Issue: Build1114
Γ. Μεντζελόπουλος (ΕΕΑ): «Φυσικός εταίρος της οικοδομής το αλουμίνιο»
«Μπορώ να πω, πως το αλουμίνιο απαντά σχεδόν σε κάθε σύγχρονο αίτημα για τη βιωσιμότητα και την κυκλική οικονομία αλλά και στις διαχρονικές απαιτήσεις της αντοχής, προστασίας, αισθητικής των κατασκευών», τόνισε ο Γιώργος Μεντζελόπουλος, Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Αλουμινίου (ΕΕΑ), υπό την αιγίδα της οποίας πραγματοποιήθηκε το Building Materials Forum (που διοργάνωσε η Boussias Events). «Λόγω των ιδιοτήτων του, το αλουμίνιο αποτελεί φυσικό εταίρο για την οικοδομή και συμβάλλει στην κατασκευή βιώσιμων κτιρίων.
Τα προϊόντα του δίνουν λύσεις σε κατασκευές σύγχρονων κτιρίων ή στις ανακαινίσεις και συντηρήσεις παλαιών κτιρίων ιστορικής και αρχιτεκτονικής αξία, επιτρέποντας την ενεργειακή αναβάθμιση, την ανακυκλωσιμότητα, την άνεση, την ασφάλεια και την προστασία κτιρίων και κατασκευών», συνέχισε. «Είναι, επίσης, το αγαπημένο υλικό του αρχιτέκτονα, γιατί μπορεί να μορφοποιηθεί σχεδόν σε όλα τα σχήματα δίνοντας απεριόριστες λύσεις σχεδίασης. Μπορεί να ανοδιωθεί ή να βαφτεί σε οποιοδήποτε χρώμα βελτιώνοντας περαιτέρω την ανθεκτικότητά του και την αντίσταση στη διάβρωση, με αποτέλεσμα ελαχιστοποίηση ή και μηδενισμό της ανάγκης συντήρησης. Η επένδυση των κτιρίων με σύνθετα πάνελ αλουμινίου τα προστατεύει και βοηθά στη μόνωσή τους, οι αεριζόμενες προσόψεις συντελούν στη βελτιστοποίηση της ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου».
Συνώνυμο της αειφορίας
Η χρήση του αλουμινίου θα μπορούσε να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως και 39 εκατ. τόνους ετησίως, ή 46% λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα έως το 2050, επεσήμανε ο κ. Μεντζελόπουλος και πρόσθεσε πως το αλουμίνιο στις κτιριακές προσόψεις μειώνει την κατανάλωση ενέργειας έως και 50%. Τη θέση του αλουμινίου στην κυκλική οικονομία την χαρακτήρισε ως θεμελιώδη, «εάν αναλογιστούμε πως με την ανακύκλωσή του χρειάζεται μόνο το 5% της ενέργειας που δαπανήθηκε κατά την πρωτογενή παραγωγή του. Το αλουμίνιο παράγει αξία, ανταποκρίνεται πλήρως στις αιτήσεις της αειφορίας».
Ο τρίτος πιο εξαγωγικός κλάδος
«Στην Ελλάδα έχουμε το προνόμιο να είμαστε πλήρως καθετοποιημένοι», ανέφερε έπειτα ο κ. Μεντζελόπουλος. Ο κλάδος του αλουμινίου παραμένει ένας από τους σημαντικότερους κλάδους της ελληνικής οικονομίας και παραγωγής. Ενδεικτικά, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ για το 9μηνο του 2023 κατατάσσεται ως ο τρίτος πιο εξαγωγικός κλάδος με την αξία των εξαγωγών να πλησιάζει τα 2 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας και το 5% των συνολικών εξαγωγών της χώρας. Το σημαντικότερο είναι το θετικό εμπορικό ισοζύγιο του κλάδου, που πλησιάζει τα 840 εκατ. ευρώ.
Η ΕΕΑ στο πλευρό του κλάδου
Ύστερα, ο κ. Μεντζελόπουλος συμπλήρωσε: «Η επιτυχία και εδραίωση του κλάδου είναι αποτέλεσμα μακροπρόθεσμης επένδυσης στην έρευνα και την καινοτομία και της δέσμευσής του στην ποιότητα. Η ΕΕΑ δρα με βασικό στόχο τη στήριξη των επιχειρήσεων για την ποιοτική αναβάθμιση των προϊόντων, των διαδικασιών, των υπηρεσιών και του ανθρώπινου δυναμικού του κλάδου». Μέσω της ΕΕΑ-ΑΜΚΕ, του εκτελεστικού της βραχίονα σε θέματα πιστοποίησης, συμβάλλει ενεργά στην αναβάθμιση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του αλουμινίου που παράγεται στην Ελλάδα και εξάγεται στο εξωτερικό. Η ΕΕΑ-ΑΜΚΕ είναι διαπιστευμένος φορέας πιστοποίησης για προϊόντα και διεργασίες, δημιούργησε και σχήμα πιστοποίησης για τους τεχνίτες, ενώ είναι και φορέας πιστοποίησης προσώπων σύμφωνα με τον ΕΛΟΤ και το ΕΣΥΔ και οι πρώτοι πιστοποιημένοι κατασκευαστές αλουμινίου είναι γεγονός. «Το αλουμίνιο χαράζει την πορεία του ως υλικό του μέλλοντος και ήδη έχει συμπεριληφθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις κρίσιμες πρώτες ύλες, επειδή είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της πράσινης μετάβασης. Ο κλάδος παράγει ανθεκτικά, ποιοτικά, καινοτόμα προϊόντα και μέσω των διαρκών του δράσεων αναβαθμίζεται», κατέληξε ο κ. Μεντζελόπουλος.
H Σάλφω και Συνεργάτες ΑΕ τεχνικός σύμβουλος στο έργο του Flyover
Κατόπιν απόφασης του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, η Σάλφω και Συνεργάτες ΑΕ ανέλαβε καθήκοντα τεχνικού συμβούλου κατά τη διάρκεια της περιόδου κατασκευής του σπουδαιότατου έργου του Flyover στην Περιφερειακή Θεσσαλονίκης. Στον διαγωνισμό, που πραγματοποιήθηκε ηλεκτρονικά μέσω του ΕΣΗΔΗΣ, κατέθεσαν προσφορά, εκτός από την Σάλφω και Συνεργάτες ΑΕ, η Planet ΑΕ και η κοινοπραξία των Hill International NV, Σαμαράς και Συνεργάτες ΑΕ, Νάμα ΑΕ, Concept Σύμβουλοι Μηχανικοί ΑΕ, LDK Σύμβουλοι Μηχανικοί ΑΕ και Trek Development ΑΕ.
Εν τέλει, ωστόσο, επικράτησε η προσφορά της Σάλφω και Συνεργάτες. Επισημαίνεται, πως στο παρελθόν η εταιρεία έχει αναλάβει σύμβουλος σε πολλά ακόμη σημαντικά projects, εντός και εκτός Ελλάδας, όπως, π.χ., στο οδικό έργο Μπράλος-Άμφισσα. Το έργο, ανάδοχος του οποίου αναδείχθηκε η Σάλφω και Συνεργάτες ΑΕ, είχε τίτλο «Παροχή Υπηρεσιών Συμβούλου για την υποστήριξη της Ειδικής Υπηρεσίας Δημοσίων Έργων Κατασκευής και Συντήρησης Συγκοινωνιακών Υποδομών (ΕΥΔΕ/ΚΣΣΥ) στην παρακολούθηση της εκτέλεσης της Σύμβασης Σύμπραξης του έργου “Αναβάθμιση της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης με ΣΔΙΤ”». Ο προϋπολογισμός του ήταν 2.034.716 ευρώ (με ΦΠΑ). Υπενθυμίζεται, τέλος, ότι το Flyover κατασκευάζει η κοινοπραξία των Mytilineos και Άβαξ.
Κ. Ασλάνης (Isomat): «Για να καινοτομήσεις, πρέπει να βρεις την ανάγκη»
«Η αλήθεια είναι πως η λέξη καινοτομία μου προκαλεί μια αμηχανία, αφού έχει χρησιμοποιηθεί από πολύ κόσμο πάρα πολλές φορές και, κατ’ εμέ, έχει και λίγο κακοποιηθεί», δηλώνει στο Building Materials Forum της Boussias Events ο Κωνσταντίνος Ασλάνης, Διευθυντής Έρευνας & Ανάπτυξης και Τεχνικής Υποστήριξης στην Isomat. «Αλλά, προσπαθώντας να δώσω έναν ορισμό του τι αντιλαμβάνομαι ως καινοτομία, σκέπτομαι πως πρόκειται για μια ιδέα που έρχεται να επιλύσει μια ανάγκη. Για να γίνει αυτό, βασική προϋπόθεση είναι να κυριαρχεί ένα ανήσυχο πνεύμα, που έχει την ιδέα, τη δημιουργικότητα αλλά και τη βαθιά γνώση να κάνει κάτι διαφορετικό», σημειώνει.
Οι πυλώνες της καινοτομίας
«Σε μια εταιρεία δομικών υλικών για να καινοτομήσεις, πρέπει να βρεις την ανάγκη. Στη σύγχρονη εποχή, αυτή η ανάγκη αντιστοιχεί στη βιωσιμότητα», υπογραμμίζει ο κ. Ασλάνης. Πώς, όμως, η καινοτομία αλληλοεπιδρά με μια βιομηχανία δομικών υλικών; «Στην Isomat έχουμε εντοπίσει τους εξής τέσσερις πυλώνες: σχεδιασμός, παραγωγή, διακίνηση και αποθήκευση, κύκλος ζωής προϊόντος» περιγράφει, τονίζοντας πως ο καθένας τους συμμετέχει με τον δικό του τρόπο. «Στον σχεδιασμό, καίριας σημασίας για εμάς είναι η ενσωμάτωση ανακυκλωμένων υλικών που προέρχονται, π.χ., από βιομηχανικά συμπαράγωγα. Μέχρι στιγμής, έχουμε καταφέρει να χρησιμοποιήσουμε τριμμένο ελαστικό, γυαλί, κάποια δομικά απορρίμματα και τώρα προσπαθούμε φλοιό ρυζιού», μας ενημερώνει, σημειώνοντας πως η ιπτάμενη τεφρά ούτως η άλλως χρησιμοποιείται, απλώς σε τέτοιου τύπου βιομηχανικά συμπαράγωγα χρειάζεται πολύ μεγάλη ενέργεια για να έρθει σε επεξεργάσιμη μορφή.
«Τα προϊόντα πρέπει να έχουν μεγάλη διάρκεια στον χρόνο, αφού ένα υλικό που χρειάζεται πολύ λιγότερη συντήρηση και έχει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής από τη φύση του, σαφέστατα διαθέτει και πολύ μικρότερο ενεργειακό αποτύπωμα» αναφέρει ο κος Ασλάνης, υπογραμμίζοντας πως όλα αυτά προφανώς δίνουν προηγμένες ιδιότητες και χαρακτηριστικά και αποτυπώνονται στο ESG. Όπως τονίζει, στο κομμάτι της παραγωγής προϊόντων εξελίσσεται σε επιτακτική ανάγκη η χρήση ηπίων μορφών ενέργειας. «Το 50% της ενεργειακής ανάγκης της Isomat στα εργοστάσια παραγωγής καλύπτεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι περισσότερες φωτοβολταϊκά» μας πληροφορεί, σημειώνοντας πως πρόκειται για επίτευγμα. «Το να χρησιμοποιείς νερό στην παραγωγή σου για ψύξη ή θέρμανση εναλλακτικά αρκετές φορές είναι επίσης κάτι, ενώ η ανακύκλωση και η υπεύθυνη διαχείριση αποβλήτων θεωρητικά αποτελεί υποχρέωση αλλά πρέπει να πηγαίνει και ένα βήμα παρακάτω», συμπληρώνει.
«Στο κομμάτι αποθήκευσης και διακίνησης, αν τα υλικά είναι πιο ανθεκτικά στη μεταφορά τους, το κόστος μειώνεται πάρα πολύ και σαν κόστος μεταφοράς αλλά και σαν ανθρακικό αποτύπωμα» δηλώνει, συμπληρώνοντας πως, και πάλι, η χρήση τεχνητής νοημοσύνης έχει αρχίσει να μπαίνει στο κομμάτι της λειτουργικότητας. «Για την παρακολούθηση του χρόνου ζωής, τα προϊόντα παίζουν σημαντικό ρολό. Όταν παράγεις κάτι αυτό χρειάζεται να παρακολουθεί τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα προϊόντα για τη βιωσιμότητα που δεν είναι ακόμη ασφυκτικά αλλά έχουν αρχίσει να αποκτούν μια σημαντικότητα», αναφέρει. Αυτή τη στιγμή o έλεγχος του κύκλου ζωής αποτιμά τον κύκλο ζωής ενός προϊόντος αλλά δεν αξιολογείται, μας ενημερώνει.
Με τη σφραγίδα της Isomat
«Στην Isomat, έχουμε 7 διαφορετικά χημεία ερευνάς και ανάπτυξης και 3 εργαστήρια ποιοτικού ελέγχου, ενώ αναπτύσσουμε μεγάλο αριθμό προϊόντων, η πληθώρα των οποίων αναφέρεται σε τροποποιήσεις, επικαιροποιήσεις και βελτιώσεις χαρακτηριστικών, για οικονομικούς λογούς αλλά και για λόγους ενεργειακού αποτυπώματος», μας πληροφορεί ο κ. Ασλάνης. «Η εταιρεία απασχολεί πάνω από εκατό χημικούς και μηχανικούς, ενισχύοντας την τεχνογνωσία και την αξιοπιστία της, συνεργάζεται με την ακαδημαϊκή κοινότητα και spin-off εταιρείες, συμμετέχει σε ευρωπαϊκά προγράμματα και αναπτύσσει όλα τα προϊόντα και τα συστήματα με βάση τις απαιτήσεις των κανονισμών», συμπληρώνει.
Γ. Νικήτας (Ιντερμπετόν): «Έρχονται σκυροδέματα με δραματικά χαμηλό αποτύπωμα»
Στη διάρκεια του Building Materials Forum ο Γρηγόρης Νικήτας, Marketing Manager της Ιντερμπετόν Δομικά Υλικά ΑΕ, θυγατρικής του Ομίλου Τιτάν στην Ελλάδα και μεγάλου χορηγού του συνεδρίου, τόνισε πως το σκυρόδεμα βρίσκεται στο επίκεντρο της αρχιτεκτονικής και κατασκευαστικής αγοράς, χάρη στη διαδεδομένη χρήση του και την «πράσινη» ταυτότητα που έχει αποκτήσει με τις συντονισμένες δράσεις του Ομίλου Τιτάν και της υπόλοιπης τσιμεντοβιομηχανίας. «Πρόκειται για υλικό με προοπτική να αποκτήσει μηδενικές εκπομπές άνθρακα. Στόχος του Ομίλου Τιτάν και της τσιμεντοβιομηχανίας είναι, ως το 2030, το ανθρακικό αποτύπωμα των προϊόντων μας να μειωθεί κατά 35% και μέχρι το 2050 να παραδώσουμε net zero concrete για πραγματικά βιώσιμες κατασκευές. Ήδη έχει μειωθεί δραστικά το ανθρακικό αποτύπωμα των προϊόντων μας, ενώ στην τρέχουσα δεκαετία καταγράφεται μείωση περίπου 25,1%», είπε ο κ. Νικήτας.
«Γιατί έτοιμο σκυρόδεμα;», αναρωτήθηκε επίσης, τονίζοντας πως είναι τοπικά διαθέσιμο, εύκολο στη χρήση και εφαρμογή, διακρίνεται για την τρομερή ανθεκτικότητά του, είναι ευέλικτο για κάθε έργο και αισθητικά προσαρμόσιμο. Με το σκυρόδεμα γενικότερα και με τις προϊοντικές σειρές της Ιντερμπετόν Δομικά Υλικά ΑΕ, είναι εγγυημένη η ελευθερία του σχεδιασμού για τις αισθητικές του παραμετροποιήσεις και για να χρησιμοποιηθεί σε λεπτότερες διατομές, κάτι που μεταφράζεται σε μείωση της κατανάλωσης πολύτιμων φυσικών πόρων και ανθεκτικότερες κατασκευές. Τέλος, είναι 100% ανακυκλώσιμο, δίνει πόντους για την πιστοποίηση LEED, συμβάλλει στην καταπολέμηση της αστικής θερμικής νησίδας, βοηθά στη διαχείριση των υδάτινων πόρων και συντελεί στην πράσινη πιστοποίηση των κατασκευών.
Τα σκυροδέματα της Ιντερμπετόν
Στη συνέχεια, ο κ. Νικήτας παρουσίασε τις κατηγορίες των σκυροδεμάτων της Ιντερμπετόν Δομικά Υλικά ΑΕ, που μπορούν να ικανοποιήσουν κάθε αρχιτεκτονική ή μελετητική απαίτηση. Αναφέρθηκε, συγκεκριμένα, στο Ecopave Cement Bound Material, για χαμηλής κυκλοφορίας συστήματα, υδατοπερατότητα και χαμηλού κόστους εφαρμογή, στην κατηγορία Intertop για αρχιτεκτονικά σκυροδέματα δαπέδων, στην κατηγορία Lumina με εμφανή σκυροδέματα που συμβάλλουν στη μείωση του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας, στην κατηγορία Antaeus, που είναι υψηλών επιδόσεων σκυρόδεμα για πολυλειτουργικές κατασκευές μειωμένου ανθρακικού αποτυπώματος και στην κατηγορία Viridia για κατασκευές ανθεκτικότητας και βιωσιμότητας. Μάλιστα, ο κ. Νικήτας αποκάλυψε πως σύντομα η Ιντερμπετόν Δομικά Υλικά ΑΕ θα κυκλοφορήσει «μια νέα σειρά σκυροδεμάτων δραματικά χαμηλότερου ανθρακικού αποτυπώματος σε σύγκριση με όσα κυκλοφορούν στην αγορά. Μιλάμε για προϊόντα με αναγνώριση EPD και μειωμένο ανθρακικό αποτύπωμα ως και 35%, συμβάλλοντας έτσι στη βιώσιμη κατασκευή και την τεκμηρίωση για πιστοποίηση LEED των έργων real estate».
«Σε κάθε έργο από την αρχή»
Έπειτα, ο κ. Νικήτας σημείωσε πως «στην Ιντερμπετόν Δομικά Υλικά ΑΕ μειώνουμε το ανθρακικό αποτύπωμα και σχεδιάζουμε τα σκυροδέματα για μεγαλύτερη ανθεκτικότητα των κατασκευών». Είπε, δε, πως προτεραιότητα της Ιντερμπετόν Δομικά Υλικά ΑΕ είναι «να συνεργαζόμαστε με τους αρχιτέκτονες και τους μελετητές από την αρχή του κάθε έργου. Όσο πιο νωρίς εμπλακούμε στη σχεδιαστική φάση, τόσο το καλύτερο, καθώς έχουμε την τεχνογνωσία και τις λύσεις που ζητούν οι αρχιτέκτονες». Η Ιντερμπετόν Δομικά Υλικά ΑΕ αναμένει αυτό που έχει συμβεί ήδη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με πιο δραστικές νομοθεσίες απέναντι στην κλιματική αλλαγή. «Σε πολλές περιπτώσεις, αν δεν έχεις το απαιτούμενο ανθρακικό αποτύπωμα για να πετύχεις τον συντελεστή δόμησης που επιθυμείς, δεν θα τον λάβεις. Δεν ξέρουμε πότε θα συμβεί κάτι αντίστοιχο και στην Ελλάδα. Αλλά, στην Ιντερμπετόν Δομικά Υλικά ΑΕ και στον Όμιλο Τιτάν ήδη ετοιμαζόμαστε για την επόμενη μέρα», τόνισε ο κ. Νικήτας.
Α. Μοροπούλου: «Καινοτομία, η απάντηση στις μεγάλες προκλήσεις»
«Η παραγωγή δομικών έργων σε όλο το φάσμα, μετά από μια κάμψη την εποχή της οικονομικής κρίσης, του μνημονίου και της πανδημίας, ξαναβρίσκεται σταθερά σε υψηλότερο επίπεδο από τότε, γεγονός που εγκαινιάζει μια νέα εποχή και καινούργιες προοπτικές για τα υλικά και τον αρχιτεκτονικό και τον δομοστατικό σχεδιασμό», δήλωσε στο Building Materials Forum, που διοργάνωσε η Boussias Events, η Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής, Oμότιμη Καθηγήτρια και μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), Αντωνία Μοροπούλου.
Βασικός παίκτης η Ελλάδα
«Ο ελληνικός κλάδος των δομικών υλικών χαρακτηρίζεται ως εξαγωγικός και, ταυτόχρονα, βασικός παίκτης στην παγκόσμια οικονομία, με πολλές από τις ανταγωνιστικές εταιρείες, ανάμεσα σε αυτές και ο Τιτάνας, να βρίσκονται σήμερα στους 20 πρώτους παγκόσμιους παίκτες, κάτι που σημαίνει πως, ως χώρα, διαμορφώνουμε το τοπίο» υπογράμμισε η κ. Μοροπούλου. «Διανύουμε το 4ο κύμα της βιομηχανικής επανάστασης, με τεχνολογίες ρομποτικής, τρισδιάστατες εκτυπώσεις και όλες τις δραστηριότητες που χαρακτηρίζουν τα υλικά», ανέφερε επίσης, υπογραμμίζοντας την προστιθέμενη αξία της καινοτομίας. Όπως περιέγραψε, οι προκλήσεις σχετίζονται με την αύξηση του ενεργειακού κόστους, που προσεγγίζει το 20% με 40% και με την άνοδο των τιμών των δομικών υλικών διεθνώς. «Απαιτούνται γενικότερα από την οικονομία σωστικές ενέργειες για την αντιμετώπιση των κραδασμών, ενώ το ΤΕΕ έχει παρεμβεί ουσιωδώς στην αγορά για την αποφυγή φαινομένων κερδοσκοπίας και ρύθμιση των τιμών σε εθνικό επίπεδο», τόνισε.
Υλικά και κατασκευές διαμορφώνουν το νέο τοπίο
«Υλικά και κατασκευές καλούνται να διαμορφώσουν ένα νέο τοπίο, με αποτελεσματικές στρατηγικές μείωσης εκπομπών άνθρακα, ενίσχυση της καινοτομίας για κυκλική οικονομία άνθρακα, του ρολού της τυποποίησης του περιβάλλοντος και της κυκλικής οικονομίας και τυποποίηση του πράσινου τσιμέντου», σχολίασε η κ. Μοροπούλου. «Επιβάλλεται έτσι η σύμμεικτη χρήση παραδοσιακών και συγχρόνων υλικών και η εξοικονόμηση ενέργειας στα κελύφη», πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας πως το «Εξοικονομώ» θα πρέπει να προσεγγίσει τη συνολική θεώρηση του κελύφους.
«Πέρα από την παραγωγή και τον σχεδιασμό δομικών υλικών, χρειάζεται να ληφθεί υπόψιν από όσους διαχειρίζονται το δομημένο περιβάλλον η ανάγκη συνεχούς ελέγχου και παρακολούθησης των κατασκευών, για την πρόληψη μεγάλων προβλημάτων σε μαζική κλίμακα του τέλους του χρόνου ζωής του οπλισμένου σκυροδέματος» περιέγραψε, αναφέροντας τον μη καταστροφικό έλεγχο ως ένα σημαντικό εργαλείο προς την κατεύθυνση αυτή. Καταλήγοντας, η κ. Μοροπούλου σημείωσε: «Η καινοτομία συνιστά την απάντηση στις μεγάλες προκλήσεις, αφού οδηγεί σε λύσεις αναβάθμισης της ενεργειακής απόδοσης των κατασκευών και συνολικά της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος, σε μια εποχή όπου υπάρχει και κοινωνική κρίση, γιατί απαιτείται η συναντίληψη του κάθε πολίτη για τα προβλήματα που δημιουργεί η κατασκευή που τον αφορά».