Δ. Ποτηρόπουλος: Η υλικότητα στη σύγχρονη αρχιτεκτονική

Η υλικότητα στη σύγχρονη αρχιτεκτονική είναι το θέμα της keynote ομιλίας που θα απευθύνει στο Building Materials Forum της Boussias Events που θα πραγματοποιηθεί στις 5 Μαρτίου 2024 ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Ποτηρόπουλος, πρόεδρος και ιδρυτικός εταίρος της Potiropoulos+Partners Κατά το συνθετικό process, ο αρχιτέκτονας δανείζει τα συναισθήματα και τους συνειρμούς του στο αντικείμενο του σχεδιασμού του, και εκείνο του χαρίζει την αύρα της υλικής του υπόστασης. Υπάρχει μια ζωτική δύναμη, μια «ένθεη ενέργεια» μέσα στα πράγματα, ένα πνεύμα, μια ψυχή, και αυτό το πνεύμα δεν αφορά μόνο τα ζωντανά στοιχεία, αλλά ακόμη και τα ίδια τα υλικά, τα οποία έχουν τον δικό τους κώδικα επικοινωνίας, μιλούν για τη φυσική τους προέλευση, για τη μέθοδο επεξεργασίας τους και την ανάλογη τεχνική.

Ωστόσο, στην σύγχρονη σχεδιαστική αντίληψη, το υλικό, αναλαμβάνει μέσω του ψηφιακού σχεδιασμού τον πιο ενεργητικό ρόλο που έχει διαδραματίσει ποτέ, ενώ στο αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο έχουν εισαχθεί νέοι όροι, όπως ρευστότητα, ροϊκότητα, μεταλλαξιμότητα, έννοιες που σχετίζονται με τις πολυμορφικές δυνατότητες της ύλης. Στη διαδικασία αυτή το υλικό δεν παρίσταται μόνο ως τελικό μέσο απόδοσης του σχεδιασμού στην πράξη, αλλά μετέχει και ως «συν-δημιουργός».

Είναι αλήθεια ότι ο σχεδιασμός στο άυλο προγραμματιστικό περιβάλλον καθιστά πολλές φορές ασαφή τον συσχετισμό φυσικού και τεχνητού, με αποτέλεσμα τη σύγχυση των κόκκινων γραμμών ανάμεσα στο εικονικό και το υλικό, το «ψευδές» και το «αληθινό». Τίθεται επομένως το ερώτημα, κατά πόσο είναι δικαιολογημένες οι αντιρρήσεις σχετικά με τις δυνατότητες που παρέχει η ψηφιακή σχεδίαση, ακριβώς λόγω των συγκεχυμένων ορίων μεταξύ φυσικής και τεχνικής πραγματικότητας; Μπορείτε να δείτε το πρόγραμμα και τους ομιλητές του Building Materials Forum εδώ.


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build

Επενδύσεις σε εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις φέρνει το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια

Κινητικότητα έχει προκαλέσει στην αγορά του real estate τον τελευταίο καιρό το υπό ψήφιση νομοσχέδιο που θα ανοίγει το δρόμο για την εγκατάσταση ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα. Όπως πληροφορείται το Build από ανθρώπους της αγοράς, αρκετοί επενδυτές και εκπρόσωποι ξένων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων που προσβλέπουν στην ανάπτυξη δραστηριότητας στη χώρα μας, έχουν εξετάσει την δημιουργία κτιριακών εγκαταστάσεων για την εκπαίδευση των φοιτητών τους. Μεταξύ των περιοχών που έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον των επενδυτών είναι το κέντρο της Αθήνας και κυρίως οι περιοχές πέριξ αυτού όπως είναι η Κυψέλη, όπου πραγματοποιούνται εκτιμήσεις κόστους από κατασκευαστικές εταιρείες με σκοπό να υλοποιηθούν οι συγκεκριμένες επενδύσεις. Στόχος των επενδυτών είναι να αγοράσουν κυρίως υφιστάμενες υποδομές παλαιών σχολικών εγκαταστάσεων στην ευρύτερη περιοχή του δήμου Αθηναίων, να τις ανακατασκευάσουν και να τις αναβαθμσουν, διασφαλίζοντας πιστοποιήσεις LEED.

Προτίμηση για υφιστάμενες σχολικές υποδομές
Ταυτόχρονα και κυπριακά πανεπιστημιακά ιδρύματα καθώς και εκπαιδευτικοί οργανισμοί άλλων χωρών εξετάζουν την εγκατάστασή τους στην περιοχή του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος». Η επιλογή παλαιών σχολικών μονάδων αποτελεί την προτιμώμενη λύση για επενδυτές, δεδομένου ότι διαθέτουν τις υποδομές που απαιτούνται για τον τομέα εκπαίδευσης, γεγονός που διευκολύνει την αδειοδοτική διαδικασία για την ανακατασκευή τους, ενώ τα εν λόγω κτίρια διαθέτουν αύλιο χώρο και άλλες εγκαταστάσεις που θεωρούνται επιλέξιμες.

Ορισμένα από τα κτίρια απαιτούν στατικές ενισχύσεις και ριζικές παρεμβάσεις και κάποια από αυτά ηπιότερες προσαρμογές σε ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα, κουφώματα αλουμινίου και περιφερειακό εξοπλισμό. Στο ενδιαφέρον των επενδυτών όμως είναι και η δημιουργία φοιτητικών εστιών προκειμένου να φιλοξενηθούν σε αυτές οι φοιτητές που θα σπουδάζουν στα πανεπιστήμια, τα οποία πρόκειται να εγκατασταθούν στο εγχώριο εκπαιδευτικό στερέωμα. Ευρύτερα ο τομέας της ανέγερσης φοιτητικών εστιών έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον αρκετών επιχειρήσεων. Tέτοιες περιπτώσεις αποτελούν τόσο η Prodea όσο και η Premia από πλευράς ΑΕΕΑΠ, οι οποίες έχουν τοποθετηθεί επενδυτικά στη συγκεκριμένη κατηγορία ακινήτων.

Επίσης και η Intrakat έχει αναλάβει μέσω ΣΔΙΤ την κατασκευή των φοιτητικών εστιών του Πανεπιστημίου Κρήτης, ενός έργου 195,6 εκατομμυρίων ευρώ. Ο τομέας των φοιτητικών εστιών αποτελεί ένα μέτωπο που και η κυβέρνηση έχει θέσει στόχο να αναβαθμίσει τα επόμενα χρόνια μέσω ΣΔΙΤ, κάτι που έως τώρα πάντως προχωράει με ιδιαίτερα αργούς ρυθμούς παρά το γεγονός ότι στα σκαριά βρίσκονται επενδύσεις άνω των 500 εκατομμυρίων ευρώ. Θυμίζουμε ότι το προς ψήφιση νομοσχέδιο θα δίνει τη δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών και μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων σε συνεργασία με πανεπιστήμια του εξωτερικού. Ουσιαστικά θα μπορεί μία επιχείρηση στην Ελλάδα να δημιουργήσει μη κρατικό πανεπιστήμιο, το οποίο θα είναι μη κερδοσκοπικό και ο μέτοχος δεν θα δύναται να έχει κέρδη από την εταιρεία του. Η συνεργασία ελληνικών φορέων θα πρέπει υποχρεωτικά να υφίσταται με ξένο πανεπιστήμιο.


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build

Βιώσιμα κτίρια: Η τάση που ήλθε για να μείνει και ο ρόλος των δομικών υλικών

Οι τρόποι με τους οποίους τα δομικά υλικά μπορούν να οδηγήσουν σε ένα βιώσιμο μέλλον για τον κλάδο των κατασκευών ήταν το θέμα του σεμιναρίου με τίτλο «Green Materials Training», που οποίο απευθυνόταν σε στελέχη εταιρειών παραγωγής, εμπορίας και χρήσης χρωμάτων και δομικών υλικών ενώ παρουσιάστηκε από το Institute of Coating Technologies (IoCT) και το επιμελήθηκε η πολυεπιστημονική ομάδα συμβούλων βιωσιμότητας, DCarbon. Τις εισηγήσεις του σεμιναρίου πραγματοποίησαν τα στελέχη της DCarbon, Χαράλαμπος Γιαννικόπουλος (Managing Director), Μαρίνα Λοΐζου (Construction Manager/Consultant) και Τατιάνα Λυμπεροπούλου (Sustainability Consultant).

Ανάμεσα στα ζητήματα που παρουσιάστηκαν και συζητήθηκαν στη διάρκεια του σεμιναρίου ήταν, λόγου χάρη, πρότυπα και κανονισμοί πιστοποίησης για κτίρια χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης (π.χ. LEED, BREEAM), η συμβολή των προδιαγραφών των υλικών στα κριτήρια βιωσιμότητας, η συμμόρφωση με τα κριτήρια του ESG, οι απαιτήσεις (σχετικά, π.χ., με την ενεργειακή απόδοση ή τις οργανικές/πτητικές ενώσεις ή τις βαφές και τα συγκολλητικά) που προβάλλουν οι πιστοποιήσεις προϊόντων τα οποία συμβάλλουν σε βιώσιμες στρατηγικές και οι τάσεις των βιώσιμων κτιρίων. Έγιναν, επίσης, αναλύσεις της αγοράς και των ενεργειών που σχετίζονται με το υλικό και των αναφερόμενων προτύπων, καθώς και στάθμιση προτεραιοτήτων και δράσεων – παράλληλα, δόθηκε και καθοδήγηση σχετικά με τις απαιτήσεις της αγοράς και τα αποδεκτά πρότυπα/μεθόδους ελέγχου για την κατασκευή κτιρίων.

«Μία τάση που ήλθε για να μείνει»
Ανάμεσα σε, πολλά, άλλα, τα στελέχη της DCarbon ανέφεραν: «Να έχουμε πάντοτε κατά νου, πως η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει έναν πολύ φιλόδοξο στόχο (και είναι αποφασισμένη να τον πετύχει). Στοχεύει να είναι κλιματικά ουδέτερη το 2050. Όλοι, λοιπόν, οφείλουμε να λάβουμε τα μέτρα μας και αυτή η προσπάθεια σαφώς περνά και από τα δομικά υλικά». Επίσης, τόνισαν: «Τα βιώσιμα κτίρια έχουν καταστεί ιδιαιτέρως δημοφιλή για πάρα πολλούς λόγους, αναλόγως φυσικά και από την οπτική των εμπλεκομένων (επενδυτής, μελετητής, μισθωτής, κλπ). Ωστόσο, η τάση δείχνει ότι αυτή η κατάσταση δεν είναι μία μόδα, αλλά μία νέα κατάσταση που ήλθε για να μείνει και σύντομα θα αντιμετωπίζεται όχι ως κάτι σπουδαίο αλλά ως κάτι απολύτως αυτονόητο και αναμενόμενο. Δεν θα ρωτούμε γιατί να πιστοποιηθούμε με, π.χ., το LEED, αλλά θα ρωτούν γιατί δεν πιστοποιηθήκαμε με το LEED…».

Προς την κατεύθυνση της βιωσιμότητας και της επίτευξης των στόχων που έχουν τεθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση υλοποιούνται και ενέργειες που σχετίζονται με τα υλικά, ξεκαθάρισαν ακόμη τα στελέχη της DCarbon.
«Μας απασχολεί, όσον αφορά στα υλικά, η συμβολή που μπορεί να έχουν στην ενεργειακή απόδοση ενός ακινήτου αλλά γενικότερα στο πώς συμμετέχουν στον μετασχηματισμό της αγοράς, αποκτώντας μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα κατά τη διαδικασία της κατασκευής τους και βέβαια στο πώς συμβάλλουν στη δημιουργία ενός υγιούς περιβάλλοντος. Μάλιστα, η συζήτηση αυτή αφορά σε ένα πολύ μεγάλο πλήθος εμπλεκομένων γύρω από την ανάπτυξη της ακίνητης περιουσίας και, πρωτίστως, στον ιδιοκτήτη, ο οποίος άλλωστε και θα πρέπει να ασχοληθεί με όλες τις απαιτήσεις», υπογράμμισαν.


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build