Φαινόμενο του ελατηρίου με διαρκείς ταλαντώσεις που προκύπτουν από τις θετικές και αρνητικές συνέπειες που φέρνουν στην αγορά των ακινήτων έντονες πληθωριστικές πιέσεις, είναι αυτό που παρατηρείται εντός του 2022.
Σε αυτές τις συνέπειες στάθηκε ο Θεόδωρος Μητράκος, διευθυντής – σύμβουλος και πρώην υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος σε εκδήλωση που διοργάνωσε το ULI Ελλάδας και Κύπρου. Ως προς τα κανάλια από τα οποία μπορεί να επηρεαστεί η αγορά ακινήτων από τις πληθωριστικές πιέσεις, τόνισε ότι βασικό παράγοντα σε αυτό το πλαίσιο αποτελούν τα υλικά κατασκευής. Θεωρεί μάλιστα ότι θα μετακυλιστεί μέρος των ανατιμήσεων αυτών στις τιμές των ακινήτων, με περαιτέρω πίεση από πλευράς των κατασκευαστών για αυξήσεις.
Στροφή από άλλες επενδύσεις προς τα ακίνητα
Επιπλέον στάθηκε στο ενδεχόμενο να υπάρξει στροφή των επενδυτών από άλλης μορφής επενδύσεις, προς το ακίνητο. Και εξήγησε ότι με δεδομένο τον υψηλό πληθωρισμό και τα αρνητικά επιτόκια που δημιουργούνται, το 2022 οι καταθέσεις θα χάσουν το 6%-7% της αξίας τους, ενώ ανάλογα θα είναι τα δεδομένα και για τα ομόλογα. «Επομένως υφίσταται μία μεταστροφή των επενδυτών προς τα ακίνητα, με αυξανόμενη ζήτηση. Στην περίοδο της κρίσης έχουμε παρατηρήσει ότι το ακίνητο μπορεί να λειτουργήσει ως εργαλείο συσσώρευσης και αποθεματοποίησης του πλούτου ως αντίδοτο για περαιτέρω πληθωριστικές ανατιμήσεις».
Επίσης πρόσθεσε πως λόγω του ότι παρατείνεται η αβεβαιότητα στην αγορά, μπορεί να ανακοπεί η κατασκευαστική δραστηριότητα και να υπάρξει αναβολή επενδυτικών σχεδίων.
Όπως είπε όμως τα σημαντικότερα σημεία που θα καθορίσουν την εξέλιξη των πραγμάτων, είναι το διαθέσιμο εισόδημα και κατά πόσο αυτό θα μειωθεί από τις ανατιμήσεις, καθώς και εάν θα υπάρξει στήριξη του εισοδήματος των νοικοκυριών.
Αναφέρθηκε εκτός των άλλων στην ύφεση που καταγράφεται στον τομέα του real estate στην Ευρώπη, η οποία όπως είπε θα αποκλιμακώσει τις υψηλές τιμές και μπορεί να δημιουργήσει ευκαιρίες στον ευρωπαϊκό χώρο, προκαλώντας ενδεχόμενη μετατόπιση επενδύσεων από χώρες όπως η Ελλάδα προς τις χώρες του Βορρά.
«Ελαφρά επιβράδυνση στην Ελλάδα»
Ερχόμενοι στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, ο κύριος Μητράκος στάθηκε στις κυρώσεις και τη διάρκειά τους. «Προς το παρόν η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα έχει ελαφρά επιβράδυνση και τηρείται στάση αναμονής σε σχέση με τις συμφωνίες αλλά δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής φαινόμενα ακύρωσης συμφωνιών. Ο μεγάλος κίνδυνος κατά τον ίδιο είναι το ενδεχόμενο ύφεσης στον ευρωπαϊκό χώρο και στην Ελλάδα. Είναι πολύ πιο πιθανό να μπει σε ύφεση η ευρωπαϊκή αγορά ακινήτων, παρά η ελληνική αγορά».
«Δεν μπορούμε να μιλάμε για φούσκα ακινήτων»
Επισήμανε μεταξύ άλλων ότι στην περίοδο των τελευταίων 6-7 ετών πανευρωπαϊκά είχαμε αυξήσεις τιμών ακινήτων περίπου κατά 40% μεσοσταθμικά. Αναφερόμενος στην Ελλάδα διευκρίνισε ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για φούσκα ακινήτων. «Το επίπεδο τιμών και ο δυναμισμός που αναπτύσσει η αγορά ακινήτων, δεν προμηνύει την ύπαρξη φούσκας», σχολίασε σχετικά.
Σε ό,τι αφορά τα επενδυτικά ακίνητα είπε ότι η κατάσταση είναι ανάλογη με αυτή των υπολοίπων ακινήτων καθώς υπήρξε ύφεση τα προηγούμενα χρόνια και από το 2017 άρχισαν να ανακάμπτουν. Έφερε ως παράδειγμα ότι με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το α’ εξάμηνο του 2021 οι τιμές στα γραφεία υψηλών προδιαγραφών αυξήθηκαν κατά 2,4% πανελλαδικά και κατά 3,2% στην Αθήνα, κατά 1,1% οι τιμές των καταστημάτων, ενώ τα μισθώματα ενισχύθηκαν στα επίπεδα του 1%-2,5%.
Επενδύσεις 500 εκατ. ευρώ από τις ΑΕΕΑΠ το 2021
Ταυτόχρονα καταγράφηκαν κινήσεις από τις ΑΑΕΕΑΠ καθώς επένδυσαν εντός του 2021 περίπου 500 εκατ. ευρώ στην αγορά ακινήτων, ενώ ένα μεγάλο κομμάτι των επενδύσεων αυτών αφορά σε ξενοδοχεία αλλά και γραφεία ή καταστήματα και logistics.
Τέλος διέβλεψε την σταδιακή μείωση του ποσοστού ιδιοκατοίκησης στην Ελλάδα, το οποίο σήμερα ανέρχεται στο 75%, σημαντικά μεγαλύτερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ειδικότερα αναφέρθηκε στην αβεβαιότητα, την επισφάλεια στον μισθολογικό τομέα και τα εισοδήματα, όπου σε συνδυασμό με την αύξηση του χρόνου παραμονής των νέων σε καθεστώς ανεργίας αποτελούν βασικούς παράγοντες μείωσης της ιδιοκατοίκησης από πλευράς των νεότερων σε ηλικία ζευγαριών.
Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build