Η Μαρία Αλεξίου, Πρόεδρος του Δικτύου CSR Hellas, σε συνέντευξή της κάνει λόγο για τα βήματα, που έχει επιτελέσει ο κατασκευαστικός κλάδος στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης.

Πώς εξελίσσεται ο κατασκευαστικός κλάδος στο πλαίσιο της βιωσιμότητας και της νέας Ευρωπαϊκής στρατηγικής για το 2030;

Ο κατασκευαστικός κλάδος είναι ένας από τους βασικότερους συντελεστές στην οικονομική ανάπτυξη και στην κοινωνική πρόοδο. Παραδοσιακά, ο δείκτης ανάπτυξης μίας χώρας περιλαμβάνει και τις επενδύσεις σε νέες υποδομές και κατασκευές. Αναπόφευκτα, ο κατασκευαστικός κλάδος αποτελεί και βασικό συντελεστή της ανάπτυξης, που προωθείται με τη νέα στρατηγική της Ε.Ε. για την επίτευξη των στόχων περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας στον πλανήτη (Συνθήκη για το Κλίμα στο Παρίσι, 2015) και τη μετάβαση σε ένα νέο οικονομικό και επιχειρηματικό μοντέλο, βιώσιμο, ανθεκτικό και συμπεριληπτικό.

Η νέα νομοθεσία, που εισηγείται η Ε.Ε. για την χρηματοδότηση των επενδύσεων, με έμφαση στην βιωσιμότητα και την υπεύθυνη διαχείριση των μελλοντικών κινδύνων, που προκαλούνται από την κλιματική κρίση, αλλά και από την συνεχή αύξηση των ανισοτήτων, εντάσσει ήδη τον κατασκευαστικό κλάδο στο σύστημα ταξινομίας για την κλιματική αλλαγή και στις προτεραιότητές της, για την προσαρμογή στα νέα δεδομένα της χρηματοδότησης. Ήδη από το 2022, αναμένεται υποχρεωτικα οι εταιρίες, που δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο κλάδο, να παρουσιάσουν στους επενδυτές, αλλά και στους άλλους συμ-μετόχους τους, αφενός τις δεσμεύσεις, που έχουν αναλάβει για να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή, αφετέρου τους στόχους και τις επενδύσεις, που θα υλοποιήσουν με σκοπό να μεταμορφώσουν και να εξελίξουν το επιχειρηματικό τους μοντέλο συνολικά. Η συμβολή του κλάδου αναμένεται να είναι καθοριστική στην αντιμετώπιση των αυξανόμενων αναγκών του πληθυσμού για στέγαση, που θα είναι ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή και προσιτή οικονομικά, ώστε να καλύπτει και τις ανάγκες των ασθενέστερων οικονομικά ομάδων πληθυσμού, χωρίς ανθρακικό αποτύπωμα. Άρα θα αξιοποιούνται δομικά υλικά, που η παραγωγή τους δεν θα επιδεινώνει την υπερθέρμανση του πλανήτη και ταυτόχρονα θα καλύπτει βασικές λειτουργικές ανάγκες σε βάθος χρόνου.

Ανακοινώθηκαν πρόσφατα τα αποτελέσματα από τη μέτρηση της ωριμότητας των διαφορετικών κλάδων της οικονομίας με το Ευρωπαϊκό Βαρόμετρο. Ποια είναι η εικόνα του κατασκευαστικού κλάδου;

Το Ευρωπαϊκό Βαρόμετρο, αναπτύχθηκε από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο CSR Europe σε συνεργασία με τον Όμιλο Moody’s και ειδικότερα την θυγατρική του εταιρία Vigeo-Eiris, η οποία εξειδικεύεται στην αξιολόγηση των εταιριών, που είναι εισηγμένες στο Euronext για την σύνθεση και αποτίμηση των αντίστοιχων δεικτών βιωσιμότητας και υπευθυνότητας. Ένα πρώτο συμπέρασμα είναι, ότι οι περισσότεροι κλάδοι ακόμη υστερούν στην υιοθέτηση συγκεκριμένων προτεραιοτήτων και θεμάτων, ως ουσιωδών για την βιωσιμότητα του κλάδου στην διαδικασία μετάβασης και ειδικότερα στη συνεισφορά του, για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης 2030. Στο πλαίσιο αυτό και το CSR Hellas, ως Εθνικός εταίρος του CSR Europe, επιδιώκει την ενημέρωση των κλαδικών φορέων σχετικά με την σημασία των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης 2030 και την υποστήριξη των μελών τους, ώστε να υιοθετήσουν τους Στόχους 2030, ως πλαίσιο δέσμευσης, αναφοράς και αξιολόγησης της στρατηγικής τους για την βιωσιμότητα.

Αναπόφευκτα, κάθε κλάδος έχει διαφορετικό αντίκτυπο σε κάθε έναν από τους 17 στόχους και ο κατασκευαστικός τομέας έχει εμφανή σύνδεση με τον Στόχο 11 (Βιώσιμες πόλεις και κοινότητες), τον Στόχο 9 (Βιομηχανία, Καινοτομία και Υποδομές), αλλά και τον Στόχο 13 (Δράση για την Κλιματική Αλλαγή), που μπορεί να περιλάβει, τόσο τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης στα κτίρια, όσο και την ενεργειακή αυτονομία των πόλεων και των κοινοτήτων. Μεταξύ των κλάδων, που έχουν μέχρι σήμερα δώσει θετικά δείγματα συλλογικής και συνεργατικής αντιμετώπισης θεμάτων, όπως ορίζονται από τις Διεθνείς Συνθήκες, αλλά και από τους 17 Στόχους και τους 160 και πλέον υποστόχους για το 2030, είναι ο κλάδος παραγωγής δομικών υλικών. Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, συμμετείχαν από το 2000 και μετά στην ανάπτυξη κοινών συστημάτων μέτρησης και διαχείρισης των σχετικών κινδύνων και επιπτώσεων, που μεταξύ άλλων αφορούν: τη μέτρηση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα, τη προστασία της βιοποικιλότητας, τον περιορισμό της κατανάλωσης του νερού, την ανακύκλωση των υλικών, την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων κ.ά.

Οι εταιρείες, που συμμετέχουν στην παραπάνω πρωτοβουλία, συμπράττουν, προκειμένου να αναπτυχθούν οι κατάλληλες μεθοδολογίες μέτρησης, παρακολούθησης και αξιολόγησης των ουσιωδών θεμάτων, που καλείται ο κλάδος τσιμέντου να αντιμετωπίσει. Κατά συνέπεια, ο κλάδος τσιμέντου και γενικότερα των δομικών υλικών, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι παρουσιάζεται πολύ πιο έτοιμος σε σχέση με άλλους κλάδους της οικονομίας, που δεν έχουν διαμορφώσει ανάλογες συμπράξεις, συνέργειες ή κλαδικά πρότυπα, προκειμένου να εργαστούν πάνω στα ουσιώδη θέματά τους.

Ας σταθούμε στις παρεμβάσεις που μπορεί να κάνει κανείς. Το CSR Europe παρουσίασε πρόσφατα την πρωτοβουλία του European Pact for Sustainable Industry και το CSR Hellas αντίστοιχα από την πλευρά του, το Εθνικό Σύμφωνο για τη βιώσιμη επιχειρηματικότητα. Σε τι στοχεύει ακριβώς η πρωτοβουλία αυτή και πώς μπορεί να την αξιοποιήσει ο κατασκευαστικός κλάδος;

Το Σύμφωνο Βιώσιμης Επιχειρηματικότητας είναι το αποτέλεσμα της διαβούλευσης των μελών του Ευρωπαϊκού Δικτύου CSR Europe και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μία διεργασία συνεχούς εμπλοκής και προόδου, η οποία ξεκίνησε ήδη από την συμμετοχή στο πολύ-συμμετοχικό φόρουμ για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης 2030. Ακολούθως, κατέληξε σε μία πρόταση προς τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με έκκληση 400 ηγετών από όλη την Ευρώπη, να επεκταθεί η συνεργασία και η διαβούλευση, ώστε να συμπεριλάβει τους κλαδικούς φορείς όλων των εθνικών δικτύων (συμπεριλαμβανομένου και του CSR Hellas) για τη συνέχιση της δημόσιας διαβούλευσης δημόσιων και ιδιωτικών οργανισμών, η οποία στη συνέχεια, αξιοποιήθηκε μέσα από την Πράσινη Συμφωνία. Η προσέγγιση του Συμφώνου είναι, ότι καλούνται οι επιχειρήσεις – πρωτοπόροι στα θέματα βιώσιμης ανάπτυξης, να συμπράξουν με άλλους κλάδους, που αποτελούν μέρος της εφοδιαστικής τους αλυσίδας, αλλά και με όσους κλάδους αντιμετωπίζουν ανάλογα θέματα με τα δικά τους.

Είναι σημαντικό να μοιραστούν τη γνώση και την εμπειρία τους, τα εργαλεία και τις μεθοδολογίες τους, προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία διάδοσης μεταξύ των κλάδων και των επιχειρήσεων. Η μετάβαση προς μια βιώσιμη επιχειρηματικότητα, δεν επιδέχεται περαιτέρω καθυστέρηση. Επιδιώκουμε να βοηθήσουμε, τόσο τους κλάδους, που μπορεί να μην έχουν ξεκινήσει καν τη διαδικασία προσαρμογής, όσο και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δίνοντάς τους οργανωμένα και στοχοθετημένα τη γνώση, τις καλές πρακτικές και τις εμπειρίες των επιχειρήσεων, που είναι ωριμότερες. Για παράδειγμα, ο κλάδος των δομικών υλικών έχει αναπτύξει εργαλεία και τεχνογνωσία σχετική με τη μέτρηση των εκπομπών του άνθρακα και με θέματα αποκατάστασης του περιβάλλοντος και προστασίας της βιοποικιλότητας. Θέλουμε να μοιραστούμε τέτοια παραδείγματα, τόσο με τον κατασκευαστικό κλάδο, όσο και με άλλους.