Η υλικότητα στη σύγχρονη αρχιτεκτονική ήταν το θέμα της keynote ομιλίας που απηύθυνε στο Building Materials Forum 2024 που συνδιοργάνωσαν η Boussias Events και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Ποτηρόπουλος, πρόεδρος και ιδρυτικός εταίρος της Potiropoulos+Partners. «Ο άνθρωπος ανακάλυψε τους νόμους της φύσης μέσω της παρατήρησης, ενώ εφευρίσκει τρόπους και τεχνικές για την ικανοποίηση των αναγκών του μέσω της “μίμησης”. Έτσι, συγκροτείται σε πρώτο επίπεδο η αρχιτεκτονική, με βάση τη μέθοδο κατασκευής που αρμόζει στην τεχνική και στο αντίστοιχο υλικό, ή υλικά, που επιλέγει. Όμως, στο ευρύτερο πολιτιστικό πεδίο σκέψης της, η κοινωνία μας δεν αρκείται μόνο στο πλαίσιο της πρακτικής διαχείρισης των υλικών, εξίσου την ενδιαφέρει να αποδώσει αξίες που αφορούν στη συναισθηματική και νοητική τους πλευρά, αλλά και στην προφανή, εκείνη της αισθητικής.
Η τελευταία, σύμφωνα με την παλαιότερη κρατούσα άποψη, αναφέρεται στην πνευματική καλλιέργεια και εξύψωση, καθώς και στην υπέρβαση του συμβατικού μέσω της δημιουργίας, στοιχεία που επέτρεψαν στην αρχιτεκτονική να συμπεριλαμβάνεται στις κυριότερες μορφές τέχνης. Εντούτοις, μπορούμε να αποδώσουμε στην αισθητική μια ευρύτερη σημασία θεωρώντας πως προσδίδει άμεσα στα αντιληπτικά ερεθίσματα αξίες πολιτισμικές και κοινωνικές», ανέφερε μεταξύ άλλων ο αρχιτέκτονας στην ομιλία του.
Κατά το συνθετικό process, όπως εξήγησε, ο αρχιτέκτονας δανείζει τα συναισθήματα και τους συνειρμούς του στο αντικείμενο του σχεδιασμού του, και εκείνο του χαρίζει την αύρα της υλικής του υπόστασης.
«Υπάρχει μια ζωτική δύναμη, μια “ένθεη ενέργεια” μέσα στα πράγματα, ένα πνεύμα, μια ψυχή, και αυτό το πνεύμα δεν αφορά μόνο τα ζωντανά στοιχεία, αλλά ακόμη και τα ίδια τα υλικά, τα οποία έχουν τον δικό τους κώδικα επικοινωνίας, μιλούν για τη φυσική τους προέλευση, για τη μέθοδο επεξεργασίας τους και την ανάλογη τεχνική.
Ωστόσο, στην σύγχρονη σχεδιαστική αντίληψη, το υλικό, αναλαμβάνει μέσω του ψηφιακού σχεδιασμού τον πιο ενεργητικό ρόλο που έχει διαδραματίσει ποτέ, ενώ στο αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο έχουν εισαχθεί νέοι όροι, όπως ρευστότητα, ροϊκότητα, μεταλλαξιμότητα, έννοιες που σχετίζονται με τις πολυμορφικές δυνατότητες της ύλης. Στη διαδικασία αυτή το υλικό δεν παρίσταται μόνο ως τελικό μέσο απόδοσης του σχεδιασμού στην πράξη, αλλά μετέχει και ως “συν-δημιουργός”, τόνισε.
Καταλήγοντας σημείωσε: «Μιλάμε για τον υλικό κόσμο, αλλά δεν εννοούμε όλοι το ίδιο. Η ύλη, ταυτόχρονα σημαινόμενο και σημαίνον, ικανή και μαζί αναγκαία συνθήκη, είναι το μέσο αλλά και το επιδιωκόμενο.
Το μείζον έγκειται στο ενδιάμεσο πεδίο, δηλαδή στα γιατί και τα πώς των διαδικασιών που παρεμβάλλονται, από τον σκοπό -κυρίως ως προς τον σκοπό- μέχρι και την εφαρμογή στην πράξη. Είναι αδύνατο να χτίσουμε έναν καλύτερο κόσμο εάν πρώτα δεν μπορέσουμε να τον οραματιστούμε. Ιστορικά, οι αρχιτέκτονες ήταν και είναι πάντα βασικοί συντελεστές στο να μεταμορφώνουν το όραμα σε πραγματικότητα».
Σημειώνεται, ότι Μεγάλος Χορηγός του Building Materials Forum ήταν η ΙΝΤΕΡΜΠΕΤΟΝ ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΑΕ και Χορηγός η ISOMAΤ.