Τα βήματα μιας υγιούς και βιώσιμης αγοράς φωτοβολταϊκών και η αξιοποίηση της τεχνολογίας φωτοβολταϊκής ενέργειας στην πρόσοψη του κτιρίου. Το στρατηγικό σχέδιο της Καλαμάτας για την κλιματική ουδετερότητα, η ενεργειακή αναβάθμιση μιας πολυκατοικίας στον Ταύρο και η περίπτωση του εργοστασίου των Οινοφύτων της Nestlé.

«Οσύγχρονος άνθρωπος καταστρέφει περισσότερα όταν χτίζει παρά όταν γκρεμίζει» είχε πει κάποτε ο Κολομβιανός συγγραφέας, Nicolás Gómez Dávila. Ωστόσο, στη σύγχρονη εποχή που η κλιματική κρίση εντείνεται και η ανησυχία για το μέλλον του πλανήτη μας οξύνεται, παρατηρείται μια ενθαρρυντική στροφή προς τα πράσινα κτίρια, με την αναπτυσσόμενη βιομηχανία της ηλιακής ενέργειας να κατακτά τον χώρο που της αναλογεί στον κατασκευαστικό κλάδο.

Μια υγιησ και βιώσιμη αγορά φωτοβολταϊκών
«Τόσο η ελληνική όσο και η διεθνής αγορά φωτοβολταϊκών σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο και αυτό αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια» μας λέει ο Στέλιος Ψωμάς, Σύμβουλος Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών, υπογραμμίζοντας, ωστόσο, πως ο δρόμος προς την επιτυχία δεν είναι χωρίς εμπόδια. «Το τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον δεν είναι δυνατόν να ικανοποιηθεί πλήρως, καθώς δεν επαρκούν τα υφιστάμενα δίκτυα αλλά και δεν υπάρχει ικανή ζήτηση για να απορροφήσει τόση πράσινη ενέργεια, με αποτέλεσμα να έχουμε αναγκαστικά περικοπές αυτής» σημειώνει. «Πέραν της αυτονόητης ενίσχυσης των δικτύων (που απαιτεί χρόνο και χρήμα), βασική προϋπόθεση για την άμβλυνση των προβλημάτων αποτελεί η προώθηση της αποθήκευσης ενέργειας, καθώς επίσης και η ενίσχυση των διασυνοριακών διασυνδέσεων, αλλά και πιο ανέξοδα μέτρα όπως η χρονική μετατόπιση της ζήτησης τις ώρες μεγάλης ηλιακής παραγωγής (π.χ. με αλλαγή του «νυχτερινού» τιμολογίου σε «μεσημεριανό»)» αναφέρει.

Η ανάγκη εκσυγχρονισμού του νομοθετικού πλαισίου
Σε ό,τι αφορά την ανάγκη εκσυγχρονισμού του νομοθετικού πλαισίου, ο Στέλιος Ψωμάς υπογραμμίζει πως «χρειάζεται μια πιο γενναία και φιλόδοξη προώθηση της αποθήκευσης ενέργειας, καθώς και εύλογες και δίκαιες αποζημιώσεις των παραγωγών που υφίστανται περικοπές». «Οι στόχοι για τις μπαταρίες που προτείνει το υπό αναθεώρηση Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα είναι συντηρητικοί και θα πρέπει να διπλασιαστούν» παρατηρεί. «Σε ότι αφορά τα μικρότερα συστήματα και την αυτοκατανάλωση ενέργειας, χρειάζονται πιο φιλόδοξοι στόχοι και μέτρα όπως ο μηδενισμός του ΦΠΑ στα οικιακά συστήματα, αν θέλουμε πιο ενεργή συμμετοχή των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση» συνεχίζει.

Η αποδοτικότητα μιας επένδυσησ σε φωτοβολταϊκά
Είναι μια επένδυση σε φωτοβολταϊκά αποδοτική για την εκάστοτε επιχείρηση; «Ένεκα του κορεσμού της ζήτησης, δεν καθίσταται πλέον δυνατόν να εγγυηθεί κανείς την πλήρη απορρόφηση του παραγόμενου ηλεκτρικού ρεύματος» τοποθετείται ο Προέδρος του ΣΠΕΦ, Δρ. Στέλιος Λουμάκης. «Ακόμη δυσμενέστερα, η υπερδυναμικότητα που προαλείφονται τόσο οι στόχοι του ΕΣΕΚ, όσο και ο ρυθμός με τον οποίο προστίθεται νέα εγκατεστημένη ανανεώσιμη ισχύς στο σύστημα δείχνει πως το 2030 σε επίπεδο ενέργειας, σε ετήσια βάση, θα υπερβαίνουμε την ζήτηση κατά 30% τουλάχιστον» συμπληρώνει.

Όπως περιγράφει, οι κίνδυνοι και οι ανισορροπίες αυτές καταλαμβάνουν προφανώς και τις επιχειρήσεις, που επιθυμούν να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά συστήματα για την κάλυψη μέρους των αναγκών τους αλλά και την έγχυση του πλεονάσματος της παραγωγής τους στο δίκτυο, για να επωφεληθούν οικονομικά πουλώντας την μέσω του νέου προγράμματος net-billing. «Ελλοχεύει δηλαδή μια κατάσταση αρνητικών τιμών και περικοπών, οπότε είτε θα πληρώνουν αντί να εισπράττουν για την εγχεόμενη παραγωγή τους ή αυτή θα περικόπτεται από τον διαχειριστή», μας εξηγεί ο Στέλιος Λουμάκης. «Υπό το πρίσμα λοιπών των κινδύνων και της αβεβαιότητας που διαφαίνονται στον ορίζοντα ακόμη και υπό συνθήκες τέλειας αποθήκευσης, αν μπορούσε θεωρητικά να υπάρξει, η αποδοτικότητα των σχετικών επενδύσεων μειώνεται δραματικά, οπότε αναλόγως της φυσιογνωμίας της κάθε επιχείρησης ίσως είναι προτιμότερο τα όποια κεφάλαια να επενδυθούν αλλού, στην παραγωγική της διαδικασία και εξωστρέφεια» καταλήγει.

Είναι η αποθήκευση το στρατηγικό πλάνο των μικρομεσαίων παραγωγών;
«Το 2030 οι ΑΠΕ θα δύνανται να παράξουν τουλάχιστον 30% περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από την καταναλισκόμενη και το πλεόνασμα αυτό δεν μπορεί να το περισώσει καμία αποθήκευση, ακόμα και στην πιο τέλεια μορφή της αν μπορούσε θεωρητικά να υπάρξει, δηλαδή του να παράγει κάποιος ενέργεια τώρα, να την αποθηκεύει, ώστε να καταναλωθεί του λ.χ. χρόνου» δηλώνει ο Στέλιος Λουμάκης.

«Η αποθήκευση, όπως είναι γνωστό, δεν δύναται να αυξήσει την κατανάλωση παρά μόνο να «ετεροχρονίσει» την παραχθείσα ενέργεια, ώστε να καταναλωθεί κάποια άλλη στιγμή» τονίζει, υπογραμμίζοντας πως σε κάθε περίπτωση, όμως, το ισοζύγιο παραγωγής με κατανάλωση θα πρέπει να παραμένει ισοσκελισμένο.

«Υπό το φως αυτό, όσες επενδύσεις δεν καλύπτονται από την περίμετρο ασφαλείας του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 943/2019 όσον αφορά την προτεραιότητα κατανομής της παραγωγής τους, παραμένουν ιδιαίτερα εκτεθειμένες στους κινδύνους της διαμορφούμενης υπερδυναμικότητας» μας εξηγεί.

Όπως αναφέρει «ιδιαίτερη περίπτωση αποτελούν τα έργα καθετοποιημένων συμμετεχόντων, τα οποία επί της ουσίας δεν επηρεάζονται από τις μηδενικές/αρνητικές χονδρεμπορικές τιμές, αφού εν τέλει πωλούν την παραγωγή τους στην πολύ υψηλότερη τιμή της λιανικής».

» «Στις περικοπές, επειδή πρόκειται κυρίως για μεγάλα έργα που δεν απολαμβάνουν προτεραιότητα κατανομής οπότε και περικόπτονται, μπορούν οι απώλειες αυτές να αντισταθμίζονται οικονομικά από τα αυξημένα περιθώρια που αντλούν οι φορείς τους από την λιανική» συμπληρώνει ο Στέλιος Λουμάκης.

«Καταληκτικά, λοιπόν, για όσα μικρά έργα βρίσκονται εκτός της περιμέτρου ασφαλείας του ευρωπαϊκού κανονισμού σχετικά με την προτεραιότητα κατανομής, μοναδική προοπτική επιβίωσης τους φαντάζει η σε κάθε περίπτωση αποφυγή συνθηκών ηλεκτροπαραγωγικής υπερδυναμικότητας» περιγράφει, διευκρινίζοντας, ωστόσο, πως «αυτό δεν είναι εύκολο να διασφαλιστεί, αφού το άθροισμα των εν λειτουργία έργων ΑΠΕ μαζί και με όσα έχουν λάβει ήδη όρους σύνδεσης, υπερβαίνουν ήδη την κατανάλωση».

«Αν εκεί προστεθούν και όσα έργα έχουν αδειοδοτηθεί και αναμένουν όρους σύνδεσης, η κατάσταση καθίσταται εφιαλτική» σημειώνει.

TAVROS PROJECT: Aναβαθμίζοντας ενεργειακά μια πολυκατοικία

Εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος και εξοικονόμηση ενέργειας
«Ένα φωτοβολταϊκό σύστημα δεν μπορεί να συμβάλλει στην εξοικονόμηση ενέργειας ενός κτιρίου» δηλώνει ο Νεκτάριος Τσακουμάκης, Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ, Πιστοποιημένος Σχεδιαστής Παθητικού Κτιρίου του Ελληνικού Ινστιτούτου Παθητικού Κτιρίου.

‘Οπως μας εξηγεί «το Φ/Β σύστημα παράγει ενέργεια από ΑΠΕ και, έτσι, συντελεί στο να καλυφθούν μερικώς ή και πλήρως οι ανάγκες ενός κτιρίου, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το κτίριο θα έχει χαμηλότερη απαίτηση ενέργειας». «Μπορεί να συμβάλλει στην οικονομία και να εξοικονομεί χρήματα όμως όχι ενέργεια» διευκρινίζει.

«Ως εκ τούτου, αν θέλουμε να καλύψουμε πλήρως τις ανάγκες του κτιρίου μας πρέπει πρώτα να το θωρακίσουμε ως προς τις απώλειες και ο καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό είναι μέσω του προτύπου του Παθητικού Κτιρίου» συνεχίζει.

«Ενδεικτικά, έπειτα από μελέτες και προσομοιώσεις που έχουν γίνει από το Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου, με βάση μία τυπική αθηναϊκή πολυκατοικία, ο μόνος τρόπος για να καλύψεις πλήρως με ένα Φ/Β στην ταράτσα τις ανάγκες μίας 4όροφης πολυκατοικίας είναι να αναβαθμιστεί σύμφωνα με το πρότυπο του Παθητικού Κτιρίου» περιγράφει.

«Αν οι όροφοι είναι λιγότεροι με το Φ/Β σύστημα στη στέγη, θα υπάρχει η δυνατότητα να μοιράζουμε ενέργεια και σε γειτονικές πολυκατοικίες, ενώ θα μπορούσαν να φορτίζονται και ηλεκτρικά οχήματα» μας πληροφορεί.

Η τεχνολογία φωτοβολταϊκής ενέργειας στην πρόσοψη του κτιρίου
«Στην Αθήνα και άλλες μεγάλες πόλεις, οι πολυκατοικίες με πολλούς ορόφους δεν μπορούν να καλύψουν πλήρως τις ενεργειακές τους ανάγκες μόνο με φωτοβολταϊκά στην ταράτσα, ειδικά αν έχουν πάνω από πέντε ορόφους» δηλώνει ο Νεκτάριος Τσακουμάκης, διευκρινίζοντας πως ακόμα και αν αναβαθμιστούν ή κατασκευαστούν εξαρχής ως παθητικά κτίρια, το εμβαδόν της ταράτσας δεν επαρκεί για την κάλυψη των ενεργειακών απαιτήσεων.

«Σε αυτή την περίπτωση, τα φωτοβολταϊκά συστήματα προσόψεως μπορούν να προσφέρουν επιπλέον παραγωγή ενέργειας, ωστόσο, η αυξημένη σκίαση από τα γύρω κτίρια και η χαμηλότερη απόδοση αυτών των συστημάτων απαιτούν περισσότερα φωτοβολταϊκά στοιχεία, τοποθετημένα παράλληλα στους τοίχους με ειδικές βάσεις», αναφέρει.

«Παρόλο που τα φωτοβολταϊκά προσόψεως είναι χρήσιμα, κρίνεται ως προτιμότερο να θωρακίσουμε πρώτα το κτίριο έναντι των εξωτερικών συνθηκών, βελτιώνοντας τη μόνωση και την ενεργειακή απόδοση, ενώ έπειτα, μπορούμε να προχωρήσουμε στην εγκατάσταση αυτών των φωτοβολταϊκών συστημάτων» μας λέει.

Όπως μας εξηγεί «με αυτόν τον τρόπο, εξασφαλίζουμε πρώτα τη βέλτιστη ενεργειακή απόδοση και εξοικονόμηση για τις πολυκατοικίες, συμβάλλοντας στη μείωση του ενεργειακού κόστους και της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, παράγοντας ενέργεια με Φ/Β συστήματα».

Δήμος Καλαμάτας: Ενεργειακή αναβάθμιση των υποδομών των σχολείων

Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στη στέγη του 10ου Πειραματικού Δημοτικού Σχολείου
Για το έργο εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στη στέγη του 10ου Πειραματικού Δημοτικού Σχολείου Καλαμάτας “Πέτρος Θέμελης, που” εντάσσεται στην συνολική προσπάθεια του Δήμου Καλαμάτας για εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας στα σχολεία μας μιλάει ο Δήμαρχος Καλαμάτας, Θανάσης Βασιλόπουλος.

«Πρόκειται για φωτοβολταϊκό σύστημα NET METERING εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, σε σύνδεση με το δίκτυο χαμηλής τάσης του ΔΕΔΔΗΕ, με στόχο να τροφοδοτεί με ρεύμα το συγκεκριμένο σχολείο καθώς και τα Νηπιαγωγεία του Δήμου και μέρος των δομών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης» περιγράφει.

Όπως σημειώνει «το συγκεκριμένο έργο τόσο σε οικονομικό, όσο και σε περιβαλλοντικό επίπεδο, είναι σε πλήρη εναρμόνιση με τις Εθνικές και Ευρωπαϊκές πολιτικές για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής».

«Πολλαπλά είναι τα περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη για το Δήμο μας από τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, την εξοικονόμηση ενέργειας και τη μείωση του λειτουργικού κόστους των σχολείων μας» αναφέρει ο Θανάσης Βασιλόπουλος.

«Στοχεύουμε στην ενεργειακή αναβάθμιση των υποδομών όλων των σχολείων μας, κάτι άλλωστε που αποτελεί μέρος του Κλιματικού Συμβολαίου της Καλαμάτας, στο πλαίσιο της συμμετοχής της πόλης στην Ευρωπαϊκή Αποστολή των 100 Κλιματικά Ουδέτερων και Έξυπνων Πόλεων της Ε.Ε. έως το 2030» μας αποκαλύπτει.

Στον δρόμο για την κλιματική ουδετερότητα η Καλαμάτα
«Στον δρόμο για την κλιματική ουδετερότητα η Καλαμάτα έχει ήδη ξεκινήσει τις αλλαγές και παρεμβάσεις» αναφέρει ο Θανάσης Βασιλόπουλος, σημειώνοντας πωςγίνονται τα πρώτα βήματα μέσα από έργα που εξελίσσονται στην πόληόπως οι αστικές αναπλάσεις με βιοκλιματικά υλικά και ενίσχυση του πρασίνου σε γειτονιές και σημεία που ήταν μέχρι πρότινος αναξιοποίητα, μέσα από τη δημιουργία δικτύου πάρκων τσέπης. «Θέλουμε μια Καλαμάτα περισσότερο προσβάσιμη, φιλική, με προτεραιότητα στην κίνηση των πεζών και των ποδηλάτων» μας λέει, υπογραμμίζοντας την έμφαση στην αξιοποίηση του δημόσιου χώρου, στον εκσυγχρονισμό των υποδομών του. «Ήδη έχουμε κατασκευάσει τα πρώτα ενεργειακά αυτόνομα πάρκινγκ, και συνεχίζουμε με την ενεργειακή αναβάθμιση δημοτικών κτηρίων και εγκαταστάσεών μας, όπως του Κολυμβητηρίου μας που βρίσκεται σε εξέλιξη, με χρήση ηλιοθερμίας και γεωθερμίας, αλλά και του ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας, ενώ ολοκληρώθηκε η ενεργειακή αναβάθμιση του Δημοτικού Σχολείου Βέργας» μας πληροφορεί.

«Δεν πρέπει να παραλείψω τους 2 μεγάλους φωτοβολταϊκούς σταθμούς στο Ασπρόχωμα, ισχύος 999.50 KWp<Ppv<1 έκαστος, έργο που υλοποιείται και με την ολοκλήρωσή του θα μειώσει σημαντικά το κόστος ενέργειας που σήμερα δαπανά η ΔΕΥΑ Καλαμάτας, καλύπτοντας τόσο την λειτουργία του Βιολογικού Καθαρισμού όσο και άλλες ενεργοβόρες εγκαταστάσεις ύδρευσης του Δήμου μας» συνεχίζει ο Θανάσης Βασιλόπουλος.

«Στον στρατηγικό σχεδιασμό μας είναι η μετεξέλιξη της Καλαμάτας σε μια πόλη περισσότερο σύγχρονη, κλιματικά ουδέτερη, με αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας» καταλήγει.

Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στο εργοστάσιο των Οινοφύτων της Nestle Ελλάς

Δέσμευση για περιβαλλοντική βιωσιμότητα
«Τα φωτοβολταϊκά είναι μία από τις πολλά υποσχόμενες τεχνολογίες που ανατέλλει στο χώρο της ενέργειας» δηλώνει στο Construction o Πασχάλης Καστανάς, επικεφαλής του τομέα Βιώσιμων Συσκευασιών της Nestle Ελλάς, υπογραμμίζοντας πως η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στο εργοστάσιο των Οινοφύτων προσφέρει πολλά οφέλη.

Όπως υπογραμμίζει, στα βασικά πλεονεκτήματα συμπεριλαμβάνεται το γεγονός ότι η ηλιακή ενέργεια είναι μια καθαρή και ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. «Με την εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών, το εργοστάσιο των Οινοφύτων μπορεί να συμβάλει στην ετήσια μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 675 τόνους και στην προώθηση βιώσιμων πρακτικών, κάτι που ευθυγραμμίζεται με τη δέσμευση της Nestlé για περιβαλλοντική βιωσιμότητα» μας λέει. Ιδιαίτερη έμφαση δίνει στην προστασία την Βιοποικιλότητας.

«Κατά την εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών, μεταφυτεύτηκαν όλα τα δένδρα που βρίσκονταν στην περιοχή, καθώς επίσης, μετά την ολοκλήρωση του έργου, προστατεύτηκε το έδαφος με φυσική επιφανειακή φυτική κάλυψη, κάνοντας πράξη την παγκόσμια δέσμευση της Nestlé για την προστασία της φύσης και βιοποικιλότητας» περιγράφει.

Οφέλη και εξοικονόμηση ενέργειας για δεκαετίες
Σε ό,τι σχετίζεται με την εξοικονόμηση κόστους, ο Πασχάλης Καστανάς σημειώνει πως «με την αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας, το εργοστάσιο μπορεί να μειώσει σημαντικά την εξάρτησή του από τις παραδοσιακές πηγές ενέργειας, οδηγώντας σε σημαντική εξοικονόμηση κόστους μακροπρόθεσμα». «Τα φωτοβολταϊκά παράγουν 1,5 GWh ηλεκτρικής ενέργειας από το ηλιακό φως, το οποίο μπορεί να αντισταθμίσει την ανάγκη αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από το δίκτυο, ενώ αποφεύγουν τις απώλειες μεταφοράς του ηλεκτρικού ρεύματος που χρησιμοποιούμε, γιατί παράγουμε το ηλεκτρικό ρεύμα δίπλα από το εργοστάσιο μας» μας πληροφορεί, τονίζοντας, επιπλέον, και τη μεγάλη διάρκεια ζωής τους συνήθως 20 έως 25 χρόνια ή περισσότερο. «Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στο εργοστάσιο των Οινοφύτων αποτελεί μια μακροπρόθεσμη επένδυση, που παρέχει οφέλη και εξοικονόμηση ενέργειας για δεκαετίες» καταλήγει ο Πασχάλης Καστανάς.

Μια διαφωτιστική ματιά στα φωτοβολταικά