Στον «αέρα» ο διαγωνισμός για το μεγαλύτερο πάρκο της Αθήνας

Ο Δήμος Αθηναίων δημοπράτησε, με κάθε επισημότητα, το έργο της δημιουργίας του μεγαλύτερου πάρκου της Αθήνας, έκτασης 215 στρεμμάτων, στον Ελαιώνα, στο πλαίσιο της Διπλής Ανάπλασης. Το project περιλαμβάνει τα «έργα διαμόρφωσης πρασίνου και κοινόχρηστων χώρων στην ευρύτερη περιοχή ΙΙ της Διπλής Ανάπλασης και του Ναυτικού Οχυρού στην περιοχή του Ελαιώνα». Πρόκειται για τη μία από τις δύο μεγάλες παρεμβάσεις, που πλαισιώνουν το έργο της κατασκευής του νέου γηπέδου του Παναθηναϊκού και αφορά στη διαμόρφωση των κοινόχρηστων χώρων πρασίνου στην περιοχή της Διπλής Ανάπλασης και του Βοτανικού. Το συνολικό κόστος των παρεμβάσεων προσδιορίστηκε στο ποσό των 37,2 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ), ενώ η προθεσμία για την αποπεράτωσή τους ορίστηκε σε 24 μήνες από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασής του. Η διορία που έχουν οι ενδιαφερόμενοι για να καταθέσουν τις προσφορές τους εκπνέει την Τρίτη 09/01/2024, στις 14:00.

Η διαμόρφωση του πάρκου
Όπως διευκρινίζεται στο κείμενο της προκήρυξης του διαγωνισμού, η περιοχή του Βοτανικού/Ελαιώνα καταλαμβάνει έκταση 9.000 στρεμμάτων μίας πρώην βιομηχανικής περιοχής που καλύπτει εν μέρει πέντε Δήμους στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας. Το αθηναϊκό μέρος καλύπτει περίπου 2.120.000 τ.μ. συμπεριλαμβανομένων των εκτάσεων του δημοσίου (και της διπλής ανάπλασης στον Βοτανικό). Σύμφωνα με το εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο της περιοχής Ελαιώνα του Δήμου Αθηναίων και τις θεσμοθετημένες χρήσεις γης, προβλέπεται η δημιουργία εκτεταμένων κοινοχρήστων χώρων πρασίνου.

Οι προβλεπόμενοι κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου εκτείνονται εκατέρωθεν του ρέματος προφήτη Δανιήλ σε όλο το μήκος της διαδρομής του, καθώς και εκατέρωθεν του ιστορικού άξονα της Ιεράς οδού. Οι διαμορφώσεις των κοινόχρηστων χώρων και χώρων πρασίνου καλύπτουν συνολική έκταση περίπου 90.000 τ.μ. και αφορούν σε διαμόρφωση της πλατείας με άμεση σχέση και εξάρτηση με τις διαμορφώσεις εισόδων στον Ερασιτέχνη ΠΑΟ (ΟΤ 45-46-50), στη διαμόρφωση εισόδου-εξόδου από και προς την οδό Αγίου Πολυκάρπου (ανατολικό τμήμα) από και προς το νέο γήπεδο του Παναθηναϊκού και στην διαμόρφωση της περιοχής που βρίσκεται ανατολικά του γηπέδου και του ρέματος του προφήτη Δανιήλ.

Στους κοινόχρηστους χώρους πρασίνου στην ευρύτερη περιοχή της Διπλής Ανάπλασης και εντός της περιοχής του από 20.09.1995 (ΦΕΚ 1049/τΔ/30.10.1995) Δήμου Αθηναίων, προβλέπονται διαμορφώσεις κοινόχρηστων χώρων πρασίνου και χώρων αναψυχής με αντίστοιχες διαμορφώσεις για δραστηριότητες ήπιας άθλησης. Οι κοινόχρηστοι χώροι εκτείνονται εκατέρωθεν του ρέματος του προφήτη Δανιήλ και του τμήματος αυτού που έχει διευθετηθεί σε κλειστό αγωγό καθώς και στις δυο πλευρές της Ιεράς οδού. Η συνολική επιφάνειά τους ανέρχεται σε 128.900 τ.μ. και αφορά στα ΟΤ 14,15,17,21,41,29,29Β,29Γ,23Α, 23Β, 39, 33Α,33Β,36,34.

Στην μελέτη προτείνονται ποικίλες χρήσεις και λειτουργίες προσανατολισμένες στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, την αναψυχή και την ήπια αθλητική δραστηριότητα των επισκεπτών.
Εκτεταμένες ζώνες πρασίνου, κήποι βροχής, διαδρομές, πλατείες, χώροι στάσης, μικρό αμφιθέατρο, παιδικές χαρές με φυσικά υλικά, πάρκο σκύλων κτιριακές εγκαταστάσεις (αναψυκτήρια, χώροι υγιεινής, αποθήκες εργαλείων κλπ), γήπεδα ποδοσφαίρου, μπάσκετ, τένις, βόλεϊ, εδαφοσφαίριση, ελεύθερος στίβος και άλλες δραστηριότητες είναι ελεύθερες και ανοικτές για τους επισκέπτες, ενώ οι οποιεσδήποτε κατασκευές είναι ελαφριές και εντάσσονται μορφολογικά στη φυσικότητα του πάρκου, γεγονός που χαρακτηρίζει την μελέτη, τόσο ως προς τις χαράξεις της όσο και ως προς την χρήση των υλικών.

Ακόμη, κατά τη διαμόρφωση του πάρκου θα φυτευτούν 3.563 μεγάλα αειθαλή και φυλλοβόλα δέντρα και 102.000 θάμνοι, θα τοποθετηθούν 18.520 τ.μ. χλοοτάπητα, 1.560 τ.μ. μεσογειακού λιβαδιού και 800 τ.μ. κήπων βροχής, ενώ θα δημιουργηθεί και μια λίμνη 950 τ.μ. που θα λειτουργήσει ως κοιτίδα βιοποικιλότητας. Τα στοιχεία νερού και η λίμνη αναμένεται να βελτιώσουν το μικροκλίμα της περιοχής, να συμβάλλουν στη μείωση της αστικής θερμικής νησίδας και να βελτιώσουν τη βιοποικιλότητα της χλωρίδας και πανίδας της περιοχής. Η συνολική έκταση του αντικειμένου που τα παραπάνω οικοδομικά τετράγωνα καλύπτουν είναι περίπου 328.900 τ.μ.


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build

A. Καρυτινός: Αλληλένδετες με το real estate οι υποδομές

Την ανάγκη για βελτίωση των υποδομών στην Ελλάδα, που εν τέλει θα ωφελήσει και το real estate να αναπτυχθεί περαιτέρω και να μετασχηματιστεί ώστε να προσαρμοστεί στις σύγχρονες ανάγκες για βιώσιμη ανάπτυξη, υπογράμμισε ο διευθύνων σύμβουλος της Prodea, Αριστοτέλης Καρυτινός, μιλώντας στο Growthfund Summit που διοργάνωσε το Υπερταμείο. Όπως επεσήμανε, η σχέση του real estate με τις υποδομές είναι πολύ στενή, και ανέφερε σαν παραδείγματα κρίσιμες υποδομές όπως είναι το μετρό και η Αττική Οδός. Όμως στάθηκε ιδιαίτερα στις «πράσινες» υποδομές, οι οποίες όπως είπε είναι πολύ κρίσιμες για τον κλάδο, καθώς ο κτισμένος χώρος είναι παγκοσμίως ο πιο ενεργοβόρος τομέας, αντιπροσωπεύοντας το 40-45% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας παγκοσμίως. Αντίστοιχο (περίπου στο 40%) είναι το ποσοστό αυτό και στην Ελλάδα.

«Δεν μπορείς να παράξεις όλη την ενέργεια σε ταράτσες»
Ένα «πράσινο» κτίριο, από την άλλη, καταναλώνει περίπου 40% λιγότερη ενέργεια από ένα παλαιότερο, όμως στόχος της Prodea είναι να μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα των κτιρίων αυτών στο μηδέν, να τροφοδοτούνται δηλαδή τα κτίρια από «καθαρή» ενέργεια. Όμως για να γίνει αυτό, τόνισε, απαιτούνται υποδομές και δίκτυα. «Δεν μπορείς να παράξεις όλη την ενέργεια σε ταράτσες, όμως μπορεί να γίνει σε άλλα οικόπεδα, απομακρυσμένα. Αν δεν υπάρχουν υποδομές, δεν μπορείς να μειώσεις το αποτύπωμα. Είναι κρίσιμες οι υποδομές, και οι υποδομές αυτές είναι ακόμα στην ανάπτυξή τους στην Ελλάδα. Οι υποδομές είναι αλληλένδετες με το real estate», υπογράμμισε.
Πάντως, παρότι η Ελλάδα είναι πίσω στο κομμάτι αυτό, ο κ. Καρυτινός παρατήρησε πως η χώρα μας έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα, που δεν είναι άλλο από τους φυσικούς τρόπους παραγωγής ενέργειας που δεν έχουν άλλες χώρες, και επομένως «αν δημιουργήσουμε και τις υποδομές, μπορούμε να είμαστε πρωτοπόροι στην Ευρώπη».

Το ενδιαφέρον για τουρισμό και logistics και οι προκλήσεις για τα data centers
Ο κ. Καρυτινός μίλησε και για τη στρατηγική της Prodea όσον αφορά στο μίγμα του χαρτοφυλακίου ακινήτων της, εξηγώντας πως η εταιρεία επιδιώκει να ενισχύσει το αποτύπωμά της στον τουριστικό κλάδο, θέτοντας ως στόχο το ποσοστό του συγκεκριμένου κλάδου στο χαρτοφυλάκιό της να φτάσει και να ξεπεράσει το 30%. Παράλληλα, συνεχίζει την παραγωγή πράσινων κτιρίων, ενώ ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για logistics και για data centers, αν και ως προς τα τελευταία, σύμφωνα με τον κ. Καρυτινό, υπάρχουν δυσκολίες στη χώρα μας. «Στην Ελλάδα θα μπορούσαμε να είμαστε πρωτοπόροι στα data centers, αλλά δε νοούνται data centers χωρίς σοβαρές υποδομές ενέργειας, γιατί είναι πολύ ενεργοβόρα. Χρειάζεται επίσης να λυθούν τα εργοταξιακά θέματα, να επιλυθεί το πού θα βρίσκονται αυτές οι υποδομές, γιατί αλλιώς δε γίνονται data centers», σημείωσε, επαναλαμβάνοντας πως οι υποδομές είναι κρίσιμες για την ανάπτυξη νέων τομέων, «και χωρίς αυτές δεν μπορούμε».


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build

Ο καθοριστικός ρόλος των γραφείων της Mytilineos και το μέσο μίσθωμα των 28 ευρώ

Καθοριστική ήταν για την κίνηση της αγοράς γραφείων στο γ’ τρίμηνο η συμβολή της μίσθωσης του κτιρίου γραφείων Καρελά στην περιοχή της Παιανίας από την Prodea Investments στον όμιλο Mytilineos, μετά την αποχώρηση του ομίλου ΟΤΕ από εκεί. Πιο συγκεκριμένα, στη χρονική περίοδο του τρίτου τριμήνου του 2023 διατέθηκαν στην αγορά συνολικά 50.000 τετραγωνικά μέτρα χώρων γραφείων -στα ίδια επίπεδα με το β’ τρίμηνο -, από τα οποία τα 29.000 τετραγωνικά μέτρα αντιστοιχούν στη μίσθωση του Καρελά στη Mytilineos. Η αγορά συνολικά στο τρίτο τρίμηνο όπως προκύπτει από στοιχεία της Cushman & Wakefield Proprius συνέχισε τη θετική της πορεία, με τον ανταγωνισμό να πιέζει τα ενοίκια προς τα πάνω για χώρους κατηγορίας «Α».

Στα 28 ευρώ το μέσο μίσθωμα ανά τετραγωνικό
Η αύξηση των μισθώσεων χώρων γραφείων για τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2023 κινήθηκε στα επίπεδα του 40%. Ο κλάδος της τεχνολογίας είναι ο κορυφαίος παίκτης από πλευράς ζήτησης στην Αθήνα, παρά το γεγονός ότι επικρατεί υψηλό ποσοστό εξ αποστάσεως εργασίας σε αυτόν τον τομέα. Παρουσιάζεται ένας βαθμός πόλωσης όσον αφορά τα προνομιακά ενοίκια, λόγω της σπανιότητας ποιοτικών διαθέσιμων χώρων, ωθώντας το ύψος των μισθωμάτων προς τα πάνω. Το μέσο βασικό μίσθωμα αναφοράς αυξήθηκε στα 28 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο το μήνα κατά το τρίτο τρίμηνο του 2023, με ορισμένες συμφωνίες να υπερβαίνουν το όριο των 30 ευρώ ανά τετραγωνικό το μήνα. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι η ποιότητα του κτιρίου παίζει καθοριστικό ρόλο στο επίπεδο εκτίμησης του ενοικίου. Έτσι στην ίδια περιοχή, ενδέχεται να υπάρχουν κτίρια που παρουσιάζουν διαφορετικές τάσεις ενοικίασης από άλλα ακίνητα στην ίδια περιοχή.

Επενδύσεις 90 εκατομμυρίων ευρώ
Ο όγκος των επενδύσεων σε κτίρια γραφείων που καταγράφηκε ήταν στα επίπεδα των 90 εκατ. ευρώ το τρίτο τρίμηνο του 2023, κατά 25% υψηλότερος σε σύγκριση με πέρυσι το αντίστοιχο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, οι συμφωνίες ήταν κυρίως ειδικών συμφερόντων και είναι προφανές ότι οι επενδυτές διατηρούν μια προσεκτική στάση λόγω της πρόσφατης αύξησης του κόστους χρηματοδότησης. Στον τομέα των αγοραπωλησιών η μεγαλύτερη συμφωνία ήταν η απόκτηση τριών κτιρίων από την Εθνική Τράπεζα έναντι 180 εκατ. ευρώ, που εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί και τυπικά στο τέλος του έτους. Τα θεμελιώδη μεγέθη της αγοράς στον τομέα των γραφείων στην Ελλάδα εξακολουθούν να είναι ισχυρά σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές αγορές. Η διαθεσιμότητα πράσινων κτιρίων επενδυτικής ποιότητας είναι πολύ χαμηλή, ενώ η ζήτηση γι’ αυτούς τους χώρους αυξάνεται. Η CW Proprius αναμένει ότι η αύξηση των ενοικίων συνεχίσει να κινείται σε υψηλά επίπεδα, καθώς η στροφή προς την υβριδική εργασία υποστηρίζει τη ζήτηση για τον καλύτερο και πλέον βιώσιμο χώρο. Οι αποπερατώσεις έργων που ήδη τρέχουν αναμένεται να παραμείνουν υποτονικές για το 2024 σε σύγκριση με τη ζήτηση, με ένα μεγάλο ποσοστό των χώρων που κατασκευάζονται να έχουν δεσμευτεί εκ των προτέρων.


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build