Με τη συμβολή των πιο προηγμένων τεχνολογιών, τα μηχανήματα έργου εξελίσσονται, δημιουργώντας τη νέα εποχή του κατασκευαστικού κλάδου, μια εποχή ενισχυμένης παραγωγικότητας και αειφορίας.

Ο Πάρις Παντουβάκης, Δ/ντης του Εργαστηρίου Δομικών Μηχανών και Διαχείρισης Έργων ΕΜΠ και Δ/ντης του Κέντρου Καινοτομίας Κατασκευών ΕΜΠ, μας απαντά στα πιο καίρια ερωτήματα που αφορούν το παρόν και το μέλλον των μηχανήματα έργου.

Μεταξύ άλλων, υπογραμμίζει πως η ψηφιοποίηση και η ρομποτική συνιστούν τους κύριους άξονες των προηγμένων τεχνολογιών, που θα μας επηρεάσουν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό τα επόμενα χρόνια, ενώ σημειώνει ότι οι εξελίξεις στις δομικές μηχανές αποδεικνύονται καθοριστικός παράγοντας στην ορθή διαχείριση των αποβλήτων από τις κατασκευές.

Ποιες θα λέγατε πως είναι είναι οι πιο προηγμένες τεχνολογίες στα μηχανήματα έργου; Ποιες από αυτές εφαρμόζονται ήδη και ποιες βρίσκονται σε πειραματικό στάδιο;

Έχουν παρουσιαστεί διάφορες τεχνολογίες με γνώμονα την αύξηση της παραγωγικότητας, οι οποίες αναμένεται να μας επηρεάσουν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό τα επόμενα χρόνια . Κύριοι άξονες θα είναι η ψηφιοποίηση και η ρομποτική. Πιο συγκεκριμένα:

  • Αυτόνομα μηχανήματα, τα οποία θα έχουν τη δυνατότητα εκτέλεσης εργασιών με ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση αλλά και επικοινωνίας και βελτιστοποίησης της λειτουργίας τους, σε διεπαφή και συνεργασία και με άλλα μηχανήματα. Η εξέλιξη των αυτόνομων μηχανημάτων θα οδηγήσει σε κατασκευαστικά ρομπότ που θα αυτοματοποιούν τη διαδικασία παραγωγής και θα αντιμετωπίζουν ελλείψεις ειδικευμένου προσωπικού.
  • Εκτύπωση 3D, που θα προκατασκευάζει στοιχεία για συναρμολόγηση ή/και θα έχει τη δυνατότητα κατασκευής ολόκληρων υποδομών. Μια τέτοια κατασκευή 640 τ.μ. έχει ήδη υλοποιηθεί στο Ντουμπάι, με την απασχόληση μόλις τριών τεχνιτών.
  • Ηλεκτροκίνηση δομικών μηχανημάτων, για την αντιμετώπιση των ολοένα αυστηρότερων κανονισμών για εκπομπές C02 και αντικατάσταση των υδραυλικών συστημάτων με ηλεκτρικoμηχανικά συστήματα. Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί πως ήδη οι Ιάπωνες έχουν παρουσιάσει ηλεκτρικό κινητήρα με ισχύ περί τους 1000 hp, ενώ αρκετοί κατασκευαστές έχουν παρουσιάσει στην αγορά ηλεκτρικά μηχανήματα για τα μικρότερα μοντέλα τους. Με την εξέλιξη των μπαταριών, φαίνεται ότι σε λίγα χρόνια θα είναι οικονομικότερη η ιδιοκτησία και η λειτουργία ηλεκτρικών δομικών μηχανημάτων.
  • Διαχείριση στόλου με τηλεματική, σε ένα συνδεδεμένο περιβάλλον τόσο της κεντρικής εταιρείας με τον εξοπλισμό της (που γίνεται ήδη σε ένα βαθμό) όσο και με τους υπόλοιπους συμμετέχοντες (προμηθευτές, υπεργολάβους κλπ.).
  • Αυξανόμενη χρήση drones για επιμέτρηση, παρακολούθηση εργοταξίου κλπ.
  • Περισσότερες εφαρμογές οπτικοποίησης για τη μελέτη, κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία υποδομών και εξοπλισμού.

Τι καινούργιο προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες στην αγορά;

Οι νέες τεχνολογίες αποσκοπούν στο να μειώσουν το κόστος παραγωγής και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, να διευκολύνουν τη διαχείριση, να αυξήσουν την ασφάλεια, να μειώσουν τις βλάβες και την αναγκαιότητα συντήρησης και να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της μειωμένης προσφοράς ειδικευμένου προσωπικού αλλά και της αναμενόμενης αύξησης της ζήτησης, που θα είναι παράγωγο της αύξησης του πληθυσμού και της διόγκωσης των αστικών κέντρων.

Υπάρχει η εκτίμηση ότι το TCO (total ownership cost – συνολικό κόστος ιδιοκτησίας) θα μειωθεί σε σχέση με σήμερα, κάτι που θα αποτελέσει βασική παράμετρο για την υιοθέτηση και περαιτέρω ανάπτυξη των προηγμένων τεχνολογιών.

Πώς οι νέες τεχνολογίες στα μηχανήματα έργου συμβάλλουν στην ορθή διαχείριση των αποβλήτων των κατασκευων;

Η διαχείριση των αποβλήτων είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα, που μελετάται στα πλαίσια της κυκλικής οικονομίας, της διαχείρισης απορριμμάτων, της έλλειψης πρώτων υλών και της αναγκαιότητας της ανακύκλωσης. Οι εξελίξεις στις δομικές μηχανές, αλλά και γενικότερα στην τεχνολογία, θα μειώσουν καθοριστικά τις εκπομπές CO2, θα περιορίσουν την αναγκαιότητα των μετακινήσεων, θα βελτιστοποιήσουν την εφοδιαστική αλυσίδα και θα μειώσουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των κατασκευών.

Ο Πάρις Παντουβάκης είναι Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc, PhD, Καθηγητής Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), Δ/ντης του Εργαστηρίου Δομικών Μηχανών και Διαχείρισης Έργων ΕΜΠ και Δ/ντης του Κέντρου Καινοτομίας Κατασκευών ΕΜΠ.

Έχει εκτεταμένη ερευνητική, κατασκευαστική και διδακτική πείρα σε σχετικά αντικείμενα στο ΕΜΠ, στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και στο University of Nazarbayev (Καζακστάν).

Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του http://paris.pantouvakis.gr