Παρουσιάστηκε, σε εκδήλωση που διοργάνωσαν το Ταμείο Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΜΕΔΕ) και το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), η μελέτη του ΙΟΒΕ με τίτλο «Τάσεις, προκλήσεις και προοπτικές ανάπτυξης των Κατασκευών στην Ελλάδα». Στη μελέτη καταγράφεται η μεγάλη ανάπτυξη που έχει σημειώσει ο κλάδος των κατασκευών στη χώρα μας, με αύξηση του αντικειμένου κατά 84% από το 2017 έως σήμερα, όπως επίσης και η δυναμική και οι ισχυρές προοπτικές ανάπτυξής του τα επόμενα χρόνια, με ώθηση από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους. Το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι τα έργα στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) και οι πόροι του ΕΣΠΑ 2021-2027, συνδυαστικά με τις ιδιωτικές επενδύσεις, θα κινητοποιήσουν, την περίοδο 2024-2026, πόρους άνω των 52 δισ. ευρώ.

Το αποτύπωμα των κατασκευών
Σύμφωνα με τη μελέτη, η αξία παραγωγής του κλάδου κατασκευών εκτιμάται ότι έφθασε το 2023 τα 12,8 δισ. ευρώ, επίπεδο υψηλότερο κατά 84% σε σχέση με το 2017. Καταγράφεται, παράλληλα, άνοδος της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας, αύξηση του κύκλου εργασιών και ενίσχυση των θετικών επιχειρηματικών προσδοκιών. Αναδεικνύεται, επίσης, η σημαντική αύξηση του κόστους κατασκευής και των τιμών των ακινήτων και η συγκρατημένη άνοδος της στεγαστικής πίστης, με παράλληλη αύξηση του σχετικού κόστους δανεισμού. Ενισχυμένη είναι και η αγορά κατασκευής δημόσιων έργων.
Το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των μεγαλύτερων εταιρειών του κλάδου ανήλθε το 2023 (στοιχεία μέχρι το 9μηνο του έτους) σε 15,35 δισ. ευρώ, περίπου τριπλάσιο συγκριτικά με τον μ.ό. της περιόδου 2018-2020.

Ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης
Βάσει της ανάλυσης των δράσεων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ), εκτιμάται ότι σε έργα που έχουν άμεση σχέση με τις κατασκευές θα κατευθυνθούν επιχορηγήσεις 9,9 δισ. ευρώ, κινητοποιώντας συνολικούς πόρους 12,8 δισ. ευρώ. Τα κατασκευαστικά έργα που στηρίζονται με επιχορηγήσεις από το ΤΑΑ αφορούν κυρίως στους πυλώνες της Πράσινης Μετάβασης (6,3 δισ.) και των Ιδιωτικών Επενδύσεων (2,7 δισ). Μαζί με τους πόρους από τα δάνεια του ΤΑΑ (και τους κινητοποιούμενους από τα δάνεια πόρους χρηματοδότησης) εκτιμάται ότι για έργα με άμεση σχέση με τις κατασκευές θα κινητοποιηθούν την περίοδο 2022-2026 συνολικά 23,9 δισ. ευρώ (12,8 δισ. ευρώ από τις επιχορηγήσεις και 11,1 δισ. ευρώ από τα δάνεια). Εκτιμάται, δε, πως η αξία παραγωγής κατασκευαστικών έργων υποδομών και κατοικιών θα ξεπεράσει τα 18 δισ. ευρώ το 2025 (10,3 δισ. το 2022).

Οι προκλήσεις
Τέλος, η ανεπάρκεια εργατικού δυναμικού σημειώνεται ως το βασικό εμπόδιο ανάπτυξης των κατασκευών το 2023. Επίπτωση στην κατασκευαστική δραστηριότητα έχουν και οι δυσκολίες χρηματοδότησης, ενώ στη μελέτη επισημαίνεται και η ανάγκη συστηματικής λειτουργίας του μηχανισμού καθορισμού των συντελεστών αναθεώρησης των τιμών. Τα χαμηλά ποσοστά ψηφιοποίησης, η υστέρηση επενδύσεων από τις κατασκευαστικές επιχειρήσεις και η διαχείριση των θεμάτων ESG αποτελούν επίσης μείζονες προκλήσεις.

Βρείτε ολόκληρη τη μελέτη, εδώ.