Όλοι ανεξαιρέτως οι παράγοντες της αγοράς των υποδομών και κατασκευών συμφωνούν στο ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα κομβικό σταυροδρόμι. Μετά από μια δεκαετία, τουλάχιστον, επενδυτικής ανομβρίας σε μεγάλα τεχνικά έργα, πλέον έχουμε την ευκαιρία με το Ταμείο Ανάκαμψης και τους άλλους ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους να κινητοποιηθεί η βιομηχανία των υποδομών, εξασφαλίζοντας σημαντικό κέρδος για σημαντικά μεγάλο μέρος της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Σε αυτό το πλαίσιο, όμως, απαιτείται από την πλευρά όσων λαμβάνουν τις αποφάσεις και συμμετέχουν στον διάλογο για την ανάταξη της αγοράς ο Εθνικός Στρατηγικός Σχεδιασμός.

Ο Στρατηγικός Σχεδιασμός, λαμβάνοντας υπόψη τις αναγκαίες προτεραιότητες και τους στόχους, υπολογίζοντας τα χρονοδιαγράμματα και τους ορίζοντες, προσδιορίζοντας τις αναγκαίες επενδύσεις με προστιθέμενη αξία, και εξασφαλίζοντας τα απαραίτητα χρηματοδοτικά εργαλεία και τους πόρους που απαιτούνται, ενεργοποιεί όλα τα μέρη με την κατάστρωση κατάλληλων προγραμμάτων μελετών και έργων, ώστε να επιτευχθούν έγκαιρα και αποτελεσματικά οι στόχοι.

«Ο σχεδιασμός των υποδομών πρέπει να συστηματοποιηθεί και συνδεθεί με την εκπόνηση αξιόπιστων πρόδρομων μελετών και βάσεων δεδομένων (Αναλύσεις Κόστους-Ωφελειών/Αποτελεσματικότητας, Πρόδρομες Τεχνικές Μελέτες, Στρατηγικές Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, Γεωλογικοί Χάρτες, Μητρώα Γεωτρήσεων κ.λπ.) και με την ουσιαστική χρήση τους στη λήψη αποφάσεων. Παράλληλα, η μελέτη των έργων πρέπει να υπόκειται στις αρχές του κύκλου ζωής (λειτουργία, συντήρηση, ενέργεια κ.λπ.), ασφαλούς συστήματος (safe system approach), διαχείρισης της αξίας (value management, value planning, value engineering) και να ακολουθεί ευέλικτες πρακτικές (flexible design)», όπως έχει γράψει παλιότερα ο Σέργιος Λαμπρόπουλος, πρόεδρος του ΕΣΒΥΚ, σε άρθρο του στο περιοδικό.

Στο ίδιο μήκος κύματος, βέβαια, εντάσσονται και οι λεγόμενες Προτάσεις Καινοτομίας, ένα μοντέλο σχεδιασμού δημοσίων έργων (ή έργων που γίνονται με τη σύμπραξη ιδιωτών, είτε ΣΔΙΤ είτε παραχωρήσεις), η οποία εκμεταλλεύεται την ήδη ανεπτυγμένη τεχνογνωσία του ιδιωτικού τομέα στη σύλληψη και κυρίως στην ωρίμανση νέων έργων με ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα.

Όπως χαρακτηριστικά επεσήμανε ο Γιώργος Συριανός, πρόεδρος του ΣΤΕΑΤ, κατά την τοποθέτησή του στο συνέδριο του ΣΕΓΜ (που διεξήχθη 30 Σεπτεμβρίου – 1 Οκτωβρίου): «Οι προτάσεις καινοτομίας με πρωτοβουλία του Ιδιωτικού Τομέα – οι οποίες εφαρμόζονται ήδη σε χώρες της ΕΕ – έρχονται να συμβάλλουν στην ταχύτερη και οικονομικότερη υλοποίηση του Σχεδιασμού τεχνικών έργων. Ουσιαστικά ιδιωτικοί φορείς μπορούν να διαμορφώσουν και να υποβάλουν πρόταση για ένα έργο για το οποίο δεν υπάρχει εν εξελίξει διαγωνιστική διαδικασία – στη μέχρι σήμερα διαδικασία βάσει νόμου την πρωτοβουλία έχει πάντα το Δημόσιο. Οι προτάσεις καινοτομίας είναι η απάντηση στην επιτακτική ανάγκη για ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν την απορρόφηση πόρων με ταχύτερους ρυθμούς και πιο ευέλικτες διαδικασίες – απαγκιστρωμένες από αγκυλώσεις και γραφειοκρατία».