ΑΒ Βασιλόπουλος: Θετική η τάση για τη δημιουργία μικρών καταστημάτων γειτονιάς

Ένας από τους σημαντικότερους παίκτες στην κατηγορία του food retail είναι η αλυσίδα σούπερ μάρκετ ΑΒ Βασιλόπουλος, με περισσότερα από 600 καταστήματα σε όλη την Ελλάδα. Τα καταστήματα αυτά ποικίλλουν σε τυπολογίες: από μεγάλα hypermarkets, όπως αυτό που άνοιξε στα τέλη του 2023 στο Μαρούσι, κοντά στο Δαχτυλίδι της Κηφισίας, μέχρι μικρότερα convenience stores, τα οποία αναπτύσσονται ταχύτατα τα τελευταία χρόνια σαν καταστήματα της γειτονιάς. Ζητήσαμε από στέλεχος της ΑΒ Βασιλόπουλος να μας μιλήσει για το πώς βλέπει την κατάσταση σήμερα στον κλάδο των εμπορικών ακινήτων, και ειδικότερα των ακινήτων για καταστήματα λιανεμπορίου τροφίμων. Το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι, όπως συμβαίνει και σε άλλες κατηγορίες ακινήτων, έτσι και στο food retail καταγράφεται τα τελευταία χρόνια αυξημένη ζήτηση και όλο και μικρότερη προσφορά μεγάλων ακινήτων, με αποτέλεσμα τα διαθέσιμα ακίνητα να είναι και πιο ακριβά, όμως η τάση είναι θετική για την ανάπτυξη μικρότερων καταστημάτων, και σε ορισμένες περιοχές και μεγαλύτερων σε έκταση σούπερ μάρκετ.

Αναλυτικά τα όσα μας ανέφερε το στέλεχος της ΑΒ Βασιλόπουλος:

Υπάρχουν αρκετοί εμπορικοί χώροι διαθέσιμοι;
Η αγορά των κατάλληλων εμπορικών ακινήτων για το food retail τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει δυσκολίες λόγω της αυξημένης ζήτησης και την όλο και μικρότερη προσφορά μεγάλων εμπορικών ακινήτων.
Πόσο κοστίζουν; Ποιες οι δυσκολίες, αλλά και οι τάσεις της εποχής στην επισκευή/ανακαίνισή τους;
Στην περίοδο που διανύουμε η αγορά των ακινήτων έχει ακριβύνει πολύ!
Οι τιμές κυμαίνονται ανάλογα το σημείο, την περιοχή με το εύρος να εκτείνεται από 8 ευρώ/τμ – 20 ευρώ/τμ.
Συνεχώς το αυξανόμενο κόστος κατασκευής δυσκολεύει την κατάσταση.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των δημοφιλέστερων προς ενοικίαση εμπορικών χώρων, όπως τα καταγράφετε εσείς;
Σίγουρα θέτουμε κάποιες προτεραιότητες για να επιλέξουμε ένα κτίριο, όπως την εμπορικότητα του σημείου, τον αριθμό των νοικοκυριών στην περιοχή γύρω από το χώρο, το ανταγωνιστικό ενοίκιο, την παρουσία των ανταγωνιστών μας στη γειτονιά, τη δυναμική της περιοχής και πόσο αναπτυσσόμενη είναι, την προσβασιμότητα, την ύπαρξη θέσεων στάθμευσης και την κατάλληλη διαρρύθμιση του κτιρίου.

Ποιοι είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν τις τιμές για την αγορά/ενοικίαση εμπορικού χώρου;
Λίγο έως πολύ τα παραπάνω διαμορφώνουν και το επίπεδο των τιμών. Η εμπορικότητα του σημείου, αλλά και το πόσο αναπτυσσόμενη είναι, ο αριθμός νοικοκυριών στην περιοχή γύρω από το χώρο, αλλά και η προσφορά άλλων κτιρίων στην περιοχή, διαμορφώνουν σε πρώτο βαθμό το επίπεδο του κόστους. Στη συνέχεια, η προσβασιμότητα, οι θέσεις στάθμευσης, αλλά και η ποιότητα κατασκευής/ανακαίνισης καταστήματος συμβάλλουν στην τιμή του.

Τι θεωρείτε ότι επιφυλάσσει το μέλλον στον τομέα του retail της αγοράς του real estate;
Η τάση ανάπτυξης των ηλεκτρονικών πωλήσεων θα παίξει σημαντικό ρόλο στην αγορά του food retail. Η τάση είναι θετική στη δημιουργία μικρών καταστημάτων γειτονιάς (convenience stores), χωρίς βέβαια να αποκλείει σε κάποιες περιοχές και τη λειτουργία μεγάλων σούπερ μάρκετ.


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build

Γ. Γαρούφας (Leroy Merlin): «Οι δυσκολίες, οι προτιμήσεις και οι επανασχεδιασμοί των retailers»

Για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι retailers στην αγορά/ενοικίαση εμπορικών χώρων και τους παράγοντες που επηρεάζουν τις τιμές των τελευταίων μίλησε στο Build ο Γιώργος Γαρούφας, Διευθυντής Ανάπτυξης της Leroy Merlin. «Η διαθεσιμότητα εμπορικών ακινήτων είναι αρκετά μικρή και οι τιμές κινούνται μεταξύ 8-15 ευρώ/τ.μ., ενώ οι δημοφιλέστεροι χώροι είναι τα εμπορικά πάρκα», ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο κ. Γαρούφας.

Αναλυτικά όσα δήλωσε στο Build:«Οι retailers αντιμετωπίζουν δυσκολίες αυτήν την περίοδο. Η διαθεσιμότητα εμπορικών ακινήτων είναι αρκετά μικρή και επηρεάζεται περισσότερο από το μέγεθος των καταστημάτων, την ύπαρξη πάρκινγκ, το πόσο εύκολη είναι η πρόσβαση, κ.ά».

Πώς αυτό επηρεάζει τις τιμές των εμπορικών χώρων;
«Την τελευταία τριετία οι τιμές κινούνται ανοδικά, καθώς την περίοδο της πανδημίας σημειώθηκε στασιμότητα σε όλη την αγορά. Παρατηρούμε τώρα πως οι ζητούμενες τιμές κινούνται μεταξύ 8 και 15 ευρώ/τ.μ, ανεξαρτήτως της δραστηριότητας των retailers και αναλόγως του μεγέθους, της κατάστασης, της ηλικίας και, το βασικότερο, της θέσης του ακινήτου. Αναφέρομαι, βέβαια, σε τοποθεσίες όπως ένα εμπορικό πάρκο με commercial boxes και όχι στις τιμές real estate για retail στην Ερμού, π.χ., που είναι σαφώς υψηλότερες».

Ποια τα χαρακτηριστικά των δημοφιλέστερων προς ενοικίαση εμπορικών χώρων;
«Λόγω και της κρίσης, η τάση στην Ελλάδα μεταβαλλόταν. Η Ελλάδα και ειδικότερα η Αθήνα, έχουν αρκετούς γεωγραφικούς περιορισμούς όσον αφορά στις τάσεις και στους δημοφιλέστερους εμπορικούς χώρους. Όμως, για έναν retailer πάντοτε οι δημοφιλέστεροι προορισμοί για ενοικίαση είναι τα εμπορικά πάρκα, όπου ο πελάτης θα βρει διάφορα καταστήματα καλύπτοντας πολλές και διαφορετικές αγοραστικές του ανάγκες, ή δημοφιλείς εμπορικοί δρόμοι στην Αθήνα. Τα εμπορικά πάρκα είναι η ιδανικότερη επιλογή καθώς οι πελάτες ενισχύουν την επισκεψιμότητα συλλογικά για τους retailers που είναι τοποθετημένοι εκεί. Υπάρχουν, ακόμη, δημοφιλείς εμπορικοί δρόμοι (λ.χ. Κηφισίας) που προσφέρονται για boxes-stand alone stores, αλλά οι τιμές εκεί είναι κάπως υψηλότερες και χρειάζεται να βασιστεί κανείς στην αναγνωρισιμότητα του brand του και φυσικά στην ευκολία πρόσβασης για τον πελάτη».

Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τις τιμές αγοράς/ενοικίασης εμπορικού χώρου;
«Το βασικότερο είναι η περιοχή. Ρόλο παίζουν η εγγύτητα στους καταναλωτές/πελάτες, η δομή του πάρκου-καταστήματος και φυσικά το αν η περιοχή χαρακτηρίζεται από εμπορικότητα. Επιπρόσθετα, καθοριστικός παράγοντας είναι η προσφορά και η διαθεσιμότητα εμπορικών ακινήτων – λ.χ., στην Κηφισίας που και η Leroy Merlin διαθέτει ένα κατάστημα και ενώ πρόκειται για μία πολύ εμπορική περιοχή, με mall, άλλους retailers, κλπ, η εύρεση ακινήτου είναι αρκετά δύσκολη, συνεπώς οι τιμές επηρεάζονται αναλόγως».

Τι επιφυλάσσει το μέλλον για τους retailers, ως προς το real estate;
«Τα τελευταία χρόνια και μετά την πανδημία το retail και το real estate έχουν αλλάξει. Ρόλο σε αυτό έπαιξε το ότι άλλαξε πολύ και γρήγορα η κουλτούρα με την οποία κάνει ο πελάτης τα ψώνια του: πλέον, συνηθίζει πρώτα να αναζητά ό,τι θέλει ηλεκτρονικά και έπειτα, ανάλογα και με το προϊόν που αναζητά, θα πάει και στο κατάστημα. Έτσι, οι περισσότεροι retailers, από εκεί που είχαν ένα κατάστημα είτε big box είτε οποιουδήποτε μεγέθους, τώρα επενδύουν παράλληλα και στο ηλεκτρονικό τους κατάστημα (eshop) και στη λειτουργία της εφοδιαστικής τους αλυσίδας (supply chain), με αποτέλεσμα να αναθεωρούν τον σχεδιασμό των καταστημάτων τους, να εκτιμούν συνεχώς το μέγεθός τους και να προσανατολίζονται σε διαφορετικά μοντέλα και concepts για αυτά και, από την εμπειρία μου, σας επισημαίνω πως προσπαθούν να βρουν μοντέλα με μικρότερο μέγεθος για να επιτύχουν καλύτερη οικονομία κλίμακας και να βοηθήσουν και τις επενδύσεις των τελευταίων ετών στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Επιχειρούν, επιπλέον, να δημιουργήσουν μικρότερα concepts στις γειτονιές και γενικότερα πιο κοντά στον καταναλωτή, ώστε αυτός να συνδυάζει άνετα την εμπειρία του digital με εκείνη της επίσκεψης στο κατάστημα».


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build

Trastor: Επενδύσεις 35 εκατ. για τέσσερα «πράσινα» κτίρια

Στην υλοποίηση τεσσάρων «πράσινων» επενδύσεων σε κτίρια γραφείων και logistics προχωρά αυτή τη χρονική περίοδο η Trastor, για τις οποίες το συνολικό ύψος επενδύσεων ανέρχεται στα 35 εκατομμύρια ευρώ.
Ήδη έχουν ξεκινήσει οι εργασίες στο κτιριακό συγκρότημα που μέχρι πρότινος φιλοξενούσε την πολυεθνική εταιρεία επί της οδού Αμαρουσίου Χαλανδρίου 18-20 στο Μαρούσι. Ειδικότερα, τη μελέτη για το έργο ανακαίνισης του κτιρίου γραφείων έχει αναλάβει η Α&Μ Architects και αυτή την περίοδο βρίσκεται σε εξέλιξη η ανακαίνιση της β’ πτέρυγας του ακινήτου, όπου βρισκόταν η Bayer.

Στην α’ πτέρυγα συνεχίζει να στεγάζεται ο όμιλος Φουρλή, ο οποίος θα εγκαταλείψει τον χώρο εντός του Μαρτίου, με σκοπό να μετακομίσει σε νέα έδρα στο εμπορικό πάρκο του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, στις κτιριακές εγκαταστάσεις όπου βρίσκεται η IKEA. Κατόπιν, θα ξεκινήσει και η αισθητική και ενεργειακή αναβάθμιση και της α’ πτέρυγας. Η επένδυση για την ανακατασκευή του ακινήτου μαζί με τη μελέτη, ανέρχεται συνολικά στα 7 εκατομμύρια ευρώ. Όπως πληροφορούμαστε, υφίσταται έντονο ενδιαφέρον από πολυεθνικές εταιρείες και το κτίριο πρόκειται να λάβει πιστοποίηση κατά BREEAM.

Το Albatros της οδού Χειμάρρας
Σε ό,τι αφορά στο κτίριο Albatros, που κατασκευάζεται επί της οδού Χειμάρρας στη συμβολή της με την οδό Αμαρουσίου Χαλανδρίου στο Μαρούσι, κατασκευάζεται ένα νέο συγκρότημα γραφείων.

Τη μελέτη υλοποίησε η ISV και την κατασκευή έχει αναλάβει η Diolkos.
Το συγκεκριμένο κτιριακό συγκρότημα θα είναι έτοιμο προς λειτουργία στο πρώτο τρίμηνο του 2025. Η επένδυση σε αυτή την περίπτωση ανέρχεται στα 15 εκατομμύρια ευρώ ως προς την κατασκευή και μελέτη του κτιρίου. Το οικόπεδο όπου πραγματοποιείται η κατασκευή προήλθε από τη συνένωση δύο όμορων εκτάσεων που απέκτησε η Trastor από διαφορετικούς ιδιοκτήτες, τα οποία συνένωσε. Το κτίριο γραφείων που θα δημιουργηθεί θα διαθέτει σχεδόν 5.000 τ.μ. χώρους γραφείων και στα 9.775 τετραγωνικά μέτρα θα ανέλθει η μεικτή επιφάνεια. Το εν λόγω ακίνητο θα πιστοποιηθεί κατά Leed.

Στη Βασιλίσσης Σοφίας 94, στο κτίριο που είχε κατασκευάσει ο Ηλίας Μπαρμπαλιάς και μέχρι πρότινος στεγάζονταν γραφεία της Τράπεζας Πειραιώς, τη μελέτη ανακατασκευής υλοποίησε το γραφείο του Αλέξανδρου Σαμαρά και συνεργατών. Αυτή την περίοδο, η Trastor βρίσκεται σε διαδικασία επιλογής αναδόχου για το έργο. Η επένδυση στο συγκεκριμένο ακίνητο θα ανέλθει σε περίπου 8 εκατ. ευρώ και υπολογίζεται ότι θα είναι έτοιμο στο τέλος του 2024.

Και το συγκεκριμένο ακίνητο, η επιφάνεια του οποίου ανέρχεται στα 5.329 τετραγωνικά μέτρα, θα πιστοποιηθεί κατά Leed. Επιπλέον, η εταιρεία διαχείρισης ακινήτων κατασκευάζει αποθήκη στον Ασπρόπυργο, επιφάνειας 8.500. Θα πρόκειται για ένα υπερσύγχρονο logistics center με πιστοποίηση κατά Leed. Η συγκεκριμένη αποθηκευτική εγκατάσταση θα έχει 14 μέτρα ύψος. H εταιρεία που θα το μισθώσει θα είναι από τον χώρο του 3PL (3rd party logistics). Η επένδυση για τις νέες αποθηκευτικές εγκαταστάσεις είναι περίπου 5 εκατ. ευρώ. Την κατασκευή έχει αναλάβει η Karpathios Development.


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build