Η Ελλάδα βρίσκεται, αυτήν την στιγμή, σε ένα ευνοϊκό σημείο, λόγω της πολιτικής ηρεμίας που επικρατεί, κάτι που επιτρέπει τον εθνικό στρατηγικό σχεδιασμό. Οικονομικά εξερχόμαστε από μια πολύ σοβαρή κρίση, ενώ ο τουρισμός και οι αγορές από ξένους επενδυτές ενισχύουν τις συνθήκες για την επιπλέον ανάπτυξη της χώρας.
Ωστόσο, παράλληλα, εμφανίζονται και ορισμένα προβλήματα, που απαιτούν μια αποτελεσματική στρατηγική διαχείρισης τους.
Ο Σέργιος Λαμπρόπουλος, Πρόεδρος ΕΣΒΥΚ, σχολίασε πως είναι τέτοιες οι προκλήσεις του κλάδου που καθίσταται αναγκαία η ενεργοποίηση του νομικού πλαισίου στις τιμολογήσεις και στα κριτήρια ανάθεσης. «Πρέπει κάποια στιγμή να ξεφύγουμε από το νομικό πλαίσιο και με απονομοθέτηση να αποκτήσουμε κανονισμούς ανάθεσης μελετών, κατασκευής ευρωπαϊκού επιπέδου», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Υπάρχει το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά την ίδια ώρα εντάσσονται και απεντάσσονται έργα όπως τα σιδηροδρομικά. Δεν πρέπει να προετοιμάζουμε ήδη τις μελέτες για τα έργα της επόμενης γενιάς;», αναρωτήθηκε επίσης, ανοίγοντας τον διάλογο στο πάνελ «Challenges of the Greek Construction Industry coping with permacrisis» του συνεδρίου Construction Project Management, το οποίο διοργάνωσε η Boussias Events.
Να συνθέσουμε μια νέα λίστα έργων, που μπορούν να υλοποιηθούν
«Σήμερα είμαστε σε σημείο καμπής», αναγνώρισε ο Αναστάσιος Αρανίτης, Γενικός Διευθυντής Intrakat/Άκτωρ ΑΤΕ, παραθέτοντας το σημαντικό ανεκτέλεστο των κατασκευαστικών ομίλων και τον υγιή αριθμό των εταιρειών.
Ταυτόχρονα, όμως, αναδύονται προκλήσεις, όπως τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, οι αυστηροί όροι χρηματοδότησης και, φυσικά, η κλιματική αλλαγή με την αναγκαιότητα του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Παράγοντες που, σύμφωνα με τον κ. Αρανίτη, επηρεάζουν σημαντικά το κόστος των έργων, ένα κόστος που υπολογίσθηκε αρχικά με βάση παραμέτρους διαφορετικές από αυτές που ισχύουν τώρα. «Η Πολιτεία να σκύψει πάνω από τα προβλήματα του κλάδου, αλλά και στα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη και δεν φτάνουν τα χρήματα για να εκτελεστούν», τόνισε. Τέλος, για τον Γενικό Διευθυντή Intrakat/Άκτωρ ΑΤΕ, σημαντική προτεραιότητα απαιτείται να δοθεί στη διαχείριση της έλλειψης του ανθρώπινου δυναμικού. «Το στελεχιακό δυναμικό, το εργατοτεχνικό δυναμικό, ο εξοπλισμός, οι μελετητές και οι σύμβουλοι δεν επαρκούν», τόνισε ο ίδιος, προτείνοντας «να ιεραρχήσουμε τις ανάγκες, να συνθέσουμε μια λίστα ώριμων έργων που μπορούν να χρηματοδοτηθούν, για να αποφασίσουμε ποια έργα θα καταστούν πετυχημένα».
Πρέπει να έχουμε σχεδιασμό πενταετίας
«Η Ελλάδα βρίσκεται σε κομβικό σταυροδρόμι, σε έναν ανοιχτό δρόμο για να γίνουν έργα και μελέτες», τόνισε, από την πλευρά της, η Δέσποινα Καλλιδρομίτου, CEO της Epsilon και Πρόεδρος ΣΕΓΜ.
Ο μελετητικός και συμβουλευτικός κλάδος συμμετέχει στον στρατηγικό σχεδιασμό των έργων, για να έχουμε αξιόπιστες μελέτες, αλλά πρέπει να υπάρξει σχεδιασμός πενταετίας, πρόσθεσε η ίδια. Για γίνει λοιπόν αυτό, απαιτείται οι μελέτες να έχουν σωστό προγραμματισμό και, επιπλέον, χρειάζεται να ξεπεράσουμε τη μάστιγα των χαμηλών εκπτώσεων, για να μπορεί ο μελετητής να χρησιμοποιήσει τις ποιοτικότερες λύσεις.
Επίσης, σύμφωνα με την κυρία Καλλιδρομίτου, καθίσταται αναγκαίο οι εγκρίσεις να δίνονται γρήγορα και να γίνονται οι απαραίτητες προμελέτες, οι οποίες δεν θα μείνουν στα συρτάρια του υπουργείου. «Να ενισχυθεί ο διακριτός ρόλος των μελετητών, να μπορούν να συμμετέχουν στην εκτέλεση του έργου», ζήτησε η Πρόεδρος του ΣΕΓΜ. Όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό, υπογράμμισε ότι πρόκειται για ένα ζήτημα διεθνών διαστάσεων. «Μάλιστα, με την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση θα χρειαζόμαστε μηχανικούς με “πράσινες” δεξιότητες, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί ίσως με αναβάθμιση του προγράμματος σπουδών ή προγράμματα κατάρτισης, για να εισέρχονται έτοιμοι στην αγορά», πρόσθεσε.
Το μοντέλο ECI αποκλείει πολλά αχρείαστα ρίσκα
Η τεχνολογία Building Information Modelling (BIM) ήρθε απότομα στην καθημερινότητα των κατασκευαστικών εταιρειών, υπογράμμισε ο Αντώνης Μιτζάλης, Εντεταλμένος Σύμβουλος του Ομίλου Avax. Όπως σημείωσε, άλλωστε, η BIM συνιστά το μέλλον και στη χώρα μας ήρθε γιατί απλώς δεν γινόταν να μην έρθει. «Η συγκεκριμένη τεχνολογία απαλείφει προβλήματα και κινδύνους πριν από την κατασκευή αλλά και διαχειρίζεται assets ύστερα από την υλοποίηση αυτής», υπογράμμισε. «Πρόκειται για ένα εργαλείο κομβικής σημασίας για την κατασκευή και διαχείριση των έργων, όμως οι Έλληνες μηχανικοί διακρίνονται για το πρωτοπόρο πνεύμα τους και, συνεπώς, μπορούν να κατακτήσουν τη γνώση της ΒΙΜ, κάτι που αποτελεί ευκαιρία για όλους τους εμπλεκομένους σε μια κατασκευή», ανέφερε το στέλεχος της Avax και πρόσθεσε πως «το BIM συνιστά μια ευκαιρία ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους. Χρειάζεται να τους ωθήσουμε εκεί, είτε είναι μηχανικοί είτε χειριστές».
Επίσης, όπως παρατήρησε, πολλές φορές οι ιδιώτες βιάζονται, με αποτέλεσμα να βγαίνουν ανώριμες μελέτες, να υπάρχουν σφιχτά χρονοδιαγράμματα και κλειδωμένα μπάτζετ.
«Σαν όμιλος έχουμε τη σταθερή θέση πως πρέπει τα έργα να τελειώνουν στην ώρα τους και γι’ αυτό ενεργά προσπαθούμε να επεκτείνουμε την εφαρμογή του μοντέλου Early Contractor Involvement (ECI) στην κατασκευαστική αγορά», σημείωσε. Όπως εξήγησε, η εν λόγω διαδικασία αφορά στην επιλογή συμβούλου, ο οποίος θα παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες πριν από την κατασκευή, αναφορικά με τον σχεδιασμό, τον προγραμματισμό και τη διαχείριση κατασκευής του έργου, ενώ έπεται η κατασκευή της ανάπτυξης. «Πρόκειται για ένα μοντέλο το οποίο δεν αφορά φυσικά σε όλα τα έργα, αλλά μπορεί να βγάλει από τη μέση πολλά αχρείαστα ρίσκα», ανέφερε μεταξύ άλλων.
Εκσυγχρονισμός άμεσα
Οι επιχειρήσεις δεν είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τις νέες τεχνολογίες εξαιτίας της κρίσης, υποστήριξε ο Αντώνης Παπαντωνίου, Γενικός Διευθυντής Υποδομών ΜΕΤΚΑ. «Μέσω των κατασκευών υπάρχει ενίσχυση της ανάπτυξης, του τουρισμού, των επενδύσεων -ένα φορτίο που πρέπει να σηκώσουν οι κατασκευαστικές εταιρείες στην πλάτη τους», είπε, συμπληρώνοντας πως «πρέπει να γίνει προτεραιοποίηση, γιατί παράλληλα με τα νέα έργα έχουμε την ευθύνη της συντήρησης των υποδομών, της ενεργειακής αναβάθμισης των έργων, καθώς και της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Ο κλάδος στο σύνολό του πρέπει να παράγει έργο ποιοτικά άρτιο». Όσον αφορά στην εκπαίδευση του προσωπικού, ο κ. Παπαντωνιου θεωρεί υψηλό το επίπεδο των πολυτεχνείων της χώρας, «αλλά πρέπει να εκσυγχρονιστούν», φέρνοντας ως παράδειγμα το πρόγραμμα «Μηχανικοί στην Πράξη» του ομίλου Mytilineos, που παρέχει στους νέους μηχανικούς την ευκαιρία να γνωρίσουν τη δουλειά και να μπουν στην αγορά πιο γρήγορα.
Πρότυπες Προτάσεις για αναπτυξιακή προοπτική
Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση μετά την ύπαρξη τριών κρίσεων (οικονομικής, υγειονομικής, πολέμου). «Όταν υπάρχουν κρίσεις, πρέπει να υπάρχει ενεργοποίηση σε όλα τα επίπεδα για την ανάκαμψη», τόνισε ο Γιώργος Συριανός, Διευθύνων Σύμβουλος Άκτωρ Παραχωρήσεις και Πρόεδρος ΣΤΕΑΤ. «Η ΕΕ θεσμοθέτησε το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο έχει ορισμένα προβλήματα και πρέπει να δούμε αν η Ελλάδα μπορεί να συμμετάσχει στη διεκδίκηση παράτασης των πόρων από το Ταμείο, γιατί δεν προλαβαίνουν τα έργα να ολοκληρωθούν έως το 2026», επεσήμανε.
Χρειάζεται αναμόρφωση των πόρων, για να χωρέσουν μέχρι το τέλος του 2026, τόνισε. Πριν από 13 χρόνια επιβλήθηκε στη χώρα μας μνημόνιο, όμως πλέον δεν θα πρέπει να πηγαίνει μέρος των χρημάτων του κράτους στην κάλυψη του χρέους, σημείωσε. «Πρόκειται για μια τιμωρητική διαδικασία, που δεν θα πρέπει να συνεχιστεί», μας εξηγεί, τονίζοντας πως βρισκόμαστε εν μέσω μιας υγειονομικής και πολεμικής κρίσης, για την οποία ασφαλώς δεν φέρει ευθύνες η Ελλάδα.
Αναφερόμενος στο μοντέλο της Πρότυπης Πρότασης, σημείωσε πως δίνει λύσεις περαιτέρω αναπτυξιακής προοπτικής, εκσυγχρονισμού, αλλά και για να επιζήσουν επενδύσεις. «Οι λύσεις πρέπει να δοθούν σήμερα γιατί η Αττική πάσχει συνολικά», τόνισε ο κ. Συριανός, προτάσσοντας το μοντέλο των παραχωρήσεων με διόδια αντί ων ΣΔΙΤ ως έναν από τους βέλτιστους τρόπους χρηματοδότησης. «Υπάρχει σοβαρό θέμα χρηματοδότησης», τόνισε. «Αρχίσαμε να έχουμε αντικείμενο παραχωρήσεων με διόδια, που αντιστοιχεί στη μόνη λύση», υπογράμμισε. «Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση ο τεχνικός κλάδος δεν θα μπορούσε να αντιμετωπίσει την κοινωνία» έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου ο κ. Συριανός.
Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build