Υπ’ ατμόν βρίσκονται οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες για τη διεκδίκηση των έργων (ΣΔΙΤ και παραχωρήσεων) που προκηρύσσονται.

Σε ένα απέραντο εργοτάξιο αναμένεται να μετατραπεί η Ελλάδα το 2022 με την ταχεία δρομολόγηση αλλά και συνέχιση τεχνικών έργων, κυρίως οδικών και σιδηροδρομικών. Μετά από μια δεκαετία τουλάχιστον απουσίας κατασκευαστικών πρότζεκτ, ο κατασκευαστικός κλάδος αντιμετωπίζει τον μεγάλο αριθμό έργων ως πρόκληση, με την κάθε εταιρεία να προσπαθεί να μεγιστοποιήσει το όφελος που θα έχει και με τη δημιουργία κοινοπραξιών. Όπως σημειώνουν στελέχη των εταιρειών, «υπάρχει δουλειά για όλους», θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να δείξουν τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται για ανάκαμψη του κλάδου.

Την προτελευταία μέρα του 2021 οι κατασκευαστικοί όμιλοι κατέθεσαν τεχνικές και οικονομικές προσφορές για δύο οδικά έργα (Ανατολική Περιφερειακή Θεσσαλονίκης και Καλαμάτα – Πύλος – Μεθώνη) συνολικού προϋπολογισμού 625 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) που θα εκτελεστούν με τη μέθοδο ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα), ενώ για τις 24 Ιανουαρίου μετατέθηκε η αντίστοιχη διαδικασία για το ΣΔΙΤ Χερσόνησος – Νεάπολη, αυτοκινητόδρομος μήκους 22,5 χιλιομέτρων, τμήμα του ΒΟΑΚ, προϋπολογισμού 290 εκατ. ευρώ.

Τις πρώτες μέρες του 2022 ο υπουργός Υποδομών Κώστας Καραμανλής ενέκρινε τα τεύχη δημοπράτησης για έργα συνολικού προϋπολογισμού 830 εκατ. ευρώ (ολοκλήρωση Λεωφόρου Κύμης, παράκαμψη Χαλκίδας και Ψαχνών και τμήματος του Βόρειου Οδικού Άξονα της Κρήτης – ΒΟΑΚ).

Οι διαδικασίες προχωρούν, μεταξύ άλλων, για τη ζεύξη της Σαλαμίνας, για το οδικό έργο Μπράλος – Άμφισσα και για έξι σιδηροδρομικά έργα, συνολικού προϋπολογισμού 4 δισ. ευρώ.

Γιατί ευνοούνται οι «συμμαχίες»
Ο ελληνικός κατασκευαστικός κλάδος καλείται να υλοποιήσει έναν σημαντικό αριθμό τεχνικών έργων. Το ενδιαφέρον χαρακτηριστικό των έργων, στο οποίο εστιάζουν έμπειρα στελέχη της αγοράς, είναι πως μεγάλο μέρος αυτών των έργων είναι ΣΔΙΤ ή παραχωρήσεις. Δηλαδή ουσιαστικά πρόκειται για πρότζεκτ με πολύπλοκη και σύνθετη τεχνική προετοιμασία για τη χρηματοδότησή τους, κάτι το οποίο ευνοεί τη δημιουργία κοινοπραξιών. Χαρακτηριστικά, στα νέα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη, για την Ανατολική Περιφερειακή Θεσσαλονίκης, γνωστή και ως FlyOver, προσφορές κατέθεσε μεταξύ άλλων η κοινοπραξία Άβαξ – Μυτιληναίος, ενώ για την αναβάθμιση του άξονα Καλαμάτα – Πύλος – Μεθώνη, προσφορές κατέθεσαν δύο κοινοπραξίες, οι Άκτωρ Παραχωρήσεις – Intrakat και Άβαξ – Μυτιληναίος.

Ωστόσο, τίποτα δεν είναι ρόδινο καθώς ο κλάδος πρέπει να διαχειριστεί δύο σημαντικά προβλήματα. Το πρώτο αφορά την άνοδο του κόστους των δομικών υλικών, το οποίο όμως τόσο με ΦΕΚ με το οποίο καθορίστηκαν συντελεστές αναθεώρησης στις τιμές δημόσιων έργων όσο και με τις νέες πλατφόρμες που θα θέσει σε λειτουργία το Υπουργείο Υποδομών, είναι πιο αντιμετωπίσιμο απ’ ό,τι ήταν κατά την προηγούμενη χρονιά. Το δεύτερο ζήτημα, όμως, απασχολεί περισσότερο αυτήν την περίοδο τις εταιρείες, και δεν είναι άλλο από την έλλειψη του εργατοτεχνικού προσωπικού. Η δεκαετής οικονομική κρίση και η ανυπαρξία κατασκευαστικού αντικειμένου οδήγησε σημαντικό αριθμό μηχανικών να αναζητήσουν εργασία στο εξωτερικό. Σήμερα ορισμένοι επιστρέφουν επωφελούμενοι και από τα φορολογικά κίνητρα που έχει δώσει η κυβέρνηση. Παραμένει, ωστόσο, σημαντική πρόκληση τόσο για τον κλάδο όσο και για την κυβέρνηση.

Τα οδικά που «τρέχουν»
Η προσοχή των κατασκευαστικών ομίλων έχει επικεντρωθεί σε οδικά έργα, μεγάλου προϋπολογισμού και κομβικής σημασίας για την ασφάλεια και την κινητικότητα των χρηστών.

Κατ’ αρχάς, στην Αττική, σημαντικό έργο θεωρείται η ολοκλήρωση της Λεωφόρου Κύμης στο τμήμα Αττική Οδός (Α/Κ Κύμης) έως Εθνική Οδό Α1 (Α/Κ Καλυφτάκη), προϋπολογισμού 434 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ). Το Υπουργείο Υποδομών ενέκρινε τα τεύχη δημοπράτησης, ενώ ο προϋπολογισμός των εργασιών ανέρχεται σε 320 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ) και στα τεύχη δημοπράτησης θα περιληφθεί δικαίωμα προαίρεσης 32,5 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ). Πρόκειται για έναν δρόμο μήκους 4,2 χλμ. με υπόγειο τμήμα περίπου 2,5 χιλ., που θα εξυπηρετήσει σημαντικό αριθμό μετακινήσεων από και προς τους δήμους των βορείων προαστίων και του κέντρου της Αθήνας.

Σε τροχιά υλοποίησης μπήκε και η ολοκλήρωση του υπερτοπικού οδικού δικτύου της Εύβοιας, με παράκαμψη της Χαλκίδας και την παράκαμψη των Ψαχνών, ως ενιαίου έργου, συνολικού προϋπολογισμού (συμπεριλαμβανομένων των εξόδων για τη μετατόπιση των δικτύων κοινής ωφέλειας, εξόδων αρχαιολογίας) 210 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ) με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων. Και γι’ αυτό το έργο έχουν εγκριθεί τα τεύχη δημοπράτησης. Ο προϋπολογισμός των κατασκευαστικών εργασιών ανέρχεται σε 125 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ). Στα τεύχη δημοπράτησης θα περιληφθούν δικαιώματα προαίρεσης για επιπλέον ποσό 85 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ), για τα οποία θα υπογραφούν ξεχωριστές συμβάσεις.

Προχωρώντας νοτιότερα, δρομολογείται το δεύτερο τμήμα του αυτοκινητοδρόμου ΒΟΑΚ, στην Κρήτη, που θα εκτελεστεί ως δημόσιο έργο με την έγκριση της διενέργειας του διαγωνισμού από το Υπουργείο Υποδομών. Το έργο «Μετατροπή σε αυτοκινητόδρομο του ΒΟΑΚ τµήµα: Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος στην Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου», προϋπολογισμού 186 εκατ. ευρώ (µε ΦΠΑ), αφορά τη μελέτη και κατασκευή των έργων βελτίωσης του τμήματος Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος, συνολικού μήκους 14 χλμ. Το πρώτο τμήμα του ΒΟΑΚ, που θα εκτελεστεί με τη μέθοδο του ΣΔΙΤ, βρίσκεται στο στάδιο κατάθεσης των προσφορών, ενώ για το τρίτο, που θα εκτελεστεί με παραχώρηση, εκτιμάται ότι εντός του 2022 οι ενδιαφερόμενοι θα κληθούν να καταθέσουν τις προσφορές τους. Πρόκειται για το τμήμα Χανιά – Ηράκλειο, εκτιμώμενης αξίας 1,32 δισ. ευρώ. Στη δεύτερη φάση της διαγωνιστικής διαδικασίας συμμετέχουν οι Άκτωρ Παραχωρήσεις, Τέρνα, Άβαξ, Vinci, Μυτιληναίος – Intertoll.

Παράλληλα, εξελίξεις αναμένονται και για το διαγωνιστικό κομμάτι που αφορά το διαγώνιο τμήμα του οδικού άξονα Λαμία – Ιτέα – Αντίρριο, Μπράλος – Άμφισσα, προϋπολογισμού 285 εκατ. ευρώ, αλλά και για την υποθαλάσσια Ζεύξη Σαλαμίνας – Περάματος (έργο παραχώρησης), αξίας 350-500 εκατ. ευρώ. Στον διαγωνισμό συμμετέχουν Μυτιληναίος, Τέρνα και η κοινοπραξία Vinci Concessions – Vinci High – Άκτωρ Παραχωρήσεις.

Σιδηροδρομικά 4 δισ. ευρώ
Από το πακέτο υποδομών που ενδιαφέρουν την κατασκευαστική αγορά δεν απουσιάζουν σιδηροδρομικά έργα, συνολικού προϋπολογισμού 4 δισ. ευρώ.

Πρόκειται για τα έργα:

  • Αναβάθμιση υφιστάμενης με διπλασιασμό και εγκατάσταση σηματοδότησης – ETCS και ηλεκτροκίνησης της σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο με προϋπολογισμό 1,07 δισ. ευρώ.
  • Κατασκευή νέας σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκη – Τοξότες, 1,68 δισ. ευρώ.
  • Σιδηροδρομική σύνδεση του 6ου προβλήτα λιμένα Θεσσαλονίκης και κατασκευή προαστιακού Δυτικής Θεσσαλονίκης, 53,4 εκατ. ευρώ.
  • Κατασκευή νέας προαστιακής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα από τον κόμβο Κορωπίου έως το Λαύριο και τον λιμένα Λαυρίου, 390,5 εκατ. ευρώ.
  • Κατασκευή νέας προαστιακής σιδηροδρομικής γραμμής για τη σύνδεση της Ραφήνας και του λιμένα Ραφήνας με το υφιστάμενο σιδηροδρομικό δίκτυο, 308,6 εκατ. ευρώ.
  • Ολοκλήρωση της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής Κιάτο – Πάτρα στο τμήμα Ρίο – νέος λιμένας Πατρών, 476,5 εκατ. ευρώ.

Όλα τα έργα θα δημοπρατηθούν με το σύνολο των υποέργων τους (υποδομή, επιδομή, ηλεκτροκίνηση και συστήματα).