολταϊκό σταθμό, στον οποίο προβλέπεται να χρησιμοποιηθούν πάνελ 2 όψεων (bifacial panels) και μονοαξονικό tracker, θα παράγονται ετησίως 352.4 GWh καθαρής ηλιακής ενέργειας με αντίστοιχη αποφυγή 178.5 εκατ. τόνων CO2. Σύμφωνα με τον κ. Μαύρο, το έργο θα κατασκευαστεί και θα ηλεκτριστεί σε διάστημα 16 μηνών και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τον Νοέμβριο του 2022. Παράλληλα, κατά τη συνεδρίαση της επιτροπής, παρουσιάστηκαν και κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία. Όπως ανέφερε ο κ. Κώστας Σκρέκας, Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το γεγονός ότι το έργο, αρχικού προϋπολογισμού 110 εκατ. ευρώ, κατέληξε στα 83,7 εκατ. ευρώ, το καθιστά ένα από τα πιο ανταγωνιστικά έργα αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη, με κόστος ανά MW μόλις στις 420.000 ευρώ. Τέλος, ένα ακόμα ενδιαφέρον στοιχείο που επισήμανε αφορά την τιμή αναφοράς, η οποία είναι στα 49,11 ευρώ/MWh, μια συμφέρουσα τιμή τόσο για τη ΔΕΗ όσο και για τους καταναλωτές.

Όσον αφορά τις 2 υπόλοιπες μονάδες του cluster, αυτές έχουν συνολική ισχύ 30 MW. Τα πρώτα 15 MW έχουν ήδη ολοκληρωθεί από τη ΜΕΤΚΑ, ενώ μέσα στο καλοκαίρι αναμένεται να ολοκληρωθούν και τα υπόλοιπες 15 MW από την ΤΕΡΝΑ. Συνολικά, το project αποτελεί το μεγαλύτερο έργο ΑΠΕ που υλοποιείται αυτή τη στιγμή στη χώρα και ένα από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη.

Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκεται από τον περασμένο Αύγουστο και ο άλλος μεγάλος διαγωνισμός της ΔΕΗ Ανανεώσιμες για την κατασκευή ενός φωτοβολταϊκού έργου, συνολικής ισχύος 50 MW και προϋπολογισμού 30,7 εκατ. ευρώ, σε έκταση περίπου 2.000 στρεμμάτων στην Πελοπόννησο. Συγκεκριμένο, ο ανάδοχος του έργου θα αναλάβει τη μελέτη, τον σχεδιασμό, την προμήθεια και την υλοποίηση όλων των απαραίτητων έργων Πολιτικού Μηχανικού και Η/Μ για την κατασκευή 2 ολοκληρωμένων φωτοβολταϊκών σταθμών ισχύος 39 MWp και 11 MWp στη θέση «Μεγάλες Λάκκες» του Δήμου Μεγαλόπολης. Επίσης περιλαμβάνεται όλος εκείνος ο εξοπλισμός, καθώς και οι εργασίες που είναι απαραίτητες, προκειμένου να διασυνδεθούν οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί με το Σύστημα μέσω υπογείων καλωδίων ΜΤ 33 kV, τα οποία θα συνδεθούν στον Υποσταθμό 150/33 kV, ο οποίος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του έργου. Αξίζει να σημειωθεί ότι για την κατασκευή του εν λόγω έργου ενδιαφέρον έχουν δείξει 8 εταιρείες, οι: ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ, ΑVAX, METKA, Intrakat, Voltalia Greece, Dongfang Electric International Corporation και η Sunel & Shanghai Electric. Οι 2 φωτοβολταϊκοί σταθμοί εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο του masterplan απολιγνιτοποίησης και αποτελούν μία από τις 16 επενδυτικές προτάσεις που αφορούν τη Μεγαλόπολη και τη Δυτική Μακεδονία, οι οποίες θα πρέπει να έχουν απολιγνιτοποιηθεί μέχρι το 2028.

MYTILINEOS: ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΑΠΕ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ
Ο Τομέας Επιχειρηματικής Δραστηριότητας Ανάπτυξης Ανανεώσιμων Πηγών και Αποθήκευσης Ενέργειας (RSD Business Unit) της MYTILINEOS ανακοίνωσε τον Οκτώβρη του 2020 ότι ολοκληρώθηκε η κατασκευή 2 μεγάλων έργων στο εξωτερικό. Το ένα έργο αφορά της κατασκευής της μονάδας ηλιακής ενέργειας ισχύος 300MW στον δήμο Talaván στο Cáceres της Ισπανίας («έργο Talasol»). Η σύμβαση υπεγράφη με την Talasol Solar S.L.U., θυγατρική της Ellomay Capital Ltd., τον Ιούνιο του 2018, ενώ η προκήρυξη ανάθεσης εκδόθηκε τον Απρίλιο του 2019. Η φωτοβολταϊκή μονάδα ολοκληρώθηκε μετά από 17 περίπου μήνες και ενεργοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2021, παρά τις δυσκολίες που επέφερε η Covid-19, ώστε να μπορέσει να συνδεθεί σε δίκτυο τάσης 400 kV. Το αντικείμενο της σύμβασης περιελάμβανε τον σχεδιασμό, την προμήθεια του εξοπλισμού και την κατασκευή (EPC) του έργου, καθώς και των βοηθητικών εγκαταστάσεων για την έγχυση ισχύος στο δίκτυο, μεταξύ των οποίων ένας υποσταθμός ανύψωσης τάσεως στα 400 kV, μία γραμμή διασύνδεσης υψηλής τάσης έως και το σημείο διασύνδεσης με το δίκτυο και παροχή υπηρεσιών λειτουργίας και συντήρησης (O&M) για 2 έτη. Το Talasol είναι ένα από τα μεγαλύτερα έργα που κατασκευάστηκαν στην Ευρώπη τον τελευταίο χρόνο, με τη MYTILINEOS να παραδίδει έγκαιρα το έργο, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η υγεία και η ασφάλεια του συνόλου των εργαζομένων της.

Το άλλο έργο αφορά την κατασκευή της μονάδας ηλιακής ενέργειας ισχύος 170MW στον δήμο Pica στο Tarapaca της Χιλής («έργο Atacama»). Η σύμβαση υπεγράφη με την Atacama Solar S.A., θυγατρική της Sonnedix, στις 10 Απριλίου 2019 και η προκήρυξη ανάθεσης εκδόθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2019. Το αντικείμενο της σύμβασης περιελάμβανε τον σχεδιασμό, την προμήθεια εξοπλισμού και την κατασκευή (EPC) της μονάδας ηλιακής ενέργειας, καθώς και την παροχή υπηρεσιών λειτουργίας και συντήρησης (O & M) για 2 έτη. Όλες οι κατασκευαστικές εργασίες εκτελέστηκαν χωρίς διακοπή, παρά τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν παγκοσμίως εξαιτίας της πανδημίας αλλά και τα πολιτικά προβλήματα που αντιμετώπιζε εκείνη την περίοδο η Χιλή, και το έργο παραδόθηκε εντός 15 περίπου μηνών, σύμφωνα με το πρόγραμμα και χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο κανένας από το προσωπικό. Το «Atacama» έχει μεγάλη σημασία, καθώς πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο της Sonnedix και το δεύτερο μεγαλύτερο έργο στη Χιλή.

Μπορεί τα 2 προαναφερθέντα έργα να μην έγιναν σε ελληνικό έδαφος όμως αποδεικνύει τη δυναμική μιας μεγάλης ελληνικής εταιρείας, όπως είναι η MYTILINEOS. Μάλιστα, μέσω αυτών των έργων, αποδεικνύεται -για ακόμα μία φορά- πως η εταιρεία βρίσκεται επάξια ανάμεσα στους 10 κορυφαίους αναδόχους EPC σε παγκόσμιο επίπεδο, για projects ηλιακής ενέργειας και αποθήκευσης ενέργειας, καθώς καταφέρνει να παραδίδει όλα τα έργα σύμφωνα με τα υψηλότερα πρότυπα.

Παράλληλα, στα τέλη του Απριλίου, η εταιρεία ανακοίνωσε την ανάληψη νέου έργου για τη Μελέτη, Προμήθεια και Κατασκευή (EPC) ενός φωτοβολταϊκού πάρκου 28 MW στην Ισπανία, με τη θυγατρική της Ellomay Capital Ltd, την Ellomay Solar S.L.U. («Ellomay Solar»). Η σύμβαση περιλαμβάνει και τις βοηθητικές εγκαταστάσεις για την έγχυση ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο, καθώς και την παροχή υπηρεσιών λειτουργίας και συντήρησης (O & M) για 2 έτη. Ο Τομέας RSD αναμένεται να ολοκληρώσει τις εργασίες, βάσει της συμφωνίας, εντός 9 μηνών από την παραλαβή της Ειδοποίησης Έναρξης Εργασιών (Notice to Proceed). Οι πρώτες εργασίες ξεκίνησαν την 1η Μαρτίου 2021 και η Ειδοποίηση Έναρξης Εργασιών αναμένεται να παρασχεθεί κατά τη διάρκεια του Μαΐου 2021. Η συμφωνία EPC προβλέπει ένα σταθερό και κατ’ αποκοπή ποσό ύψους 15.32 εκατ. ευρώ για την πλήρη εκτέλεση των έργων.
Τέλος, η εταιρεία ανακοίνωσε μία επιπλέον EPC συμφωνία με την EnfraGen LLC (“EnfraGen”) για 10 έργα 12,5 MWp το κάθε ένα (συνολικής δυναμικότητας 125 MWp). Όλα τα έργα βρίσκονται στο κεντρικό τμήμα της Χιλή, και πρόκειται να κατασκευαστούν σε 2 φάσεις, από τα τέλη Απριλίου έως τα τέλη Ιουνίου του 2021.

ΚΑΠΕ: Ο ΑΗ ΣΤΡΑΤΗΣ ΓΙΝΕΤΑΙ «ΠΡΑΣΙΝΟ ΝΗΣΙ»
Στις 30 Μαρτίου του 2021 υπογράφηκε η σύμβαση για την υλοποίηση του καινοτομικού έργου «Άη Στράτης-Πράσινο Νησί» ανάμεσα στο Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ) και την ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΒΕΤΕ. Το έργο, ύψους 3 εκατ. ευρώ, που σχεδίασε και διαχειρίζεται το ΚΑΠΕ για λογαριασμό του Δήμου Αγίου Ευστρατίου, στοχεύει σε διείσδυση των ΑΠΕ στο ηλεκτρικό σύστημα του νησιού σε ποσοστό άνω του 85%, με ταυτόχρονη κάλυψη του μεγαλύτερου μέρους των αναγκών θέρμανσης των κατοίκων. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, περιλαμβάνονται οι εξής εργασίες:
• εγκατάσταση ενός υβριδικού συστήματος το οποίο θα αποτελείται από ανεμογεννήτρια ισχύος 900 kW και φωτοβολταϊκό σταθμό ισχύος 225 kW, μαζί με συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με μπαταρίες ιόντων λιθίου 2,68 MWh/1,34 MW, ενώ στον εξοπλισμό θα περιλαμβάνεται και λογισμικό αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας,
• κατασκευή σταθμού μετατροπής της περίσσειας ηλεκτρικής ενέργειας των ΑΠΕ σε θερμική ενέργεια, με ηλεκτρικές αντιστάσεις ισχύος 1 MW,
• κατασκευή δικτύου τηλεθέρμανσης σε ολόκληρο τον οικισμό του Αγίου Ευστρατίου για τη διανομή του ζεστού νερού στις κεντρικές θερμάνσεις των κατοίκων, μέσω κατάλληλων θερμικών υποσταθμών.
Η κατασκευαστική και δοκιμαστική περίοδος του έργου εκτείνεται σε 2 έτη, ενώ η ανάδοχος εταιρεία έχει αναλάβει και τη λειτουργία και συντήρηση του έργου για 12 έτη.

Ο Δρ. Λάμπρος Πυργιώτης, Γενικός Διευθυντής του ΚΑΠΕ, στάθηκε στη σημασία του έργου: «Με την αποφασιστική βούληση της πολιτείας, τη συνεργασία των συναρμοδίων φορέων και την καταλυτική δραστηριοποίηση των στελεχών του ΚΑΠΕ, ξεπεράστηκαν οι συνήθεις ανασταλτικοί παράγοντες, ώστε να μπει πλέον στην τελική ευθεία η μετατροπή του Άη Στράτη σε «πράσινο νησί». Το πρωτοποριακό έργο που σχεδιάστηκε για το ακριτικό νησί αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο 2023 επιφέροντας πολλαπλά, οικονομικά, τεχνολογικά και περιβαλλοντικά, οφέλη και αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Όλοι είναι υπερήφανοι για ένα έργο που, συνδυάζοντας την ενεργειακή αυτονομία και την περιβαλλοντική ευαισθησία με ένα αξιοσημείωτο ισοζύγιο ανανεώσιμων πόρων και ποιότητας, μπορεί να λειτουργήσει ως μία παγκόσμιας κλάσης τεχνολογική καινοτομία. Έτσι αναδεικνύεται η ‘‘νησιωτικότητα’’ ως ηγέτιδα δύναμη τεχνογένεσης στον δρόμο προς την αξιοβίωτη ανάπτυξη».

WHITE DRAGON: «ΣΤΡΟΦΗ» ΣΤΟ ΥΔΡΟΓΟΝΟ ΑΠΟ ΑΠΕ
Η ΕΕ θεωρεί ότι το υδρογόνο είναι το καύσιμο του μέλλοντος για να επιτευχθεί ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Όμως, είναι γεγονός ότι το κόστος παραγωγής υδρογόνου μέσω ηλεκτρόλυσης με τη χρήση ΑΠΕ είναι υψηλό, καθιστώντας εμπορικά μη βιώσιμα τα έργα υδρογόνου χωρίς ενίσχυση. Έτσι, η ΕΕ έχει προβλέψει ειδική λίστα για την ανάπτυξη τέτοιων έργων, τα οποία θα επιλεγούν. Μάλιστα, ένα από τα τέσσερα έργα που θα διεκδικήσουν την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, έχει ελληνικό ενδιαφέρον.

Πρόκειται για το White Dragon, ένα φιλόδοξο έργο, προϋπολογισμού 2,5 δισ. ευρώ, που έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον πολλών μεγάλων ενεργειακών ομίλων της χώρας μας. Το έργο προβλέπει την παραγωγή υδρογόνου με ηλεκτρόλυση μέσω ηλιακής ενέργειας από φωτοβολταϊκά πάρκα δυναμικότητας 1,5 GW, τα οποία και θα εγκατασταθούν στη Δυτική Μακεδονία. Συντονιστής του έργου είναι η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, ενώ συμμετέχουν οι ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ, Motor Oil, Mytilineos, TERNA, ΕΛΠΕ, η πολωνική Solaris, καθώς και το Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας Δημόκριτος και το Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογίας Ελλάδος. Το υδρογόνο που θα παραχθεί, θα χρησιμοποιηθεί για τηλεθέρμανση, καθώς και ως καύσιμο που θα μεταφέρεται μέσω του αγωγού φυσικού αερίου TAP και θα διατίθεται για μεγάλα οχήματα, όπως φορτηγά, λεωφορεία, κ.λπ.

Όλοι οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να υποβάλουν προτάσεις συμμετοχής στον διαγωνισμό για το έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (PCI) «Τεχνολογίες και Συστήματα Υδρογόνου» μέχρι τις 27 Απριλίου, όπως προβλέπει κοινή υπουργική απόφαση της 7ης Απριλίου που υπογράφεται από τους ΓΓ Βιομηχανίας και Ενέργειας, Ι. Κυριακού και Αλ. Σδούκου.

Σύμφωνα με την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, οι ελληνικές επιχειρήσεις καλούνται να υποβάλουν προτάσεις που αφορούν -μεταξύ άλλων- μονάδες στις τέσσερις παρακάτω γενικές κατηγορίες:
• Βιώσιμης παραγωγής υδρογόνου χαμηλών εκπομπών άνθρακα, όπου έμφαση θα δίνεται στο υδρογόνο από ΑΠΕ.
• Βιομηχανικό εξοπλισμό, συμπεριλαμβανομένων ηλεκτρολυτικών κελιών και εξοπλισμού για μεταφορές με μέσα βαρέως τύπου, όπως εμπορικά οχήματα, λεωφορεία, φορτηγά, καθώς και σιδηρόδρομοι με δυσκολία εξηλεκτρισμού, ναυτιλία ή αεροπορία.
• Αποθήκευση, μεταφορά και διανομή, συμπεριλαμβανομένων των σταθμών ανεφοδιασμού κατά μήκος δρόμων, σιδηροτροχιών και λιμένων, όπως επίσης εφαρμογών υδρογόνου στην ναυτιλία.
• Βιομηχανικές εφαρμογές υδρογόνου, συμπεριλαμβανομένης της απανθρακοποίησης βιομηχανικών εγκαταστάσεων.
Βέβαια, το White Dragon δεν είναι το μόνο έργο που διεκδικεί ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, καθώς υπάρχουν αρκετά διεθνή έργα που αφορούν την παραγωγή «πράσινου» υδρογόνου, όπως το Blue Danube.