Σε αναταραχή ο κλάδος ανάληψης δημοσίων έργων, μετά την

Οι μεγάλες ανατιμήσεις στα υλικά οικοδομής και τις πρώτες ύλες συζητήθηκαν χθες Τρίτη σε έκτακτη σύσκεψη φορέων της αγοράς με τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Καραμανλή, υπό τις φήμες ακόμη και για αποστολή επιστολής από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Τεχνικών Εταιρειών (ΣΑΤΕ) για παύση εργασιών στα εργοτάξια δημοσίων έργων για 6 μήνες. Στην αγορά επικρατεί μεγάλη αναταραχή, καθώς εκτιμάται ότι μπαίνουμε σε έναν πληθωριστικό κύκλο και οι διαμαρτυρίες μεταξύ μελών του ΣΑΤΕ, αλλά και άλλων εργοληπτικών οργανώσεων που εκπροσωπούν κατασκευαστές και αναλαμβάνουν έργα σε δήμους και περιφέρειες είναι έντονες: Οι αυξήσεις δεν τους επιτρέπουν παρά ελάχιστα περιθώρια κέρδους, καθώς έχουν αναλάβει δημόσια έργα σε μειοδοτικούς διαγωνισμούς, προσφέροντας τεράστιες εκπτώσεις.

Πηγές του Εθνικού Συμβουλίου Βιομηχανίας Υποδομών και Κατασκευών (ΕΣΒΥΚ) υπογράμμιζαν στο Build ότι «το θέμα είναι μείζον και δεν υπάρχει εύκολη λύση, ενώ μάλλον θα απαιτηθεί νομική βοήθεια προς τις κατασκευαστικές εταιρείες για να εξεταστεί η εξεύρεση μιας αποδεκτής λύσης».

Πάντως, ο πρόεδρος του ΕΣΒΥΚ, Σέργιος Λαμπρόπουλος, είχε χαρακτηρίσει μέσα από την ελληνική Βουλή τον θεσμό των Πρότυπων Προτάσεων Έργων Υποδομής, που είχε φέρει τον Φεβρουάριο ο υπουργός κ. Καραμανλής στην Ολομέλεια, ως παρέμβαση για το θέμα των ανατιμήσεων λόγω της πανδημίας του και των ελλείψεων συγκεκριμένων υλικών και πρώτων υλών, ως “πραγματική μεταρρύθμιση, που θα συμβάλλει τόσο στην ενδυνάμωση της επιχειρηματικότητας”, όμως επιβάλλεται να περιλαμβάνει και μικρότερου κόστους έργα. «Η κυβέρνηση έκανε ένα σημαντικό βήμα τον Δεκέμβρη για να μη κινδυνεύσει η ολοκλήρωση των έργων, αλλά αυτό δεν είναι πλέον αρκετό. Πλέον έχουν προστεθεί η αύξηση του μεταφορικού κόστους, η ενεργειακή κρίση τιμών, οι ελλείψεις και οι αυξήσεις σε εξοπλισμό, περαιτέρω άνοδος σε πρώτες ύλες και υλικά, ένας πόλεμος στην Ευρώπη», δήλωσε σχετικά στο Build ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Γιώργος Στασινός.

Αναμένοντας τη θέση των μεγάλων κατασκευαστών
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τεχνικών Εταιρειών Ανωτέρων Τάξεων (ΣΤΕΑΤ), Γιώργος Συριανός αρνήθηκε να σχολιάσει χθες το θέμα των ανατιμήσεων και δεσμεύτηκε ότι ο ΣΤΕΑΤ θα τοποθετηθεί συνολικά με ανακοίνωσή του το πρωί της Πέμπτης. Είναι γνωστό ότι όλοι οι σχετικοί φορείς βρίσκονται σε εγρήγορση, καθώς δημιουργούνται προοδευτικά όχι μόνο δυσκολίες, αλλά ακόμη και πιθανά αδιέξοδα στην υλοποίηση πολλών τεχνικών έργων, είτε είναι ενταγμένα σε ΕΣΠΑ ή όχι.

Πρόκειται για ένα υπαρκτό ευρωπαϊκό πρόβλημα, το οποίο θα κληθούν να αντιμετωπίσουν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, που είναι ενταγμένες στο Ταμείο Συνοχής, ουσιαστικά οι μισές της ΕΕ. Είναι υπαρκτό ακόμη και το ενδεχόμενο κάποια έργα να ξεπεράσουν τον αρχικό τους προϋπολογισμό, δημιουργώντας πρόβλημα στην επιλεξιμότητα δαπανών, με βάση τους κοινοτικούς κανόνες, σε πιθανή αναθεώρηση και στη συνέχεια, να επιβαρύνουν ακόμη και τον ίδιο τον κρατικό προϋπολογισμό.

Μόνιμα εργαλεία αναδιαμόρφωσης τιμών προτείνει το ΤΕΕ στην κυβέρνηση
Ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός, προχώρησε ένα βήμα παραπέρα και μιλώντας στο Build, πρότεινε «τη δημιουργία μόνιμου εργαλείου – μηχανισμού αναδιαμόρφωσης τιμών ώστε όταν υπάρχουν έντονες πληθωριστικές πιέσεις -ή και το αντίστροφο, αν και μη σύνηθες- να γίνεται αυτόματα αναπροσαρμογή, χωρίς ξεχωριστές κάθε φορά νομοθετικές ρυθμίσεις» και με περιο-δική εξέταση του ύψους των τιμών ανά υλικό, εργασία και άλλους σχετικούς παράγοντες, ανά ένα καθορισμένο χρονικό διάστημα, ανά τρίμηνο, για παράδειγμα, βάσει ενός σταθερού αλγορίθμου, ενδεχομένως μετά από ευρωπαϊκή έγκριση.

«Έτσι όπως είναι η κατάσταση στη χώρα, με μικρό μόνο μέρος των πόρων να προέρχεται από εθνικούς πόρους και την πλειονότητα των έργων να χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκά κονδύλια», σημείωσε ο κ. Στασινός, «μια εθνική πρωτοβουλία δεν είναι αρκετή, επειδή είναι πιθανό, αν υπάρξει αύξηση στο κόστος των έργων να δημιουργηθούν προβλήματα επιλεξιμότητας και πιστοποίησης δαπανών στα ενταγμένα έργα ΕΣΠΑ και όχι μόνο». «Χρειάζεται πολιτική πρωτοβουλία, ώστε να προσαρμοστούν οι κοινοτικοί κανόνες χρηματοδότησης στον κύκλο των ανατιμήσεων που βλέπουμε, διότι στο τέλος της ημέρας πρέπει όσοι εκτελούν έργα να πληρώνονται με βάση το πραγματικό κόστος, αλλά και η χώρα να εισπράττει τα κονδύλια που δικαιούται από την Ευρωπαϊκή Ένωση», συμπλήρωσε.


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build

Σχεδόν τριπλασίασε τα ετήσια κέρδη η Prodea Investments το 2021

Η αυξημένη επενδυτική δραστηριότητα της Prodea Investments οδήγησε σε σχεδόν τριπλασιασμό των κερδών της το 2021, συγκριτικά με το 2020. Σύμφωνα με την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων του ομίλου, τα κέρδη από συνεχιζόμενες δραστηριότητες για τη χρήση που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 2021 ανήλθαν σε 175,1 εκατ. ευρώ, έναντι 62,95 εκατ. ευρώ το 2020. Το καθαρό κέρδος από αναπροσαρμογή των επενδύσεων σε ακίνητα σε εύλογη αξία ανήλθε σε 96,7 εκατ. ευρώ, έναντι καθαρών ζημιών 7,6 εκατ. ευρώ το 2020.

Τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων, αναπροσαρμογής αξίας των ακινήτων και λοιπών μη επαναλαμβανόμενων κονδυλίων (adjusted EBITDA) ανήλθαν σε 101,7 εκατ. ευρώ έναντι 100,7 εκατ. το 2020.

Ο κύκλος εργασιών για τη χρήση 2021 ανήλθε σε 134,2 εκατ. ευρώ έναντι 133, 9 εκατ. ευρώ για τη χρήση που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 2020, παρουσιάζοντας οριακή αύξηση 0,2%. Αντίστοιχα, τα κεφάλαια από λειτουργικές δραστηριότητες ανήλθαν σε 61 εκατ. ευρώ το 2021 έναντι 69,6 εκατ. ευρώ το 2020.

Τα έσοδα από μισθώματα δεν επηρεάστηκαν σημαντικά από την πανδημία, λόγω της μικρής έκθεσης του χαρτοφυλακίου ακινήτων του Ομίλου σε επιχειρήσεις η δραστηριότητα των οποίων επλήγη στην ιδιαίτερη αυτή περίοδο.

Πιο συγκεκριμένα, η μείωση στα έσοδα από μισθώματα για τη χρήση 2021 ήταν 2,2% του συνολικού ετήσιου τζίρου για τον Όμιλο (2,9 εκατ. ευρώ) και εν πολλοίς οφείλεται στην υποχρεωτική έκπτωση 40% επί του μηνιαίου μισθώματος για τις πληττόμενες επιχειρήσεις και 100% για τις κλειστές για το πρώτο επτάμηνο του έτους, για το οποίο πάντως τα νομικά πρόσωπα θα αποζημιωθούν κατά 60% από το κράτος.

Μειωμένες επισφάλειες για το μέλλον
Άλλωστε, ούτε για το 2022 αναμένονται σημαντικές ζημίες στις συμφωνίες μίσθωσης ακινήτων, καθώς το 63,9% των ετησιοποιημένων μισθωμάτων ακινήτων εκμετάλλευσης του Ομίλου Prodea προέρχεται από την Εθνική Τράπεζα, τον Σκλαβενίτη, την Cosmote και το ελληνικό και ιταλικό Δημόσιο.

Η διοίκηση αναγνωρίζει την αύξηση του κατασκευαστικού κόστους ακινήτων και παρακολουθεί στενά τις πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις, για να αναπροσαρμόσει επιχειρηματικά σχέδια, αν αυτό απαιτηθεί. Ωστόσο, ο Όμιλος έχει περιορισμένη έκθεση σε έργα ανάπτυξης ακινήτων: Η πλειοψηφία των ανοιγμάτων του επενδυτικού χαρτοφυλακίου αφορούν έργα, τα οποία κατά πλειοψηφία βρίσκονται σε προχωρημένη φάση ολοκλήρωσης.

Στα 2,33 εκατ. η αξία των επενδύσεων σε ακίνητα
Σημειώνεται ότι την 31η Δεκεμβρίου 2021, το χαρτοφυλάκιο της Prodea Investments αποτελείτο συνολικά από 373 εμπορικά ακίνητα, κυρίως καταστήματα και γραφεία, συνολικής εκμισθώσιμης επιφάνειας περίπου 1.383.000 τ.μ., δηλαδή κατά 24 περισσότερα σε σχέση με το 2020. Τα 318 από αυτά τα ακίνητα βρίσκονται στην Ελλάδα, σε περιοχές υψηλής προβολής και εμπορικότητας, 27 στην Ιταλία, 24 στην Κύπρο και από δύο σε Βουλγαρία και Ρουμανία αντίστοιχα. Η αξία των επενδύσεων σε ακίνητα της Prodea ανερχόταν στο τέλους του 2021 σε 2,33 εκατ. ευρώ, μαζί με τα ακίνητα επένδυσης, έναντι 2,12 εκατ. ευρώ το 2020.


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build

Fourlis: Deal με Ten Brinke στο Χαλάνδρι – Κάλυψε 23 εκατ. από το χαμένο έδαφος

Γύρισμα από τα ζημιογόνα αποτελέσματα σε κερδοφορία κατέγραψε στη διάρκεια του 2021 ο όμιλος Φουρλή, ο οποίος κάλυψε έδαφος της τάξεως των 23,1 εκατ. ευρώ, με τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων του ομίλου να ανέρχονται κατά την περασμένη χρονιά στα 12,1 εκατ. ευρώ, από ζημίες 11 εκατ. ευρώ που ήταν το 2020. Να σημειωθεί ότι την ίδια στιγμή η εμπορική δραστηριότητα παρουσιάζει σταθερότητα σε επίπεδο δανεισμού, γεγονός που δίνει την δυνατότητα απόδοσης μερίσματος προς τους μετόχους ύψους 0,11 ευρώ ανά μετοχή. Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα αναφέρονται σε σχετική ανακοίνωση, ο όμιλος παρουσίασε πωλήσεις 439,8 εκατ. ευρώ έναντι 370,6 εκατ. ευρώ το 2020, αυξημένες κατά 18,7%. (Σημειώνεται ότι οι πωλήσεις το 2019 ήταν στα 466,3 εκατ. ευρώ και τα κέρδη προ φόρων επίσης το 2019 ήταν 19,5 εκατ. ευρώ).

Στο πλάνο η άντληση δανεισμού για τον κλάδο ακινήτων
Σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις σε ακίνητα μέσω της Trade Estates ΑΕΕΑΠ, η δυναμική της θυγατρικής εταιρείας θα ενισχυθεί περαιτέρω και θα ενισχυθεί και δανειακά μέσω της μακροπρόθεσμος άντλησης κεφαλαίων από το τραπεζικό σύστημα, όπως αναφέρουν πηγές του ομίλου στο Build. Δεν προβλέπεται αυτή τη στιγμή η έκδοση ομολογιακού μέσω οργανωμένης αγοράς, καθότι θεωρείται ότι η χρονική συγκυρία δεν είναι η κατάλληλη για την άντληση κεφαλαίων μέσα από το συγκεκριμένο δρόμο. Ο καθαρός δανεισμός του ομίλου στο τέλος του 2021 ήταν 135,8 εκατ. ευρώ σε σχέση με 105,4 εκατ. ευρώ το 2020. Από αυτά τα 104,6 εκατ. ευρώ αφορούν τις εμπορικές δραστηριότητες του ομίλου και 31,2 εκατ. ευρώ αφορούν τον κλάδο επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία.

Το πλάνο δανεισμού θα φτάσει σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες το 45% της γενικής αξίας των ακινήτων της Trade Estates, η οποία αυτή τη στιγμή ανέρχεται σε περίπου 270 εκατ. ευρώ (215 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2021). Στόχος είναι εντός του 2022 η εισαγωγή των μετοχών της εταιρείας διαχείρισης ακινήτων στο Χρηματιστήριο, ενώ ο όμιλος βρίσκεται σε προετοιμασία για την κατάθεση πληροφοριακού δελτίου στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, κάτι που αναμένεται να μετατεθεί χρονικά από το αρχικό χρονικό ορόσημο των αρχών καλοκαιριού που ήταν ο αρχικός προγραμματισμός για λίγο αργότερα εντός του έτους.

Deal με την Ten Brinke για την πλατεία Κένεντι
Την ίδια στιγμή ο όμιλος Φουρλή έχει συμφωνήσει ήδη με την Ten Brinke για την απόκτηση του εμπορικού ακινήτου που αναπτύσσει η δεύτερη στο Χαλάνδρι και συγκεκριμένα στην πλατεία Κένεντι. Πρόκειται για οικόπεδο συνολικήες έκτασης 3.650 τ.μ., το οποίο θα μοιραστεί στα τρία, προκειμένου να αναπτυχθούν εκεί κατάστημα λιανικής, χώρος εστίασης και συγκρότημα κατοικιών. Σημειώνεται ότι το εν λόγω οικόπεδο βρίσκεται σε προνομιακό σημείο κοντά στο κέντρο του Χαλανδρίου, στη συμβολή των οδών Δουκίσσης Πλακεντίας, Παλαιολόγου και Αγίας Παρασκευής.

Να σημειωθεί επίσης ότι στο πλάνο είναι η σταδιακή απόκτηση από την Ten Brinke και του υπόλοιπου 50% των μετοχών μέσω της Trade Estates ΑΕΕΑΠ σε τρεις εταιρείες.

Πρόκειται για την Mantenko Α.Ε. που κατέχει ακίνητο στο Ηράκλειο της Κρήτης, την Polikenco Α.Ε. με ακίνητο στην Πάτρα (στις εγκαταστάσεις της πρώην ΑΒΕΞ) και την Sevas Ten Α.Ε. στην περιοχή των Σπάτων, σε ιδιοκτησίες όπου ήδη η Trade Estates έχει στην κατοχή της το 50%.

Τα επόμενα IKEA
Σε ό,τι αφορά την ενίσχυση του δικτύου της ΙΚΕΑ, ο όμιλος ετοιμάζει κατά το προσεχές διάστημα τρία καταστήματα μεσαίου μεγέθους σε Πάτρα, Ηράκλειο και Ελληνικό, διερευνώντας την πιθανότητα την δημιουργία και μικρότερων καταστημάτων (concept stores).

Θυμίζουμε ότι ο όμιλος προχώρησε στην αναδιάρθρωση των καταστημάτων σε Λάρισα και Ιωάννινα, μειώνοντας την διαθέσιμη επιφάνεια τετραγωνικών κατά το ήμισυ.

Το κατάστημα των Ιωαννίνων είναι ιδιοκτησίας του ομίλου και υπάγεται στο χαρτοφυλάκιο της Trade Estates, ενώ το κατάστημα της Λάρισας ήταν μισθωμένο από άλλον ιδιοκτήτη.

Η ΙΚΕΑ το 2021 παρουσίασε πωλήσεις 273,4 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 12,2% σε σχέση με το 2020 (243,6 εκατ. ευρώ το 2020 και 302,3 εκατ. το 2019). Τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε 12,1 εκατ. ευρώ, έναντι 3,9 εκατ. ευρώ το 2020 και 17,6 εκατ. ευρώ το 2019.


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build

Κίνδυνος αποχής των τεχνιτών από το Εξοικονομώ λόγω ακριβών υλικών

Οι μεγάλες ανατιμήσεις στα υλικά οικοδομών και στις πρώτες ύλες αγγίζουν και το πρόγραμμα Εξοικονομώ 2021, το οποίο συμπλήρωσε 86.000 οριστικές αιτήσεις την περασμένη Παρασκευή. Σ’ αυτό το πλαίσιο, ίσως να μην είναι η τυχαία η μετάθεση της έναρξης υποβολής αιτήσεων για πολυκατοικίες συνολικά σε νέα ημερομηνία, από προχθές Δευτέρας που ήταν αρχικά προγραμματισμένη.

Αναφορικά με τις αυξήσεις στα υλικά, ο Αργύρης Αγγέλου, δήλωσε στο Build: «Υπάρχει πρόβλημα μεγάλο. Έχει υπάρξει μια αύξηση 30% με 40% στο σύνολο των υλικών. Οι μεμβράνες που χρησιμοποιούμε για τις μονώσεις είναι παράγωγα του πετρελαίου και έχουν πάρει αύξηση 70%. Ο σίδηρος, που είναι μια πρώτη ύλη που χρησιμοποιείται ευρέως σε μονωτικές κατασκευές, βρίσκεται στο +200%».

«Μόνη λύση να ανεβάσει το κράτος τα κοστολόγια»
Ο κ. Αγγέλου προβλέπει ότι το πρόβλημα θα φτάσει στο πρόγραμμα Εξοικονομώ, μέχρι τον δικαιούχο του προγράμματος, μιας και θεωρεί πιθανό να μη συμμετέχουν πολλοί επαγγελματίες τεχνίτες: «Οι τιμές του Εξοικονομώ είναι συμφωνημένες 5 χρόνια πριν, στη βάση ευρωπαϊκής χρηματοδότησης. Υπήρξαν μικρές αυξήσεις, αλλά κατά κανόνα τις απορρόφησαν οι επαγγελματίες. Πλέον δεν θέλουν οι τεχνίτες να συμμετέχουν καθόλου στο πρόγραμμα και αυτή η τάση αυξάνεται… Η άνοδος στις τιμές δεν τους αφήνει καθόλου κέρδος, πόσο μάλλον όταν οι εξοφλήσεις για κάθε ολοκληρωμένη εργασία γίνεται μετά από 8 έως 10 μήνες».

«Δεν βλέπω άλλη λύση εκτός από το να ανεβάσει το κράτος τα κοστολόγια. Διαφορετικά, δεν θα μπορούν να συμμετέχουν επαγγελματίες στο Εξοικονομώ και να ολοκληρωθούν οι εργασίες. Το κράτος πρέπει να συμβάλλει στην εξισορρόπηση των τιμών, αναλαμβάνοντας μέρος του κόστους, αυτό δηλαδή που προκάλεσαν οι ανατιμήσεις», προτείνει.

Καμία απάντηση από το υπουργείο
Ο κ. Αγγέλου έχει αποστείλει επιστολή στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ήδη από τον Δεκέμβριο του 2021 για το θέμα, αλλά δεν έχει λάβει απάντηση.
«Οι ανατιμήσεις έχουν ξεκινήσει εδώ και κάτι περισσότερο από 4 και 5 μήνες, τώρα, με τον πόλεμο στην Ουκρανία, το πρόβλημα έχει διογκωθεί», πρόσθεσε.


Πρώτη δημοσίευση της είδησης στο καθημερινό newsletter Build