Ασφυκτικές συνθήκες για τις εργοληπτικές εταιρείες και ταυτόχρονη λύση συμβάσεων σε δημόσια έργα είναι τα κύρια στοιχεία που παρατηρούνται λόγω των σημαντικών καθυστερήσεων στην αποπληρωμή εκτέλεσης των έργων από το δημόσιο. «Σε αρκετές περιπτώσεις οι αναθέτουσες αρχές και οι κύριοι των έργων προτείνουν σε αναδόχους να προβούν σε διακοπή εργασιών γιατί δεν γνωρίζουν τι γίνεται με τη χρηματοδότησή τους. Είναι ένα φαινόμενο που τείνει να πάρει μορφή κανονικότητας, το να μην είναι το κράτος συνεπές ως προς τις οικονομικές του υποχρεώσεις», λέει στο Build η Πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ, Μαρία Τσιομπάνου. Εξαίρεση στον κανόνα, εξηγεί, αποτελούν τα έργα ΣΔΙΤ που αντλούν τη χρηματοδότηση από ιδιώτες, τα οποία ωστόσο επισημαίνει ότι μπορούν να αναλάβουν μόνο οι εργοληπτικές εταιρείες με πτυχίο 7ης τάξης. «Αυτή τη στιγμή υπάρχουν έως και 5.000 εργοληπτικές επιχειρήσεις, οι οποίες πλήττονται σοβαρά από την υφιστάμενη κατάσταση», συμπληρώνει η Πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ. «Δεν είναι η πρώτη φορά που στέλνουμε επιστολή.
Το να μην πληρωνόμαστε για συμβάσεις από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων θα μπορούσε κανείς να το κατανοήσει, αλλά να μην πληρώνεται και το ΕΣΠΑ; Στις 30/6 περιμέναμε ότι θα έχουν τακτοποιηθεί οι πληρωμές του ΕΣΠΑ μετά από σχετική ανακοίνωση του υπουργού κ. Παπαθανάση σε πρόσφατο συνέδριο. Κάτι τέτοιο ωστόσο δεν συνέβη», λέει με τη σειρά του ο Πρόεδρος του ΣΑΤΕ, Ζαχαρίας Αθουσάκης. «Σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, από τη στιγμή που μία εργοληπτική επιχείρηση δεν έχει πληρωθεί δύο μήνες μετά την αποπεράτωση του έργου, διεκδικεί την αποπληρωμή με παράλληλες χρεώσεις για το κόστος απασχόλησης μηχανικών και εξοπλισμού. Ωστόσο, ακόμα και αυτό δεν έχει νόημα για εμάς, διότι από τη στιγμή που δεν πληρωνόμαστε για τις συμβάσεις που έχουμε υπογράψει, θα πληρωθούμε για τα έξοδα μηχανικών και εξοπλισμού; Αυτό το γεγονός οδηγεί συχνά σε λύση των συμβάσεων έργου».
Προβλήματα με τη μη ένταξη
Πρόβλημα υφίσταται, κατά τον κ. Αθουσάκη και με τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης όπου, όπως λέει, ορισμένα από αυτά πληρώνονται κατ’ εξαίρεση, ήτοι όσα έχουν ενταχθεί. «Τα ανένταχτα δεν πληρώνονται. Εάν, π.χ., ένα έργο στις 31/12/2023 ήταν ενταγμένο, από το 2024 που εισήλθαμε στη νέα περίοδο ΕΣΠΑ, θα έπρεπε το έργο να έχει επανενταχθεί στον νέο φορέα χρηματοδότησης. Όλα αυτά έχουν καθυστερήσει και δεν έχουν επανενταχθεί τα λεγόμενα έργα γέφυρα στα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία». «Όσοι εκτελούν έργα του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων είναι απλήρωτοι από πέρυσι και τα έργα του ΕΣΠΑ είναι απλήρωτα από τον Μάρτιο», όπως σημειώνει ο κ. Αθουσάκης. «Ταυτόχρονα, πληρώνουμε ΦΠΑ για έργα που δεν εξοφλούνται, προκειμένου να έχουμε φορολογική ενημερότητα. Οδηγούμαστε σε πτώχευση οι εργοληπτικές επιχειρήσεις», αναφέρει ο ίδιος. Πλέον, οι χρηματοδοτήσεις τελούν υπό τη διαχείριση του Υπουργείου Οικονομικών και όχι υπό την ευθύνη του Υπουργείου Ανάπτυξης, όπως συνέβαινε έως και πριν από τρεις μήνες.