Σπουδαία παραδείγματα έργων και σχεδίων από όλο τον κόσμο αναδεικνύουν τα αναμφισβήτητα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας ΒΙΜ.

Ητεχνολογία Βuilding Information Modelling (BIM) είναι ένα ψηφιακό εργαλείο, το οποίο μπορεί να ωφελήσει πολλαπλά τα τεχνικά έργα, συμβάλλοντας στη μείωση του κόστους και του χρόνου κατασκευής, βελτιώνοντας την ποιότητα των υποδομών, αποτρέποντας τα σχεδιαστικά λάθη, ενισχύοντας τον βιώσιμο χαρακτήρα τους και εξοικονομώντας ενέργεια και πόρους. Το ακόμα καλύτερο είναι πως δεν πρόκειται για μια τάση που έρχεται, αλλά βρίσκεται ήδη εδώ, και δεκάδες έργα σε όλο τον κόσμο το αποδεικνύουν. Ακόμα και στην Ελλάδα, που φημίζεται για την αργοπορημένη προσαρμογή της στις εξελίξεις, η ΒΙΜ έχει εφαρμοστεί και εφαρμόζεται. Το Construction συγκεντρώνει ορισμένα από τα πιο εμβληματικά έργα διεθνώς που έχουν σχεδιαστεί και κατασκευαστεί πρόσφατα ή βρίσκονται σε εξέλιξη, με σκοπό να αναδείξει την πρακτική εφαρμογή της τεχνολογίας σε πραγματικές συνθήκες και προκλήσεις.

Το Ελληνικό στην αιχμή της ψηφιακής ανάπτυξης
Η Ελλάδα έχει πολλά παραδείγματα μεγάλων τεχνικών έργων που κατασκευάστηκαν στο παρελθόν με τη χρήση της τεχνολογίας ΒΙΜ. Το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος και ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών είναι ορισμένα από αυτά. Ωστόσο, σε εξέλιξη βρίσκεται αυτή την περίοδο η μεγαλύτερη αστική ανάπτυξη της Ευρώπης, που δεν είναι άλλη από το Μητροπολιτικό Πάρκο στο Ελληνικό. Για τον σχεδιασμό του συγκεκριμένου έργου έχουν εφαρμοστεί πολλές καινοτόμες τεχνολογίες, ανάμεσα στις οποίες βρίσκεται και η ΒΙΜ.
Η ψηφιακή μοντελοποίηση σε ένα τόσο εκτενές έργο περιορίζει σημαντικά το εκτιμώμενο κόστος κατασκευής, ελαχιστοποιεί τα σχεδιαστικά λάθη και επιτρέπει τη συνεργασία μεταξύ του μεγάλου πλήθους μελετητών και κατασκευαστών, το οποίο προέρχεται κατά βάση από διαφορετικές εταιρείες.

Σε πρώτο επίπεδο ο σχεδιασμός του κάθε project γίνεται ψηφιακά σε 3D, ενώ ακολουθεί 4D απεικόνιση, η οποία παρουσιάζει την εξέλιξη του έργου με την πάροδο του χρόνου. Κατά αυτό τον τρόπο, εντοπίζονται πιθανές ατέλειες και προτείνονται έγκαιρα βελτιωτικές αλλαγές. Στο τελευταίο στάδιο, μέσω της ψηφιακής επεξεργασίας, προκύπτει ένα ΒΙΜ αρχείο που περιέχει όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται ο developer για την ορθή λειτουργία και συντήρηση των ακινήτων του.

Η Γραμμή 4 ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο για τα δημόσια έργα
Η εμβληματική Γραμμή 4 του Μετρό Αθήνας, η κατασκευή της οποίας βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι το πρώτο δημόσιο έργο στο οποίο τέθηκε ως υποχρεωτική η χρήση της ΒΙΜ στα στάδια της μελέτης και κατασκευής από τα αρχικά στάδια της προκήρυξης. Αναμφίβολα, είναι το πιο πολυσυζητημένο έργο, που το έχει αναλάβει η κοινοπραξία της Avax με την Alstom και την Ghella.

Πρόκειται για μία υποδομή μήκους 13 χιλιομέτρων, η οποία θα περιλαμβάνει 15 σταθμούς με πλευρικές αποβάθρες, υπόγειους σταθμούς για τη συντήρησή της, διπλή τροχιά στα τούνελ και 20 αμαξοστοιχίες χωρίς οδηγούς, με χωρητικότητα 720 επιβατών το κάθε βαγόνι. Η ΒΙΜ θα συμβάλει σημαντικά στην ποιότητα του έργου, στη σωστή λειτουργία και συντήρησή του, στη λήψη πιστοποιήσεων, καθώς και στον περιορισμό του κόστους και των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Η εφαρμογή της ΒΙΜ στη Γραμμή 4 έχει ευρύτερη σημασία, καθώς η καινοτόμα τεχνολογία ΒΙΜ θα καταστήσει την «πορτοκαλί» γραμμή πρώτη «ψηφιακή γραμμή» του Αθηναϊκού Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου και μία από τις πρώτες στην Ευρώπη.

Επανασχεδιάζοντας την πρόσοψη στον Πύργο του Πειραιά
Ένα ακόμη κτιριακό έργο που κατασκευάζεται και εντυπωσιάζει λόγω των προηγμένων και έξυπνων κατασκευαστικών τεχνοτροπιών του είναι ο Πύργος του Πειραιά. Σε αυτό το έργο, το Pila Studio σε συνεργασία με τους Eckersley o’ Challaghan ανέλαβαν τον επανασχεδιασμό της πρόσοψης του κτιρίου. Για την πραγματοποίηση του εγχειρήματος χρησιμοποίησαν ένα υβριδικό μοντέλο βασισμένο σε ΒΙΜ. Συγκεκριμένα, για την αποτελεσματικότερη σκίαση του κτιρίου και τη βέλτιστη θερμική άνεση των εσωτερικών χώρων, χρησιμοποιήθηκε ένα σύστημα από πανέλα και περσίδες. Μάλιστα δημιουργήθηκε ένα ψηφιακό παραμετρικό μοντέλο, που βοήθησε σημαντικά στον υπολογισμό της ενεργειακής απόδοσης του κάθε ορόφου ξεχωριστά.

Με το λογισμικό ΒΙΜ δεκάδες διαδικασίες αυτοματοποιήθηκαν, βελτιστοποιήθηκε το design και έγινε εφικτή η διαχείριση τεράστιου όγκου δεδομένων. Συνδυάζοντας τις ψηφιακά καταγεγραμμένες πληροφορίες των πανέλων, μπορούν να γίνουν έγκυρες προβλέψεις κόστους και χρόνου, επιτυγχάνοντας το μέγιστο αποτέλεσμα. Η χαρτογράφηση όλων των επιμέρους κομματιών της πρόσοψης, αποτελεί πολύτιμο εργαλείο για τους κατασκευαστές του έργου.

Ακριβής παραμετρικός σχεδιασμός στη Μαρίνα Αγίας Νάπας
Η ανάπλαση της μαρίνας στην περιοχή της Αγίας Νάπας, στην Κύπρο, αποτελεί ένα ακόμη έργο που λόγω της πολυπλοκότητάς του δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί χωρίς τη χρήση της ΒΙΜ. Πρόκειται για έναν χώρο που θα φιλοξενεί αρκετά εμπορικά καταστήματα και κέντρα αναψυχής. Επιπλέον, στη μαρίνα θα υπάρχουν και 29 βίλες χωρισμένες σε τρεις κατηγορίες. Κάποιες από αυτές θα είναι χτισμένες στη μία μεριά της προβλήτας, άλλες θα βρίσκονται δίπλα σε μία τεχνητή παραλία, ενώ οι υπόλοιπες πάνω σε ένα τεχνητό νησί. Αναμφίβολα το πιο εμβληματικό στοιχείο του έργου είναι ο πανύψηλος περιστρεφόμενος πύργος των 27 ορόφων. Στα πρώτα βήματα της μελέτης από τους VAP Architects και τους συνεργάτες τους έγινε παραλαβή πλήθους δισδιάστατων σχεδίων, τα οποία έπρεπε να μοντελοποιηθούν από το μηδέν. Δημιουργήθηκε μία πλήρης ψηφιακή βιβλιοθήκη υλικών, που το καθένα είχε έναν μοναδικό κωδικό και εντάχθηκε σε ομάδες, βάσει των χαρακτηριστικών του. Έτσι υπήρξε ένας ενημερωμένος κατάλογος ποσοτήτων των υλικών και ένα ακριβές κοστολόγιο. Με την εφαρμογή της ΒΙΜ ήταν εφικτός ο ακριβής παραμετρικός σχεδιασμός, καθώς όλα τα επιμέρους σχέδια προσαρμοζόντουσαν αυτόματα στις αλλαγές που προέκυπταν. Για να εντοπιστούν άμεσα οι τεχνικές αδυναμίες, αρχικά το έργο απεικονίστηκε, πιλοτικά, σε ψηφιακό περιβάλλον. Αυτού του είδους η προσομοίωση περιόρισε τα λάθη και τέθηκαν προδιαγραφές που θα ανταποκρίνονταν καλύτερα στις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε κτιρίου.

Τεχνογνωσία σε γήπεδο στο Κατάρ
Το Education City Stadium είναι ένα γήπεδο συνολικής επιφάνειας 292.000 τ.μ., που υλοποιήθηκε στο Κατάρ με αφορμή το παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου 2022. Η Avax, μαζί με τους συνεργάτες της, εφάρμοσε την ΒΙΜ από τη φάση του διαγωνισμού και κατάφερε έτσι να μειώσει την προσφορά της έως και 45%. Επιπλέον, βελτιστοποίησε μέσω της μοντελοποίησης την οροφή του σταδίου, μειώνοντας αισθητά το βάρος της και τον χώρο των θεατών, διατηρώντας παράλληλα τις αυστηρές προδιαγραφές της FIFA. Ακόμη, με την ΒΙΜ οργανώθηκαν οι διαδικασίες logistics, περιορίστηκαν τα λάθη κατασκευής και δημιουργήθηκε ένα κοινός τόπος πληροφοριών. Στο τέλος, παραδόθηκε ένα αρχείο με όλα τα απαραίτητα δεδομένα για την ορθή λειτουργία και συντήρηση του γηπέδου.

400 υπολογιστικά μοντέλα για επέκταση τερματικού σταθμού στο Ελσίνκι
Η επέκταση του τερματικού σταθμού Terminal 2 του διεθνούς αεροδρομίου στο Ελσίνκι της Φινλανδίας ήταν ένα πολύπλοκο έργο που απαίτησε από τη συντονιστική ομάδα μελέτης του πρότζεκτ (Finavia, SRV, Arkkitehtitoimisto ALA, Arkkitehtitoimisto HKP, Ramboll Finland) να δημιουργήσουν και να εφαρμόσουν περισσότερα από 400 υπολογιστικά μοντέλα. Και αυτό γιατί έπρεπε να διασφαλιστεί η απροβλημάτιστη τοποθέτηση και λειτουργία όλων των στοιχείων που συναποτέλεσαν τον νέο τερματικό. Η επέκταση του τερματικού σταθμού 2 αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2023, αυξάνοντας τη συνολική επιφάνεια δαπέδου του τερματικού σταθμού κατά περισσότερο από 45% σε περίπου 250.000m². Η χρήση της ΒΙΜ, τέλος, θα συμβάλει καθοριστικά και σε μια βελτιωμένη λειτουργία του αεροδρομίου, ενισχύοντας περαιτέρω την ασφάλεια των ανθρώπων και βελτιώνοντας την εμπειρία χρήσης από την πλευρά των επισκεπτών.

Εξοικονόμηση χρόνου για μικτής χρήσεως ακίνητο στο Λονδίνο
Ο χώρος στα βόρεια του σιδηροδρομικού σταθμού King’s Cross του Λονδίνου υφίσταται αστική μεταμόρφωση για περισσότερα από 15 χρόνια. Διαμερίσματα κατοικιών, γραφεία, εμπορικό συγκρότημα και πολλά άλλα έχουν χτιστεί μέσα και γύρω από τα ιστορικά κτίρια της περιοχής, προσελκύοντας τους Λονδρέζους σε ένα μέρος της πόλης που οι άνθρωποι συνήθιζαν να αποφεύγουν. Κομμάτι αυτής της ανάπτυξης λοιπόν είναι και το μικτής χρήσεως King’s Cross R8.

Ο λόγος για ένα 13ώροφο ακίνητο περίπου 13.000 τετραγωνικών μέτρων και πάνω από 70 διαμερίσματα. Η ομάδα που βρίσκεται πίσω από το έργο (Arup, Argent, McLaren Construction, Piercy & Company, Severfield UK και Getjar) έκανε σημαντική χρήση των λογισμικών της Tekla. Μια βασική πρόκληση για το έργο ήταν η τοποθεσία, με την ανάπτυξη να τρέχει δίπλα σε τρεις σήραγγες από τούβλα που κατασκευάστηκαν το 1700. Όλα τα τρένα που μπαίνουν και βγαίνουν από τον σταθμό King’s Cross περνούν μέσα από αυτές τις σήραγγες. Ως αποτέλεσμα, κάθε διαδικασία σχεδιασμού για οτιδήποτε κατασκευαζόταν σε μια συγκεκριμένη γειτνίαση με τον σταθμό έπρεπε πρώτα να περάσει από μια διαδικασία έγκρισης από τον φορέα εκμετάλλευσης του σιδηροδρομικού δικτύου του Λονδίνου. Τέτοιες εγκρίσεις μπορεί να απαιτήσουν υπέρογκο χρόνο και ενδεχομένως να ανατρέψουν το χρονοδιάγραμμα. Αλλά χάρη στη χρήση παραμετρικού σχεδιασμού και BIM η ομάδα μπόρεσε να διατηρήσει αυστηρά τις προθεσμίες.

Το φράγμα στην Ινδονησία που κατασκευάστηκε 1,5 χρόνο νωρίτερα
Η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων είναι ένα ακόμη πλεονέκτημα που προσφέρει η τεχνολογία ΒΙΜ. Στην περίπτωση όμως του φράγματος Pidekso στην Ινδονησία, η συντονίστρια ομάδα όχι μόνο κατάφερε να ολοκληρώσει το έργο σύμφωνα με το πλάνο, αλλά και να το παραδώσει νωρίτερα κατά ενάμιση χρόνο από τον αρχικό χρονοδιάγραμμα.

Χρησιμοποιώντας την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, η ομάδα των PT PP, Balai Besar River Basin Dam (BBWS), Bengawan Solo project κατάφερε να προβλέψει σημαντικές αστοχίες και επικαλύψεις υλικών, άσκοπες επαναλήψεις εργασιών, μειωμένη χρήση αποβλήτων κατασκευών, καθώς και αύξηση των φυσικών πόρων που χρησιμοποιήθηκαν. Σε αυτό το φράγμα η τεχνολογία και τα λογισμικά της ΒΙΜ συνδυάστηκαν υποδειγματικά με την εναέρια παρακολούθηση μέσω drones για την εξοικονόμηση
χρόνου.