Απροσδόκητα, ο κατασκευαστικός κλάδος στην Ευρώπη είδε το επίπεδο των απορριμμάτων που παρήγαγε την τελευταία δεκαετία να αυξάνεται, σε μια εποχή που θα έπρεπε να είχε συρρικνωθεί συγκριτικά με άλλους βιομηχανικούς τομείς.
Αυτό προκύπτει από έρευνα της ολλανδικής ING, η οποία διαπίστωσε ότι η ποσότητα των απορριμμάτων από κατασκευές που παρήχθησαν στην Ευρωζώνη μεταξύ 2010 και 2020 αυξήθηκε κατά 6%. Τα υλικά που ταξινομήθηκαν ως απόβλητα κατασκευών περιελάμβαναν σκυρόδεμα, ξύλο, μέταλλο, τούβλα, μόνωση, γυαλί και πλαστικά.
Το 2020, τα απόβλητα κατασκευών αποτέλεσαν το 37% του συνόλου των απορριμμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Την ίδια περίοδο, η συνολική ποσότητα απορριμμάτων που παρήχθη στην Ε.Ε. μειώθηκε κατά 3%, ενώ η μεταποιητική βιομηχανία κατάφερε να μειώσει τα απόβλητα κατά 8% (πάντα στο ίδιο διάστημα).
Η εικόνα φαίνεται ακόμη χειρότερη για τις κατασκευές αν σκεφτεί κανείς ότι τα επίπεδα παραγωγής στον κλάδο μειώθηκαν κατά 7,6% μεταξύ 2010 και 2020, ενώ η συνολική οικονομική δραστηριότητα αυξήθηκε κατά 8,1%.
Η ING προσφέρει δύο πιθανούς λόγους για τους οποίους οι κατασκευές παράγουν περισσότερα απόβλητα σε μια εποχή που άλλοι τομείς τα έχουν μειώσει:
1) Εν μέσω έλλειψης εργαζομένων, οι κατασκευαστικές εταιρείες επιλέγουν νέα υλικά αντί να επαναχρησιμοποιούν παλιά υλικά. Η επαναχρησιμοποίηση παλαιών υλικών φαίνεται να απασχολεί περισσότερο δυναμικό και οι εταιρείες το εξοικονομούν επιλέγοντας την απόρριψη των αποβλήτων.
2) Οι εργασίες ανακαίνισης και συντήρησης-επισκευής έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Η ING υποστηρίζει ότι οι εργασίες των ανακαινίσεων παράγουν περισσότερα απόβλητα από τις νέες κατασκευές.
Εν τω μεταξύ, ορισμένες χώρες εντός της Ε.Ε. έχουν καλύτερες επιδόσεις από άλλες όσον αφορά την ανάκτηση οικοδομικών απορριμμάτων. Στην Ολλανδία, το 100% των κατασκευαστικών αποβλήτων ανακτάται, σε σύγκριση με τον μέσο όρο του 89% στην Ε.Ε.-27 και το 73% στην Ισπανία.
Είναι πλέον κρίσιμο να πραγματοποιηθεί μια πραγματική αλλαγή στον κατασκευαστικό τομέα, επισημαίνει η ING. Η αυστηρότερη νομοθεσία θα μπορούσε να λύσει ένα μέρος του παζλ, αλλά η μετάβαση πρέπει να καλύψει κάθε στάδιο και υποκλάδο των κατασκευών – από τους πελάτες και τους εργολάβους στους κατεδαφιστές και τη βιομηχανία οικοδομικών υλικών.
Οι μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρείες υιοθετούν ήδη πολιτικές κυκλικής οικονομίας για να βοηθήσουν στην ανατροπή της τάσης, αλλά και οι μικρότερες εταιρείες πρέπει επίσης να εντείνουν τις προσπάθειες για να συμβεί μια πραγματική αλλαγή. Ο κατασκευαστικός τομέας είναι πολύ κατακερματισμένος, με μεγάλο αριθμό από αυτές τις μικρότερες εταιρείες να διαδραματίζουν βασικό ρόλο – και είναι ζωτικής σημασίας η δράση να προέρχεται από όλες τις πλευρές, καταλήγει η έρευνα.