Πιο κοντά στην επαναλειτουργία της κατά την τουριστική σεζόν βρίσκεται η Διώρυγα, με σκοπό να περιοριστεί η οικονομική επιβάρυνση, να διαφυλαχθεί η οικονομική δραστηριότητα αλλά και να δοθεί μια βιώσιμη τεχνική λύση για πολλά χρόνια.

Πρόσω ολοταχώς για την αποκατάσταση της Διώρυγας Κορίνθου με πρώτο στόχο να λειτουργήσει κατά τους θερινούς μήνες, και συγκεκριμένα στις αρχές Ιουλίου 2022. Περίπου ενάμιση χρόνο μετά την απαγόρευση διάπλου, το πέρασμα θα παραμείνει ανοιχτό για διάστημα 3-4 μηνών και εν συνεχεία θα ξανακλείσει για να συνεχιστούν οι απαραίτητες εργασίες.

Στόχος του Υπουργείου Υποδομών και όλων των εμπλεκόμενων φορέων είναι όχι μόνο η εύρεση μιας προσωρινής λύσης που θα διαιωνίζει το πρόβλημα, αλλά η διασφάλιση της βιωσιμότητας της Διώρυγας της Κορίνθου – για αυτό και επελέγη η λύση της τμηματικής εκτέλεσης των εργασιών, ώστε η διέλευση να είναι δυνατή τα καλοκαίρια.

Πώς φτάσαμε όμως σε αυτό το σημείο εξαιτίας των κατολισθήσεων και ποιες εργασίες αποκατάστασης επέλεξε το αρμόδιο Υπουργείο Υποδομών για αυτό το πολυσύνθετο έργο εθνικής σημασίας;

Οι καταπτώσεις
Τα προβλήματα ξεκίνησαν το 2018, και κλιμακώθηκαν συγκεκριμένα μεταξύ Νοεμβρίου 2020 και Φεβρουαρίου 2021, όταν σημειώθηκαν συνεχείς καταπτώσεις βράχων από τα πρανή, οι οποίες προκάλεσαν σοβαρές βλάβες και οδήγησαν στο κλείσιμο της Διώρυγας. Στις 3 Φεβρουαρίου 2021, μάλιστα, η κατάπτωση ενός όγκου 15.000-20.000 m3 προκάλεσε μεγάλες ανησυχίες με αποτέλεσμα να απαγορευθεί ο διάπλους για λόγους ασφαλείας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το γεγονός πως, αν και οι καταπτώσεις ξεκίνησαν το 2018, δεν έγινε κάποια ενέργεια για μελέτες ή έλεγχο επικινδυνότητας από την τότε ηγεσία του υπουργείου και την προηγούμενη κυβέρνηση.

Ωστόσο, μετά τις μεγάλες καταπτώσεις που περιγράφηκαν παραπάνω και σημειώθηκαν το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2021 στην πλευρά της Πελοποννήσου, η κυβέρνηση ανέθεσε με κατεπείγουσες διαδικασίες στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών την εκπόνηση μελετών για την υλοποίηση του έργου αποκατάστασης. Περί τα τέλη Ιουλίου, κατά τη διάρκεια εκπόνησης της μελέτης, σημειώθηκαν νέες κατολισθήσεις στο πρανές της Πελοποννήσου, κάτω από τη σιδηροδρομική γέφυρα του Ισθμού, οι οποίες ενέτειναν τις ανησυχίες των ειδικών και οδήγησαν σε έργο αποκατάστασης ύψους 32 εκατ. ευρώ.

Ο οικονομικός αντίκτυπος
Η διακοπή της λειτουργίας της Διώρυγας δημιούργησε μεγάλο πλήγμα στις θαλάσσιες μεταφορές αφού η απόσταση Πειραιά – Πάτρας τριπλασιάστηκε και φυσικά εκτίναξε και το κόστος. Ομοίως, επλήγη και ο τουρισμός κρουαζιέρας καθώς η διέλευση της διώρυγας ήταν πόλος έλξης για τους τουρίστες.

Επίσης, όπως ήταν αναμενόμενο, η διακοπή του διάπλου είχε σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στα έσοδα και τη ρευστότητα της Ανώνυμης Εταιρείας Διώρυγας Κορίνθου (ΑΕΔΙΚ). Βασικές πηγές εσόδων της εταιρείας, που είναι θυγατρική του Υπερταμείου, αποτελούν τα δικαιώματα διέλευσης, ρυμούλκησης και πλοήγησης, τα οποία όμως γράφουν μηδέν εδώ και πάνω από έναν χρόνο. Σημειώνεται ότι ο κύκλος εργασιών της εταιρείας ανήλθε το 2019 σε 5,19 εκατ. ευρώ και το 2020 σε 3,83 εκατ. ευρώ. Προκειμένου να ανταποκριθεί στις λειτουργικές της ανάγκες, η ανώνυμη εταιρεία προέβη εντός του 2021 στη σύναψη δύο συμβάσεων χρηματοδότησης, εκ των οποίων η μια αφορά σε δάνειο της μητρικής ΕΕΣΥΠ, ύψους 300.000 ευρώ, για την άμεση κάλυψη αναγκών μέχρι την ολοκλήρωση διαπραγματεύσεων με τα τραπεζικά ιδρύματα.

Ακολούθησε, τον περασμένο Αύγουστο, η σύναψη σύμβασης με την Τράπεζα Πειραιώς για τοκοχρεωλυτικό δάνειο μέχρι του ποσού των 3,4 εκατ. ευρώ. Η εκταμίευση του δανείου, η οποία είναι τμηματική, συνδέεται άμεσα με την εξέλιξη των εργασιών αποκατάστασης της λειτουργίας της Διώρυγας.

Η ταυτότητα των εργασιών
Μέχρι να φτάσουμε βεβαίως στους γρήγορους ρυθμούς των τελευταίων τριών μηνών, προηγήθηκε μια σειρά ενεργειών. Μέσα στο 2021, η Διώρυγα της Κορίνθου και τα σχετικά έργα αποκατάστασής της χαρακτηρίστηκαν ως έργο «εθνικής σημασίας». Προχώρησαν από το Υπουργείο Υποδομών οι απαραίτητες μελέτες και στις 22 Νοεμβρίου 2021 παραδόθηκε η τελική μελέτη για την αποκατάσταση των πρανών της Διώρυγας, ύψους 1,3 εκατ. ευρώ. Ακολούθως, σχεδιάστηκε το χρονοδιάγραμμα αποκατάστασης με όρους που ενισχύουν και την εμπορική λειτουργία κατά τους θερινούς μήνες.

Ειδικότερα, η τελική μελέτη προβλέπει: α) εργασίες αποφόρτισης των πρανών και καθαρισμό του καναλιού μέχρι τον Μάιο του 2022, ώστε να λειτουργήσει η διώρυγα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και β) εργασίες σταθεροποίησης των πρανών που θα ξεκινήσουν το φθινόπωρο του 2022. Έχει ήδη τοποθετηθεί δίκτυο ενόργανης παρακολούθησης της περιοχής εκτέλεσης του έργου, μήκους ενός χιλιομέτρου, που θα αποτελέσει οδηγό και για την υπόλοιπη διώρυγα.

Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, μελετήθηκαν και θα υλοποιηθούν, στο πλαίσιο της σύμβασης κατασκευής, τα ακόλουθα έργα:

  • Κατασκευή μέτρων ενίσχυσης της θεμελίωσης του νοτίου ακροβάθρου της γέφυρας των αγωγών μεταφοράς λυμάτων.
  • Εκσκαφές προς άρση της ετοιμορροπίας των υφισταμένων πρανών.
  • Έργα διευθέτησης και απορροής των επιφανειακών υδάτων.
  • Καθαρισμός της Διώρυγας από προϊόντα καταπτώσεων και συντρίμματα λιθεπένδυσης
  • Κατασκευή πασσαλοτοίχου ποδός για την εξασφάλιση της προστασίας του ποδός του πρανούς της Διώρυγας.

Έχει ήδη εγκριθεί από τα μέσα Δεκεμβρίου η ανάθεση στην Άκτωρ του έργου με συνολικό προϋπολογισμό 30,6 εκατ. ευρώ.
Υπογράφηκε ακόμη η απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, βάσει της οποίας τα έργα αποκατάστασης των ζημιών στα πρανή της διώρυγας εξαιρούνται από την υποχρέωση τήρησης της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης για δύο έτη, ενώ δόθηκε και η έγκριση από τον Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου του Τεχνικού Φακέλου του έργου.

Επίσης, υπεγράφη προγραμματική συμφωνία με την Περιφέρεια Πελοποννήσου και τον Δήμο Λουτρακίου – Περαχώρας και Αγίων Θεοδώρων για το έργο περίφραξης κατά μήκος της Διώρυγας προς ενίσχυση της ασφάλειας. Το έργο είναι στη φάση της δημοπράτησης και αναμένεται να ξεκινήσει το επόμενο διάστημα.

Γιώργος Καραγιάννης, Υφυπουργός Υποδομών: Δίνουμε πραγματικές, βιώσιμες λύσεις και όχι μπαλώματα
Κατά την τελευταία επιθεώρηση των εργασιών αποκατάστασης στη Διώρυγα της Κορίνθου, ο υφυπουργός Υποδομών, Γιώργος Καραγιάννης, τόνισε: «Από την πρώτη στιγμή που ζητήθηκε η συνδρομή μας, κινηθήκαμε γρήγορα με αποτέλεσμα να αναθέσουμε και να ολοκληρώσουμε τη μελέτη και τη δημοπράτηση του έργου της αποκατάστασης σε χρόνους ασυνήθιστους για το Δημόσιο.

Μέσα σε μόνο έναν χρόνο καταφέραμε ως Υπουργείο να ολοκληρώσουμε όλες τις αναγκαίες διαδικασίες έτσι ώστε το έργο της αποκατάστασης να  μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Η σπουδαιότητα της άμεσης αποκατάστασης είναι αδιαμφισβήτητη όχι μόνο για την εθνική οικονομία αλλά και για την εθνική μας κληρονομιά. Οι συνεχείς καταπτώσεις πρανών, ήδη από το 2018, με αποκορύφωμα τα περιστατικά στις αρχές του 2021 που εντοπίστηκαν στην πλευρά της Πελοποννήσου κατέστησαν επιτακτική τη διακοπή λειτουργίας της Διώρυγας. Τα μπαλώματα όμως όλων των προηγούμενων χρόνων δεν ήταν αρκετά και ως Υπουργείο έπρεπε να παρέμβουμε προκειμένου να δρομολογηθεί μια βιώσιμη τεχνική λύση για πολλά χρόνια.

Μεριμνήσαμε, λοιπόν, ώστε να μπορέσουμε να αποδώσουμε προσωρινά σε λειτουργία τη Διώρυγα για τη ναυσιπλοΐα από τις αρχές Ιουλίου έως τα τέλη του Οκτωβρίου 2022 προκειμένου να μη χαθεί η τουριστική σεζόν. Επομένως, οι εργασίες γίνονται με την κατά το δυνατόν πιο περιορισμένη οικονομική επιβάρυνση και με γνώμονα τη διαφύλαξη της οικονομικής δραστηριότητας.
Η αποκατάσταση της λειτουργίας της Διώρυγας αποτελεί άλλο ένα έργο για το οποίο δεσμευθήκαμε και δεν το αφήσαμε στα ‘‘χαρτιά’’, αλλά το υλοποιούμε με γοργούς ρυθμούς. Ένα έργο με μεγάλο τεχνικό ενδιαφέρον, αλλά και ένα έργο με τεράστια εθνική σημασία, τόσο για την εθνική οικονομία, όσο και για την εθνική μας ασφάλεια».