Την κρίσιμη σημασία του Common Data Environment για τη μοντελοποίηση μεγάλης κλίμακας υποδομών αναδεικνύει ο ΒΙΜ Manager της ADT Omega, Δημήτρης Βωβός.
Η μοντελοποίηση ενός συγκοινωνιακού πρότζεκτ, όπως είναι ένα νέο σιδηροδρομικό έργο, είναι μια μεγάλη πρόκληση για τους μελετητές, καθώς εκτός του ίδιου του έργου πρέπει να ενταχθούν στην ψηφιακή αποτύπωση όλα τα συνοδά έργα, επαυξάνοντας έτσι την πολυπλοκότητα της υποδομής.
Μια τέτοια περίπτωση είναι η μοντελοποίηση του σιδηροδρομικού δικτύου 93,5 χιλιομέτρων που ανέλαβε στο πλαίσιο της εργολαβίας της η ελληνική ADT Omega για τη mega σιδηροδρομική σύνδεση Rail Baltica Project. Ο Δημήτρης Βωβός, BIM Manager της ADT Omega και πιστοποιημένος BIM expert σύμφωνα με το πρότυπο ISO 19650, περιγράφει το έργο και όχι μόνο…
Εξειδίκευση στο ΒΙΜ
Για τον Δημήτρη Βωβό, η γνώση του ΒΙΜ δεν σχετίζεται μόνο με τον χειρισμό των λογισμικών και σχεδιαστκών προγραμμάτων, αλλά επεκτείνεται στη νοοτροπία, τη στρατηγική και την εκπαίδευση που οφείλει να κατέχει οποιοσδήποτε μηχανικός θέλει να επικεντρωθεί στο ΒΙΜ. Μετά τις σπουδές του στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών της Πάτρας, αποτέλεσε μέλος της Consolidated Contractors International Company αναλαμβάνοντας αντικείμενα μοντελοποίησης και διαχείρισης σε ΒΙΜ περιβάλλον για κτιριακά έργα στη φάση κατασκευής. Το 2020, εντάσσεται στο δυναμικό της ADT Omega και εξειδικεύεται στο ΒΙΜ κατά το στάδιο της μελέτης. Ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2021 είναι πιστοποιημένος ΒΙΜ Project Information Professional από το British Standards Institution, σύμφωνα με το ISO 19650. «Με αφορμή αυτή την πιστοποίηση, η ADT Omega πήρε την απόφαση να γίνει BIM ready». Πρόκειται για μια στρατηγική πρωτοβουλία που -όπως εξηγεί- βασίζεται σε τρεις πυλώνες: Πρώτον, σημαίνει καλύτερο management, με την ανάπτυξη σε εσωτερκό επίπεδο CAD standards, σύμφωνα με το ISO 19650 αλλά και βάσει διεθνών πρακτικών. Δεύτερον, περιλαμβάνει την εκπαίδευση σε ΒΙΜ λογισμικά, και ειδικά στο Civil 3D της Autodesk, καθώς όλοι οι μελετητές της εταιρείας είναι εκπαιδευμένοι για την εφαρμογή του σε έργα αλλά και για την αξιολόγηση εναλλακτικών λογισμικών. Τρίτον, προωθείται η εμπλοκή των project managers της εταιρείας σε έργα με απαιτήσεις ΒΙΜ, με στόχο τη δημιουργία μιας «δεξαμενής» κατάλληλα εκπαιδευμένων στελεχών που θα μπορούν να αναλάβουν και να φέρουν εις πέρας τέτοια αντικείμενα με την ελάχιστη καθοδήγηση. Για την ADT Omega, όπως συμπληρώνει ο κ. Βωβός, το πρότυπο ISO 19650 είναι ιδιαίτερης σημασίας, καθώς «πιστεύουμε ότι σύντομα ένα τέτοιο πιστοποιητικό αναμένεται να καταστεί υποχρεωτικό,
για να διασφαλίζει στον κύριο του έργου ότι οι μελετητές πληρούν κάθε κριτήριο και προϋπόθεση για την εφαρμογή του ΒΙΜ (BIM Capability & Capacity Assessment). Γι’ αυτόν τον λόγο, η ADT Omega βρίσκεται στις διαδικασίες για πιστοποίηση σύμφωνα με το πρότυπο ISO 19650-2».
Απρόσκοπτη επικοινωνία
Ένα από τα έργα που έχει αναλάβει ο Δημήτρης Βωβός ως BIM Manager της ADT Omega, είναι τμήμα του Rail Baltica Project, «ένα τεράστιο σιδηροδρομικό έργο άνω των 800 χιλιομέτρων».
Πρόκειται για έργο συγχρηματοδοτούμενο από την ΕΕ, το οποίο, όταν ολοκληρωθεί, θα συνδέει τη Φινλανδία με τα κράτη της Βαλτικής και εν συνεχεία με την Πολωνία,αναβαθμίζοντας έτσι τη σιδηροδρομική σύνδεση Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης, όπως σημειώνει ο ίδιος στο Construction. Το συμβόλαιο που ανέλαβε η ελληνική μελετητική εταιρεία (ως επίσημος υπεργολάβος σε κοινοπραξία μιας άλλης ελληνικής εταιρείας με μία ισπανική) είχε μήκος περίπου 93,5 χλμ., το οποίο εκτείνεται από την επαρχία Πάρνου στην Εσθονία και φτάνει στα σύνορα Εσθονίας-Λετονίας.
«Πέραν της σιδηροδρομικής γραμμής, στο αντικείμενο μελέτης μας συμπεριλαμβάνονταν συνοδά έργα όπως σιδηροδρομικές και οδικές γέφυρες, υπόγειες διαβάσεις οχημάτων και πεζών, υπέργειες διαβάσεις πανίδας (ecoducts), σιδηροδρομικές στάσεις, οχετοί, αποκατάσταση του οδικού δικτύου αναφορικά με το παράπλευρο οδικό δίκτυο και τις οδούς πρόσβασης και εξυπηρέτησης, αλλά και αποκατάσταση υφιστάμενων δικτύων μεταξυ άλλων».
Όπως συμβαίνει σε σιδηροδρομικά έργα τέτοιου μεγέθους, έτσι και σε αυτό η κοινοπραξία των μελετητών χώρισε το έργο σε τρεις ενότητες, τα design priority sections. «Υπήρξε εμπλοκή από πάρα πολλούς μελετητικούς κλάδους, όπως συγκοινωνιολόγοι, υδραυλικοί, γεωτεχνικοί, στατικοί, αρχιτέκτονες, περιβαλλοντολόγοι, μηχανολόγοι. Οπότε η πρόκληση ήταν να ενσωματωθούν όλες αυτές οι επιμέρους μελέτες στο ενοποιημένο ΒΙΜ μοντέλο που δημιουργήσαμε, αποφεύγοντας ασυμβατότητες (clash detection & resolution) και τηρώντας τα πολύ αυστηρά χρονοδιαγράμματα του κυρίου του έργου», υπογραμμίζει. Από τα πιο ενδιαφέροντα γνωρίσματα του έργου ήταν η εφαρμογή του CDE, δηλαδή του Common Data Environment, που δημιουργήθηκε βάσει του ISO 19650.
«Σε αυτό το περιβάλλον, οι κύριοι μελετητές της κοινοπραξίας και οι υπεργολάβοι είχαν τη δυνατότητα να εργάζονται σε πραγματικό χρόνο από ένα κοινό σημείο στο cloud, πετυχαίνοντας συνεχή διάδραση και άμεση επικοινωνία, αναδεικνύοντας έτσι τον πρωταγωνιστικό ρόλο που διαδραματίζει το CDE στη μοντελοποίηση μιας υποδομής», τονίζει ο κ. Βωβός.
Οφέλη και εμπόδια για το ΒΙΜ στη μελέτη
Σύμφωνα με τον Δημήτρη Βωβό, η υιοθέτηση του ΒΙΜ έχει πολύ σημαντικά οφέλη για το στάδιο της μελέτης. Μεταξύ αυτών, συμπεριλαμβάνονται η ευκολότερη κατανόηση του ίδιου του έργου, το γεγονός ότι οι αλλαγές στο μοντέλο «περνούν» απευθείας στα σχέδια που επηρεάζονται, ο καλύτερος συντονισμός μεταξύ των ειδικοτήτων, ο εντοπισμός και η επίλυση ασυμβατοτήτων στη φάση της μελέτης αντί για το εργοτάξιο, η μεγαλύτερη ακρίβεια στον υπολογισμό των υλικών και στον προϋπολογισμό του έργου, η λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων και η ευκολότερη αξιολόγηση των εναλλακτικών επιλογών στην εξέλιξη ενός έργου. Την ίδια ώρα, όμως, δεν απουσιάζουν και οι δυσκολίες που εμποδίζουν τη διείσδυση του ΒΙΜ στη μελέτη. Σύμφωνα με τον κ. Βωβό, πρώτον, πρέπει να πεισθούν τα ανώτερα στελέχη ενός οργανισμού για την αναγκαιότητα του ΒΙΜ καθώς παραμένει μια πολύ κρίσιμη, αλλά και δαπανηρή σε πόρους και δυναμικό επένδυση. Δεύτερον, τα εμπλεκόμενα μέρη θα πρέπει να ικανοποιούν τον όρο του ΒΙΜ capability & capacity assessment, δηλαδή να έχουν την εμπειρία και την ικανότητα να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις του έργου. Τέλος, πρέπει να καμφθούν οι αντιδράσεις όσων έχουν συνηθίσει να δουλεύουν σε ένα «πατροπαράδοτο» μοντέλο μελέτης.
Η επόμενη μέρα
Για τον κ. Βωβό, πρέπει να αναμορφωθούν ορισμένα ζητήματα προκειμένου η ελληνική αγορά να προσαρμοστεί καλύτερα στη διαδικασία του ΒΙΜ. Το σημαντικότερο είναι να υπάρξει ένα νομικό πλαίσιο αναφορικά με το BIM, δηλαδή να τεθεί ένα χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή και διείσδυσή του στα δημόσια έργα και στα ιδιωτικά άνω κάποιου προϋπολογισμού. Επίσης, να δοθούν οικονομικά κίνητρα για τη μετάβαση στη νέα εποχή, αλλά και να ενισχυθεί η εκπαίδευση και πιστοποίηση στο ISO 19650 μέσω της αναμόρφωσης του προγράμματος σπουδών στα ΑΕΙ.Τελευταίο, ο κάθε μελετητής να παρακολουθεί εξειδικευμένα σεμινάρια και να ενημερώνεται συνεχώς για τις νέες τάσεις και τις διεθνείς πρακτικές.