H ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος της χώρας, κυρίως μέσω του προγράμματος «Εξοικονομώ», ο εκσυγχρονισμός της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους και οι ιδιωτικές επενδύσεις θα απορροφήσουν τη μερίδα του λέοντος από τον προϋπολογισμό του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Ωστόσο, ένα σημαντικό κομμάτι της χρηματοδότησης θα κατευθυνθεί και σε μεγάλα έργα υποδομών και μεταφορών με σημαίνουσα αξία για τη χώρα.
ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΒΟΑΚ ΚΑΙ Ε65
Είναι αδιαμφισβήτητο ότι τα έργα που τραβούν τα φώτα της δημοσιότητας πάνω τους είναι εκείνα των μεγάλων οδικών αξόνων του ΒΟΑΚ (427 εκατ. ευρώ) και του Ε65 (450 εκατ. ευρώ). Το ίδιο αφορά και τα σιδηροδρομικά project της προαστιακής γραμμής Άνω Λιόσια-Μέγαρα (85 εκατ. ευρώ) και το έργο συντήρησης της γραμμής Αθήνα-Θεσσαλονίκη (150 εκατ. ευρώ).
Αναλυτικότερα, ο Ε65 είναι ο αυτοκινητόδρομος Τρίκαλα – Γρεβενά – Εγνατία Οδός (κεντρικός δρόμος, δρόμοι εξυπηρέτησης/δρόμοι σύνδεσης και συμπληρωματικές εργασίες), συνολικού μήκους 70,47 χλμ.
Η επένδυση στην κατασκευή του ΒΟΑΚ θα συνδέσει τις τέσσερις μεγάλες πόλεις της Κρήτης αναβαθμίζοντας τη μεγαλύτερη τουριστική περιοχή της χώρας και εκσυγχρονίζοντας το νησί. Η επένδυση θα βελτιώσει καταλυτικά την οδική ασφάλεια και θα κινητοποιήσει πολλές επιπλέον περιφερειακές επενδύσεις.
Επίσης, δημιουργείται μια νέα γραμμή μήκους 36 χλμ. προαστιακού σιδηροδρόμου από τα Άνω Λιόσια μέχρι τα Μέγαρα. Ενώνεται έτσι πολύ αποτελεσματικότερα από πλευράς Μέσων Μαζικής μεταφοράς η Δυτική Αττική με την Αθήνα και την υπόλοιπη Αττική, βελτιώνοντας την ποιότητα των μετακινήσεων των κατοίκων και των εργαζομένων στη Δυτική Αττική και δίνοντας πρόσθετες δυνατότητες ανάπτυξης στις επιχειρήσεις της περιοχής και νέες ευκαιρίες στις δραστηριότητες αλυσίδων εφοδιασμού στην περιοχή.
Ακόμη, ο εκσυγχρονισμός μέσω Σύμπραξης Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα του δικτύου σιδηροδρόμων με εμβληματική παρέμβαση στην ηλεκτροδότηση, σηματοδότηση, τηλεπικοινωνίες, ηλεκτρομηχανολογικών συστημάτων, της γραμμής από Πειραιά/Αθήνα έως Θεσσαλονίκη. Στόχος η ολοκλήρωση του μετασχηματισμού των σιδηροδρομικών μεταφορών για να γίνει η χώρα πύλη εμπορίου προς την Ευρώπη.
ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ, ΓΕΦΥΡΕΣ, ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ
Θηριώδες είναι, επίσης, και το πρόγραμμα βελτίωσης της οδικής ασφάλειας με 450 εκατ. ευρώ. Αφορά την αποκατάσταση του οδικού δικτύου και επισκευή επικίνδυνων οδοστρωμάτων σε διάφορες περιοχές της χώρας προκειμένου να βελτιωθεί το επίπεδο λειτουργίας και ασφάλειας των οδικών μεταφορών.
Ένα σημαντικό έργο αφορά και την εγκατάσταση ασύρματων δικτύων 5G στο εθνικό δίκτυο έξι αυτοκινητοδρόμων (2.011 χιλιόμετρα). Το έργο θα οδηγήσει σε νέες επενδύσεις στην συνδεδεμένη και αυτόνομη κινητικότητα και στην βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της εφοδιαστικής αλυσίδας της χώρας.
Επιπλέον, 81+65 εκατ. ευρώ θα πάνε στο Υποδομών σε δράσεις για τις «Έξυπνες Γέφυρες» και τα ηλεκτρονικά διόδια αντίστοιχα. Αφορά αναβάθμιση των υποδομών και έξυπνη διαχείριση των εγκαταστάσεων των γεφυρών αλλά και την ανάπτυξη ενός αξιόπιστου, οικονομικού και φιλικού στους χρήστες διαλειτουργικού συστήματος ηλεκτρονικών διοδίων για όλη την Ελλάδα.
Ποσό 107 εκατ. ευρώ θα δοθεί για την αναβάθμιση 13 Περιφερειακών Αεροδρομίων. Περιλαμβάνει:
(α) Σχεδιασμό, μελέτη και σχετικές άδειες για τους αεροδιαδρόμους,
(β) Κατασκευή (ανασχηματισμός) λωρίδων αεροδιαδρόμου,
(γ) Κατασκευή Περιοχής Ασφαλείας του αεροδιαδρόμου,
(δ) Σηματοδότηση αεροδιαδρόμου,
(ε) Περιμετρική περίφραξη τύπου ΝΑΤΟ,
(στ) Φωτισμός αεροδιαδρόμου.
Τέλος 20 εκατ. ευρώ περιλαμβάνονται για την αναβάθμιση μικρότερων περιφερειακών λιμένων σε νησιά και περιοχές με ανεπτυγμένη τουριστική δραστηριότητα.
ΜΕΣΩ 3 ΚΑΝΑΛΙΩΝ Η ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΕΝ∆ΥΣΕΩΝ
Συνολικές επενδύσεις 31,8 δισ. ευρώ υπολογίζει η κυβέρνηση ότι θα κινητοποιήσουν τα δάνεια 12,7 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, που θα δοθούν αποκλειστικά για ιδιωτικές επενδύσεις, με
κριτήρια αγοράς.
Ενδιαφέρον νέο στοιχείο είναι ότι τα δάνεια θα διοχετευθούν μέσω τριών καναλιών διανομής, ανάλογα με το είδος και το ύψος της επένδυσης. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται η δημιουργία ενός Fund of Funds (FoF) για τη χρηματοδότηση μετοχικού κεφαλαίου σε ταχέως αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, τα κανάλια είναι τα εξής:
1. ΔΙΕΘΝΗ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ:
Όπως επισημαίνεται, η πρακτική της αγοράς στην Ελλάδα είναι να χρηματοδοτείται έως και το 50% του συνολικού κόστους ενός έργου, υπό την προϋπόθεση ότι το τμήμα χρηματοδότησης του
χρέους θα υπερβεί τα 10 εκατ. ευρώ (άρα το συνολικό κόστος του έργου να είναι άνω των 20 εκατ. ευρώ).
2. ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ:
Για τα έργα με συνολική επενδυτική αξία κάτω των 20 εκατ. ευρώ τα δάνεια θα διοχετεύονται μέσω των εμπορικών τραπεζών, αν και μπορούν επίσης να χρηματοδοτηθούν έργα μεγαλύτερου ύψους.
3. ΕQUITY PLATFORM:
Εδώ εντάσσεται η δημιουργία του FoF, το οποίο θα λειτουργεί υπό την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων. Στόχος είναι η χρηματοδότηση μετοχικού κεφαλαίου ή οιονεί μετοχικού κεφαλαίου με επίκεντρο τις πιο δυναμικές και ταχέως αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις και τομείς της ελληνικής οικονομίας.
Το σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπει ότι τα δάνεια του κράτους θα καλύπτουν το πολύ το 50% της αξίας του έργου, ενώ κατά μέσον όρο υπολογίζεται ότι η κρατική συμμετοχή θα φτάνει στο
40%. Το υπόλοιπο θα καλύπτεται από τραπεζική χρηματοδότηση κατά τουλάχιστον 30% και ίδια κεφάλαια των επενδυτών κατά τουλάχιστον 20%.
Η χρηματοδότηση προβλέπεται να διαρκεί 8-12 χρόνια, ενώ θα υπάρχει περίοδος χάριτος 2-3 χρόνια, πριν από την έναρξη αποπληρωμής του δανείου. Επομένως, οι επιχειρήσεις που θα πάρουν φέτος δάνειο δεν θα αρχίσουν να το αποπληρώνουν πριν από το 2023-2024. Το αίτημα για τη χρηματοδότηση θα το υποβάλουν οι εμπορικές τράπεζες και οι ευρωπαϊκοί χρηματοδοτικοί οργανισμοί (ΕΙΒ, EBRD, EIF) και θα συγχρηματοδοτούν τις επενδύσεις με ίσους όρους με το Δημόσιο (pari passu).