Την εικόνα της αγοράς ακινήτων στην Κρήτη αποτυπώνει η εξαμηνιαία έκθεση της Danos Greece, an alliance member of BNP Paribas Real Estate, για το δεύτερο εξάμηνο του 2023, αναλύοντας τις τάσεις που καταγράφονται σε διαφορετικές κατηγορίες ακινήτων.
Οικιστικά ακίνητα: Εκτόξευσε τη ζήτηση το πρόγραμμα «Σπίτι Μου»
Στην αγορά των οικιστικών ακινήτων, η μέση τιμή πώλησης κατοικιών σε Χανιά και Ηράκλειο παρέμεινε σταθερή σε σχέση με το α΄ εξάμηνο του 2023, ενώ παρατηρείται αυξημένη ζήτηση για την απόκτηση οικιστικών ακινήτων ως επένδυση και εξοχικών κοντά στη θάλασσα από ενδιαφερόμενους από όλη την Ευρώπη, αλλά και από άλλες χώρες του κόσμου, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Αυστραλία. Επιπλέον, τεράστια ώθηση στη ζήτηση έδωσε το κυβερνητικό πρόγραμμα δανείων «Σπίτι μου» για νέα ζευγάρια.
Σε ορισμένες από τις πιο δημοφιλείς περιοχές του Ηρακλείου οι τιμές των κατοικιών κινούνται μεταξύ 2.000 και 4.900 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ενώ στα Χανιά οι τιμές κυμαίνονται μεταξύ 2.000 και 5.500 ευρώ ανά τ.μ., με τις υψηλότερες τιμές να αφορούν σε νεόκτιστα ακίνητα. Τα αυξημένα κατασκευαστικά κόστη έχουν φέρει μία σταθερότητα στις άδειες νέων κατασκευών, σε σχέση με την προ πανδημίας εποχή, ενώ η προσφορά συνεχίζει να υστερεί έναντι της ζήτησης για πώληση ή ενοικίαση ακινήτων. Αυτό διατηρεί τις τιμές σε υψηλά επίπεδα, τόσο για πώληση όσο και για ενοικίαση. Από την άλλη, ο συνδυασμός των υψηλών επιτοκίων δανεισμού και του πληθωρισμού επηρεάζει τη ζήτηση για νέα στεγαστικά δάνεια, με αποτέλεσμα τη μείωση της αγοραστικής δύναμης των ιδιωτών.
Γραφεία: Αυξημένη η ζήτηση για μοντέρνους και φιλικούς προς το περιβάλλον χώρους
Στις μεγάλες πόλεις της Κρήτης κυριαρχούν τα παλαιότερα γραφεία, κατασκευής πριν το 2000, όμως το 2023 οι χρήστες «απαίτησαν» μία μεγάλη αλλαγή, εστιάζοντας σε μοντέρνους και φιλικούς προς το περιβάλλον χώρους, με στόχο να μειώσουν το κόστος συντήρησης. Είναι σαφής η τάση για νέες ανακαινίσεις γραφειακών χώρων, ώστε να ανταποκριθούν στις υψηλότερες προδοαγραφές που ζητούνται. Ωστόσο, η έλλειψη γραφείων κορυφαίας ποιότητας οδηγεί τους ενδιαφερόμενους στη λύση μέτριας ποιότητας γραφείων, τα οποία είτε θα χρησιμοποιήσουν ως έχουν, είτε θα τα ανακαινίσουν.
Εμπορικά ακίνητα: Ο τουρισμός ενισχύει το επενδυτικό ενδιαφέρον
Καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις υποχωρούσαν στη διάρκεια του 2023, παρατηρήθηκε σταθερή ζήτηση για εμπορικά ακίνητα στην Κρήτη. Τα κέντρα των πόλεων είναι οι πιο δημοφιλείς τοποθεσίες που κοιτάζουν πολλές διάσημες μάρκες, ενώ το επενδυτικό ενδιαφέρον ενίσχυσαν και οι ισχυρές επιδόσεις του τουρισμού. Στο παλιό λιμάνι των Χανίων οι τιμές ενοικιασης εμπορικών ακινήτων φτάνουν και τα 45 ευρώ ανά τ.μ. σε πολυσύχναστους δρόμους, ενώ στις πιο εμπορικές περιοχές του Ηρακλείου μπορούν να φτάσουν και τα 70 ευρώ ανά τ.μ.. Σε χαμηλότερα επίπεδα κινούνται οι τιμές στο κέντρο του Ρεθύμνου (15-30 ευρώ/τ.μ.) και στο Λασίθι (15 ευρώ/τ.μ.).
Όσον αφορά στις αποδόσεις, αυτές παραμένουν σταθερές στους σημαντικότερους δρόμου, με τα Χανιά και το Ηράκλειο να διατηρούν υψηλά ποσοστά. Οι κορυφαίες τοποθεσίες μέχρι στιγμής φαίνονται να παραμένουν ανεπηρέαστες, παρουσιάζοντας άνοδο βραχυπρόθεσμα, ενώ η η αγορά δείχνει ότι οι μεταβολές στην κατανάλωση και τη δραστηριότητα του λιανεμπορίου έχουν πλέον ανακάμψει πλήρως.
Logistics: Σταθερά ανοδικά οι τιμές ενοικίασης, λιγότερες οι επενδύσεις
Αυξάνεται κάθε χρόνο η ζήτηση για βιομηχανικούς χώρους στην Κρήτη, και αυτήν τη στιγμή στις πιο δημοφιλείς τοποθεσίες ένα κτίριο logistics μπορεί να ενοικιάζεται στην περιοχή των 5 ευρώ ανά τ.μ., ενώ σε άλλες περιοχές η τιμή πέφτει και κάτω από τα 3 ευρώ ανά τ.μ..Σε κάθε περίπτωση, η ανοδική τάση των τιμών τα τελευταία χρόνια είναι σαφής, δεδομένου ότι το 2015 τα ενοίκια σε κορυφαίες τοποθεσίες δεν ξεπερνούσαν τα 3,5 ευρώ ανά τ.μ. και σε άλλες περιοχές τα 2 ευρώ ανά τ.μ.. Πάντως, στην έκθεση επισημαίνεται πως βιομηχανικές επενδύσεις πραγματοποιούνται σε μικρότερο βαθμό στην Κρήτη, συγκριτικά με την Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη.