Το έργο της βασικής γραμμής του Μετρό της Θεσσαλονίκης, με κόστος που έχει διαμορφωθεί σε πάνω από 2 δισ. ευρώ και έπειτα από 17 ολόκληρα χρόνια από τη στιγμή που ξεκίνησε, θα τεθεί σε εμπορική λειτουργία στις 30 Νοεμβρίου.
Από το 2006 έχουν περάσει πολλά χρόνια και πολλές υποσχέσεις πως το Μετρό της Θεσσαλονίκης «έρχεται», ωστόσο φαίνεται πως η πόλη μπήκε επιτέλους στην τελική ευθεία και το έργο των 2 δισ. ευρώ θα είναι σύντομα μια πραγματικότητα.
Το έργο πάτησε για τα καλά γκάζι, καλύπτοντας με σπριντ πολλών… χιλιομέτρων το χαμένο έδαφος, μετά και την εξαγορά της Άκτωρ από την Intrakat (CEO o Αλέξανδρος Εξάρχου) με την εταιρεία να διασφαλίζει την καταβολή των οφειλόμενων στους υπεργολάβους για να επιστρέψουν στο έργο, αφού αυτός ήταν και ο λόγος που οι εργασίες είχαν βγει εκτός χρονοδιαγράμματος. Από Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό έως Νέα Ελβετία, η Θεσσαλονίκη θα έχει ένα μετρό μήκους 9,6 χλμ., 13 σταθμών, που θα ανακουφίσει σε ένα βαθμό (δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις) την ανοιχτή πληγή του κυκλοφοριακού της πόλης.
Η Θεσσαλονίκη θα αποκτήσει ένα μετρό μήκους 9,6 χιλιομέτρων και 13 σταθμών, που θα ανακουφίσει σε πολύ μεγάλο βαθμό το διαχρονικό πρόβλημα του κυκλοφοριακού της συμπρωτεύουσας
Σύγχρονοι σταθμοί και συρμοί χωρίς οδηγό
Συνολικά δεκατρείς σύγχρονοι σταθμοί, 9,6 χλμ. γραμμής με δυο ανεξάρτητες σήραγγες μονής τροχιάς και 18 υπεραυτόματοι συρμοί τελευταίας τεχνολογίας, οι οποίοι θα κινούνται χωρίς οδηγό αλλά με συνοδό είναι ορισμένα από τα χαρακτηριστικά που περιλαμβάνει το πολυσυζητημένο και πολυαναμενόμενο Μετρό της Θεσσαλονίκης στην πρώτη φάση της λειτουργίας του.
Σύμφωνα με τον τελικό προγραμματισμό, η διαδικασία λειτουργίας έχει ήδη ξεκινήσει σε δοκιμαστικό επίπεδο και στις 30 Νοεμβρίου, οι πρώτοι «επίσημοι» επιβάτες, αναμένεται να κάνουν τις πρώτες τους διαδρομές από τον σταθμό της Νέας Ελβετίας έως και τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό, με συνολικά 11 ενδιάμεσες στάσεις. Ως προς τον χρόνο που θα απαιτείται ώστε ένας συρμός να περάσει από κάθε στάση, αυτό θα εξαρτηθεί από την ζήτηση, ωστόσο, κατά τη διάρκεια της ημέρας και των ωρών αιχμής, τα τρένα θα περνούν αρχικά κάθε 2,5 λεπτά από τις στάσεις, ενώ όταν παραδοθούν και οι πρώτοι επτά από τους 15 πρόσθετους συρμούς, ο χρόνος θα μειωθεί στο 1,5 λεπτό.
Οι τελευταίες εκκρεμότητες
Αξίζει να σημειωθεί πως συνεχίζουν να εκτελούνται οι έλεγχοι ασφαλούς λειτουργίας των 18 συρμών, καθώς και δοκιμαστικά δρομολόγια.
Όπως έχει γίνει γνωστό, η Ελληνικό Μετρό Α.Ε. έχει αναθέσει, μετά από διεθνή διαγωνισμό, σύμβαση ΣΔΙΤ στον Ιδιώτη – Φορέα Λειτουργίας ΤΗΕΜΑ Α.Ε. για τη λειτουργία του Μετρό Θεσσαλονίκης (συνολική αξία 249.930.302 ευρώ, πλέον ΦΠΑ). Η εταιρεία ΤΗΕΜΑ αποτελείται από τις εταιρείες Azienda Trasporti Milanesi (ATMS.p.A.) και Egis Projects S.A.S με πολύ μεγάλη εμπειρία σε λειτουργία Μετρό χωρίς οδηγό (Μετρό Κοπεγχάγης, Μιλάνου και αλλού).
Αντικείμενο της Σύμβασης είναι η παροχή των βασικών υπηρεσιών : Λειτουργία, Συντήρηση, Καθαρισμός, Φύλαξη (Security), Διαχείριση Συστήματος Συλλογής Κομίστρου (AFC). Η σύμβαση θα καλύψει πρώτα την λειτουργία του Βασικού Έργου (Νοέμβριος 2024) και στην συνέχεια (εντός του 2025) θα προστεθεί και η επέκταση Καλαμαριάς, απαιτώντας συνολικά την κινητοποίηση 400 περίπου ατόμων και εξειδικευμένων στελεχών. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, ολοκληρώνεται η εκπαίδευση του προσωπικού της ΤΗΕΜΑ και εκτελείται η διαδικασία πιστοποίησης για την αδειοδότηση όλων των συστημάτων από ανεξάρτητο φορέα. Υπενθυμίζεται πως έχουν ολοκληρωθεί οι αρχιτεκτονικές εργασίες των σταθμών και οι εργασίες αποκατάστασης επιφάνειας οδού και τελικής διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου σε όλους τους σταθμούς. Ακόμη, έχουν απελευθερωθεί οι παρακείμενοι «κλειστοί» δρόμοι και υλοποιούνται οι εργασίες της οριστικής διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου του σταθμού «Νέα Ελβετία». Τέλος, γεγονός είναι και το κοινό εισιτήριο μεταξύ Μετρό και λεωφορείων καθώς το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών με τον ΟΣΕΘ έτρεξε την διαδικασία πλέον αναμένεται το τελικό κόμιστρο αλλά και οι διάφορες κατηγορίες τιμών, εκπτώσεων, καρτών κ.λπ.
Μέχρι το τέλος του 2028, το μετρό θα έχει μήκος 14,5 χλμ. και 18 σταθμούς, εξυπηρετώντας 315.000 επιβάτες
Ακολουθούν οι επεκτάσεις
Παράλληλα με την παράδοση της βασικής γραμμής του Μετρό, η ΑΚΤΩΡ προχωράει τις διαδικασίες και για το έργο της επέκτασης του Μετρό στην Καλαμαριά. Το έργο αυτό παίρνει πλέον σειρά ώστε να παραδοθεί στο Ελληνικό Κράτος το επόμενο έτος (2025), υπό την προϋπόθεση ότι θα αντιμετωπιστούν κάποια ζητήματα που οφείλονται πρωτίστως στην καθυστέρηση κατασκευής της κύριας γραμμής, τονίζοντας ότι πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα εν εξελίξει δημόσια έργα της χώρας, το οποίο υπόσχεται να διευκολύνει τη ζωή χιλιάδων Θεσσαλονικέων. Επόμενος «σταθμός» είναι η κατασκευή της δεύτερης γραμμής του μετρό 18,4 χιλιομέτρων με 17 σταθμούς, που θα εξυπηρετεί τα βορειοδυτικά προάστια της πόλης, όπως είναι η Πολίχνη και ο Εύοσμος. Ωστόσο, όπως τόνισε ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, αρμόδιος για τις Υποδομές Νίκος Ταχιάος, «είμαστε σε αναζήτηση χρηματοδοτικών πόρων για να προχωρήσουν τα έργα» αφήνοντας ανοιχτό το χρονοδιάγραμμα για την υλοποίησή του. Όταν, μέχρι το τέλος του 2025, τεθεί σε λειτουργία η επέκταση προς Καλαμαριά, μήκους επιπλέον 4,8 χλμ. και 5 σταθμών, το μετρό θα έχει συνολικό μήκος περίπου 14,5 χλμ., 18 σταθμούς, θα εξυπηρετεί περί τις 315.000 επιβάτες ημερησίως, περιορίζοντας την κυκλοφορία των ΙΧ κατά 60.000 και οδηγώντας σε μείωση των CO2 κατά 212 τόνους αντίστοιχα ημερησίως.
Οι δυνατότητες του μετρό Θεσσαλονίκης σε αριθμούς
13 σύγχρονοι σταθμοί
9,6 χλμ. γραμμής με δυο ανεξάρτητες σήραγγες μονής τροχιάς
18 υπεραυτόματοι συρμοί τελευταίας τεχνολογίας, πλήρως κλιματιζόμενοι, οι οποίοι θα κινούνται χωρίς οδηγό αλλά με συνοδό, και χωρητικότητα 450 ατόμων, ενώ είναι σε εξέλιξη η προμήθεια
15 επιπλέον συρμοί θα προστεθούν σύντομα
18.000 επιβάτες μέγιστη ικανότητα μεταφοράς ανά ώρα και ανά κατεύθυνση
52.000 τ.μ. έκταση αμαξοστασίου με το Κέντρο Ελέγχου Λειτουργίας, στην περιοχή της Πυλαίας
254.000 επιβάτες εκτιμώμενη ημερήσια κίνηση
94,6% ποσοστό υλοποίησης ως σήμερα του οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης
Τα οφέλη για τη Θεσσαλονίκη
Κυκλοφοριακά οφέλη
Επιβατική κίνηση 341.000 επιβάτες ημερησίως, με το βασικό έργο να εξυπηρετεί περίπου 254.000 επιβάτες ημερησίως.
Άμεση πρόσβαση εντός της ζώνης επιρροής 500 μέτρων γύρω από τους σταθμούς, πληθυσμού περίπου 200.000 κατοίκων και 120.000 θέσεων εργασίας.
Αύξηση του ποσοστού χρήσης των Δημοσίων Συγκοινωνιών από 15% σήμερα έως και σε 50%
Αύξηση της μέσης ταχύτητας μετακίνησης στο δίκτυο των ΜΜΜ από 15 km/hr σε 26 km/hr
Μειώσεις των δαπανώμενων οχηματο-ωρών στο Οδικό Δίκτυο κατά 29% περίπου, με μείωση των καθυστερήσεων ιδιαίτερα στην κεντρική περιοχή του ΠΣΘ,
Αύξηση της μέσης ταχύτητας των οχημάτων από 21 km/hr σε 31 km/hr
Περιβαλλοντικά Οφέλη
Μείωση εκπομπών CO2: 137.000 τόνοι ετησίως
Εξοικονόμηση: 25.500.000€ ετησίως (τρέχουσες τιμές 2024)
Οικονομικά Οφέλη από την εξοικονόμηση Χρόνου Μετακίνησης
Στο Οδικό Δίκτυο: 65.000.000 € ετησίως (τρέχουσες τιμές 2024)
Στα Δημόσια Μέσα Μεταφοράς: 107.500.000€ ετησίως (τρέχουσες τιμές 2024)