Το θέμα της ασφάλειας των ανελκυστήρων στην Ελλάδα συζήτησε, διεξοδικά, το Build με τον Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Βιοτεχνών Εγκαταστατών Συντηρητών Ανελκυστήρων (ΠΟΒΕΣΑ), Γιώργο Βλασόπουλο, ο οποίος ανέδειξε ορισμένα σοβαρά προβλήματα που εντοπίζονται στο νομοθετικό πλαίσιο που αφορά σε αυτή. Μεταξύ άλλων, ο κ. Βλασόπουλος ανέφερε πως το σπουδαιότερο πρόβλημα είναι το ότι δεν γνωρίζουμε τον ακριβή αριθμό των ανελκυστήρων που υπάρχουν στην Ελλάδα.
Το βέβαιο, ωστόσο, είναι πως η συντριπτική τους πλειοψηφία έχει εγκατασταθεί πολύ παλιά (πριν το 1988) και σύμφωνα με τον ίδιο προς το παρόν δεν υφίσταται κάποια ρύθμιση ώστε να καθοριστεί το χρονικό πλαίσιο στο οποίο θα υλοποιηθούν οι απαραίτητες αναβαθμίσεις της ασφάλειας αυτών των ανελκυστήρων. Επίσης, σύμφωνα με τον κ. Βλασόπουλο υφίστανται και άλλα κενά νόμου όσον αφορά στην ασφάλεια των ανελκυστήρων, την ώρα που, όπως σχολιάζει, η Πολιτεία δείχνει απροθυμία να εφαρμόσει τον επαγγελματικό προσανατολισμό ώστε τα νέα παιδιά να γνωρίσουν το επάγγελμα του συντηρητή ανελκυστήρων μα και άλλα τεχνικά επαγγέλματα, τα οποία τώρα αντιμετωπίζουν μεγάλη έλλειψη προσωπικού.
Αναλυτικά όσα δήλωσε στο Build ο Γ. Βλασόπουλος:
Θεωρείτε επαρκή τα εν ισχύ μέτρα ασφαλείας των ανελκυστήρων στην Ελλάδα;
«Οι ανελκυστήρες οι εγκατεστημένοι από τον Σεπτέμβριο του 1988 και έπειτα είναι σε γενικές γραμμές ασφαλείς και αναβαθμισμένοι, μετά και τις δύο τελευταίες ευρωπαϊκές οδηγίες του 2016, τα πρότυπα του ΕΛΟΤ και την ισχύουσα υπουργική απόφαση. Ωστόσο, η πλειονότητα των ανελκυστήρων, το 60-70%, έχουν εγκατασταθεί πριν το προαναφερθέν χρονικό σημείο (μιλάμε για ανελκυστήρες που χρονολογούνται από το 1940) και λειτουργούν με παλαιότερες ασφαλιστικές διατάξεις, οι οποίες θα πρέπει είτε να αντικατασταθούν είτε να συμπληρωθούν, ενώ κάποιες από τις νέες διατάξεις δεν μπορούν καν να εφαρμοστούν σε αυτούς τους παλαιούς ανελκυστήρες».
Ποιες πρωτοβουλίες υλοποιεί η ΠΟΒΕΣΑ για τη βελτίωση της ασφάλειας των ανελκυστήρων στην Ελλάδα;
«Από το 2012 λαμβάνουμε διάφορες πρωτοβουλίες αλλά, δυστυχώς, δεν έχουμε εισακουστεί. Το αρμόδιο υπουργείο διαρκώς προβαίνει σε σχέδια υπουργικών αποφάσεων που όμως δεν είναι συμβατά με την νομοτεχνική κατάσταση. Επίσης, δεν έχει εκδώσει μια υπουργική απόφαση που να ρυθμίζει τις χρονικές περιόδους μέσα στις οποίες πρέπει να αναβαθμιστούν οι ανελκυστήρες που έχουν εγκατασταθεί πριν τον Σεπτέμβριο του 1988. Ως ΠΟΒΕΣΑ έχουμε προτείνει οι περίοδοι αυτές να είναι είτε ανά δεκαετία, είτε ανά πενταετία, είτε ανά έτος, ενώ για να αποφασίσουμε μπορούμε να λάβουμε υπόψη στοιχεία που θα μας δώσει η αρμόδια υπηρεσία της ΔΕΗ για τα κτίρια όπου έχουν εγκατασταθεί ανελκυστήρες».
Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα σε όλη αυτήν την διαδικασία;
«Σύμφωνα με το ισχύον πρότυπο, πρέπει να αντικατασταθούν ορισμένα εξαρτήματα στους παλαιούς ανελκυστήρες. Η αναβάθμιση αυτή έχει ένα κόστος, που πρέπει να το πληρώσουν οι ιδιοκτήτες, οι οποίοι συμφωνούν απόλυτα με αυτό. Το υπουργείο λέει να προχωρήσουν οι φορείς ελέγχου σε τεχνικές εκθέσεις που θα επιφέρουν αναγκαστικά τα επιπλέον κόστη της αναβάθμισης των ασφαλιστικών μέτρων που προανέφερα. Υπάρχει, όμως, εδώ ένα πολιτικό κόστος: ποιος θα είναι αυτός που θα το αναλάβει επιβάλλοντας την κατά διαστήματα υποχρεωτική αναβάθμιση των ανελκυστήρων όπως και προβλέπεται; Η ισχύουσα υπουργική απόφαση προβλέπει πρόστιμο 1.500 ευρώ προς το κτίριο εάν δεν αναβαθμίζει τον ανελκυστήρα, αλλά διαρκώς δίνονται παρατάσεις όσον αφορά στην εφαρμογή του με τις οποίες το σύστημα δεν λειτουργεί. Έτσι, τίποτε δεν αλλάζει, όσον αφορά στους παλαιούς ανελκυστήρες. Βέβαια, όσοι ιδιοκτήτες μπορούν προχωρούν, έστω και σταδιακά, σε μερικές αναβαθμίσεις που είτε δεν ολοκληρώνονται είτε τελειώνουν με δυσκολία.
Το πιο σπουδαίο, ωστόσο, πρόβλημα, κατά την άποψή μου, είναι το ότι οι ανελκυστήρες στην Ελλάδα δεν έχουν καταγραφεί. Δεν ξέρουμε ακριβώς πόσους έχουμε. Υπολογίζουμε, από στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον αριθμό των υφιστάμενων κτιρίων, ότι είναι περίπου 700-750 χιλιάδες. Υπάρχουν δεκάδες μονοκατοικίες, μονώροφα, διώροφα, τριώροφα, μεζονέτες, στα οποία υπάρχει ανελκυστήρας και έχει δοθεί ρεύμα από τη ΔΕΗ – αν πάμε, όμως, στην οικεία πολεοδομία στα κτίρια αυτά δεν φαίνεται ανελκυστήρας. Έχουμε κάνει παρέμβαση και το αίτημά μας είναι η παροχή της ΔΕΗ να είναι μικρότερη από αυτή που απαιτείται για να λειτουργήσει ένας ανελκυστήρας ή, διαφορετικά, ο ιδιοκτήτης αυτών των κτιρίων να δηλώσει τον ανελκυστήρα εντός μικρού χρονικού διαστήματος. Στις περιπτώσεις αυτές υπάρχει παράβαση όλων των εμπλεκομένων στην έκδοση μίας πολεοδομικής άδειας και στην εγκατάσταση ανελκυστήρα σε μία μεζονέτα».
Υπάρχουν, λοιπόν, ελλείψεις στο νομοθετικό πλαίσιο που αφορά στην ασφάλεια των ανελκυστήρων στην χώρα μας;
«Βεβαίως. Η ισχύουσα υπουργική απόφαση εκδόθηκε το 2008, αλλά από τότε έχουν εκδοθεί, όπως προείπα, νέες ευρωπαϊκές οδηγίες και έχουν υπάρξει κι άλλες τεχνολογικές εξελίξεις, όπως και τα πρότυπα του ΕΛΟΤ. Όλα αυτά, λοιπόν, δεν εφαρμόζονται. Υπάρχει, όπως είπα και πριν, το πρόβλημα με τους εγκατεστημένους πριν το 1988 ανελκυστήρες, ενώ μία άλλη παράμετρος είναι και το ότι κάποιοι ανελκυστήρες λειτουργούν με ένα κενό νόμου που υπάρχει από το 1999 έως το 2002 και γίνεται μία διαρκής νομότυπη προσπάθεια να νομιμοποιηθούν – για αυτό το κενό, ωστόσο, ο νόμος δεν προβλέπει κάτι. Δεν θα έπρεπε με μεταγενέστερη απόφαση να καλύπτεται το κενό νόμου των χρόνων 1999-2002; Τέλος, έχει καταργηθεί το δικαίωμα του ΕΛΟΤ να κάνει ελέγχους στους ανελκυστήρες, το σχετικό δικαίωμα το έχουν πάρει και από την τοπική αυτοδιοίκηση και το έχουν δώσει μόνο στους ιδιωτικούς φορείς, η συμπεριφορά κάποιων επιθεωρητών των εν λόγω φορέων είναι, απλώς, τραγελαφική. Όπως και να έχει, αναμένουμε μια υπουργική απόφαση που θα καλύπτει τα κενά του νόμου και την αναβάθμιση των παλαιών ανελκυστήρων».
Κατά την άποψή σας, θα καταστεί εφικτό να λυθούν, κάποια στιγμή, όλα αυτά τα προβλήματα;
«Ευελπιστούμε ότι θα συμβεί αυτό. Από το 2012 κάνουμε τις δικές μας προσπάθειες αλλά, είπα και πριν, δεν εισακουόμαστε. Όλα αυτά, ενώ έχουμε και δυστυχήματα, κάποια εκ των οποίων θανατηφόρα. Θα έπρεπε, ωστόσο, αυτά να γίνονται γνωστά στο κοινό, κάτι που δυστυχώς δεν συμβαίνει».
Πώς προβλέπετε, λοιπόν, το μέλλον στην ασφάλεια των ανελκυστήρων στην Ελλάδα;
«Όσον αφορά στους νέους ανελκυστήρες, προσφέρουν τη μεγαλύτερη ασφάλεια, ακολουθώντας όλες τις ευρωπαϊκές οδηγίες και τα πρότυπα. Αλλά, για τους υφιστάμενους που δεν έχουν αναβαθμισμένες ασφαλιστικές διατάξεις, θα έλεγα ότι το τοπίο είναι γκρίζο προς μαύρο και δεν βλέπουμε και… φως στο τούνελ όσον αφορά στην έκδοση της απαραίτητης υπουργικής απόφασης».
Τέλος, ο κ. Βλασόπουλος επεσήμανε κάτι ακόμα: «Παρατηρείται και στον δικό μας κλάδο, όπως και σε τόσους άλλους, έλλειψη τεχνικού προσωπικού. Εμείς έχουμε μία έλλειψη περίπου 7.000 εργαζομένων. Είναι, ωστόσο, περίεργο το ότι το υπουργείο δεν προχωρά στην εφαρμογή του επαγγελματικού προσανατολισμού στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου ή με ίδρυση δημόσιων ΙΕΚ σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, ώστε τα νέα παιδιά να γνωρίσουν αυτό μα και άλλα τεχνικά επαγγέλματα. Θεωρούμε σκόπιμη αυτήν την μη εφαρμογή, η οποία, κατά την άποψή μας, ως μακροπρόθεσμο στόχο έχει την απορρύθμιση, την αποδόμηση και τελικά την ολιγοπώληση του επαγγέλματος.
Λόγω μεγάλης επικινδυνότητας, το δικό μας επάγγελμα είναι το μοναδικό στην Ελλάδα που είναι αδειοδοτημένο, ρυθμισμένο, δομημένο και στεγασμένο (με νόμο του 1934), ενώ διέπεται κάθε χρόνο από συλλογική σύμβαση εργασίας και οι τεχνικοί είναι πολύ καλά αμειβόμενοι. Αυτή η μη εφαρμογή στοχεύει, θεωρούμε, στην κατάργηση αυτού του status. Στόχος τους είναι η εμπορευματοποίηση της τεχνικής εκπαίδευσης και όχι προς την κατεύθυνση του αδειοδοτημένου τεχνικού αλλά προς εκείνη του πιστοποιημένου σε δεξιότητες τεχνικού. Δεν θέλουν δηλαδή αδειοδοτημένους τεχνικούς αλλά εργατοτεχνικούς που έχουν πιστοποιηθεί. Αν εφαρμοστεί ο επαγγελματικός προσανατολισμός τα παιδιά που δεν έχουν κατεύθυνση τη θεωρητική θα γνωρίσουν τα τεχνικά επαγγέλματα, όχι μόνο το δικό μας αλλά και τα υπόλοιπα, τα οποία τώρα έχουν έλλειψη τεχνικών».
Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build