Τα ακριβότερα δομικά υλικά ναρκοθετούν την εκτέλεση των έργων που έχει ανάγκη η εθνική οικονομία. Κομβικής σημασίας για την αντιμετώπιση του φαινομένου των ανατιμήσεων η άμεση έκδοση συντελεστών αναθεώρησης.

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει στο περιοδικό Construction ο Πρόεδρος της ΠΕΔΜΕΔΕ, Μιχαήλ Δακτυλίδης, αναφορικά με το πρόβλημα των ανατιμήσεων στα δομικά υλικά, προειδοποιώντας μάλιστα πως βρίσκεται σε κίνδυνο η συνέχιση των εκτελούμενων έργων αλλά και η υλοποίηση των υποδομών του Ταμείου Ανάκαμψης, με ανυπολόγιστες επιπτώσεις για την οικονομία και την αγορά.

Το φαινόμενο των ανατιμήσεων στα δομικά υλικά συνεχώς επιδεινώνεται, πρώτα εξαιτίας της πανδημίας και πρόσφατα με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Τι σημαίνει αυτό για το κατασκευαστικό κόστος, τόσο των μεγάλων αλλά και των μικρότερων έργων;

Μιχαήλ Δακτυλίδης, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Διπλωματούχων Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΠΕΔΜΕΔΕ)

Το ζήτημα των εκρηκτικών ανατιμήσεων στα δομικά υλικά είναι πλέον οξύτατο και είναι δεδομένη η αδυναμία εκτέλεσης των υφιστάμενων Δημοσίων Συμβάσεων. Οι υπέρογκες μεταβολές στις τιμές των υλικών καθιστούν άκρως προβληματική έως αδύνατη τη συνέχιση των εκτελούμενων έργων, επιφέρουν ακόμα και αδυναμία κατάρτισης συμβάσεων για υποβληθείσες προσφορές καθώς και αδυναμία υποβολής ανταγωνιστικών προσφορών στους διαγωνισμούς έργων που πρόκειται να πραγματοποιηθούν.

Ακόμα, κινδυνεύει η υλοποίηση των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης με ολέθριες συνέπειες για την Εθνική Οικονομία, αν δεν βρεθεί μια ρεαλιστική λύση στο τεράστιο αυτό πρόβλημα.

Ποια πιστεύετε ότι πρέπει να είναι η «απάντηση» της Ελλάδας και φυσικά της Ε.Ε. στο διογκούμενο πρόβλημα των ακριβότερων υλικών;

Στην επικοινωνία μας με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, διά της συμμετοχής της ΠΕΔΜΕΔΕ στη FIEC, θεωρούμε ότι το συγκεκριμένο θέμα αφορά σε όλη την Ευρώπη και όχι μόνο στην Ελλάδα.

Όμως η Ελλάδα εξέρχεται από περίοδο χρεοκοπίας και πρέπει να ορθοποδήσει. Είναι απαραίτητο λοιπόν για την ομαλή εξέλιξη των Δημοσίων Συμβάσεων να εκδοθούν άμεσα συντελεστές αναθεώρησης που ανταποκρίνονται στις πραγματικές αυξήσεις του κόστους κατασκευής των Δημοσίων Έργων και να παραταθεί ο χρόνος υλοποίησης των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Σε ποια θέση βρίσκονται αυτήν τη στιγμή οι μεσαίας κλίμακας Εργοληπτικές Επιχειρήσεις λαμβάνοντας υπόψη τους προϋπολογισμούς των Δημοσίων Έργων που συμβασιοποιούνται;

Οι μικρές και οι μεσαίας κλίμακας Εργοληπτικές Επιχειρήσεις βρίσκονται σε πολύ άσχημη θέση, δεδομένου ότι δημοπρατούνται ελάχιστα έργα που αφορούν στην τάξη τους, ενώ υπάρχει υπερσυγκέντρωση έργων μεγάλων προϋπολογισμών, που αφορούν μόνο στην ανώτατη τάξη.

Με ποιους τρόπους θα μπορούσε να δοθεί μεγαλύτερο περιθώριο ανάπτυξης και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ενόψει της επανακάμψης του Κατασκευαστικού Κλάδου;

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μαζί με τις μικρές και πολύ μικρές αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του Εργοληπτικού Κλάδου. Θα μπορούσε να δοθεί μεγαλύτερο περιθώριο ανάπτυξης και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις προγραμματίζοντας και επιβάλλοντας στους αρμόδιους φορείς τη δημοπράτηση μικρότερων έργων (clusters), όπως είναι και οι κοινοτικές κατευθύνσεις που επιβάλλουν τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Σε ποιο στάδιο βρίσκονται αφενός η εξόφληση των συσσωρευμένων οφειλών του δημοσίου προς τους εργολήπτες και αφετέρου η παράταση στην επιστροφή των ποσών της επιστρεπτέας προκαταβολής που ζητήσατε;

Η εξόφληση των οφειλών του Δημοσίου προς τους Εργολήπτες, έστω και με δυσκολίες, προχωράει. Όσο για την παράταση της προθεσμίας επιστροφής των ποσών της επιστρεπτέας προκαταβολής που ζητήσαμε, πράγματι, μας δόθηκε, όμως, λόγω της υφιστάμενης κατάστασης, δεν αποκλείεται να ζητήσουμε περαιτέρω παράταση.

Οι Πρότυπες Προτάσεις είναι γεγονός. Πώς κρίνετε πλέον τη χρησιμότητα του νέου μοντέλου μετά τις αλλαγές στις οποίες προχώρησε το αρμόδιο υπουργείο και πώς σχολιάζετε το «κατώφλι» των 200 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό των έργων;

Κατά την άποψή μας η αποτελεσματικότητα του νέου μοντέλου των Πρότυπων Προτάσεων είναι αμφιλεγόμενη, δεδομένου ότι πρόκειται για πανευρωπαϊκή «πατέντα», που δεν εφαρμόζεται στην Ευρώπη, παρά μόνο σε χώρες «υπό ανάπτυξη» (Ν. Αμερική κ.λπ.). Σε κάθε περίπτωση, το «κατώφλι» των 200 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό των προτεινόμενων έργων είναι εξωπραγματικό και θα έπρεπε να προσαρμοστεί σε ρεαλιστικότερους προϋπολογισμούς με «κατώφλι» την κοινοτική Οδηγία.