Ριζικές αλλαγές έρχονται στην κατασκευαστική αγορά με την αλλαγή της νομοθεσίας που αφορά στην κρίση των εργοληπτικών πτυχίων των εταιρειών του κλάδου και την υποχρέωση επανάκρισης των υφιστάμενων πτυχίων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του ΥΠΕΝ, με προθεσμία εννέα μηνών και έναρξη της διαδικασίας από τις 03/05/2024, όπου για πρώτη φορά η υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών γίνεται ηλεκτρονικά στη σχετική πλατφόρμα. Θα πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί πως παρά το γεγονός ότι ο χρόνος για την προθεσμία υποβολής του εννεαμήνου που αφορά στην επανάκριση των κατασκευαστικών εταιρειών «τρέχει» ήδη, αλλά η πλατφόρμα προς το παρόν παρουσιάζει προβλήματα λειτουργίας. Πηγές της αγοράς αναφέρουν ότι βρίσκεται σε διαδικασία δοκιμών με αποτέλεσμα έως αυτή τη στιγμή να μην υπάρχουν κατασκευαστικές εταιρείες που να έχουν καταφέρει να καταθέσουν τα δικαιολογητικά τους. Πρόκειται, ουσιαστικά, για την επαναφορά παλαιότερου ΦΕΚ για το Προεδρικό Διάταγμα 71 του 2019, το οποίο είχε «παγώσει» προσωρινά για να επανέλθει στο προσκήνιο στις αρχές του φετινού Μαΐου.
Παύει να υφίσταται το γενικό πτυχίο-Κατάταξη ανά κατηγορία έργων
Με τις νέες διατάξεις που τέθηκαν σε εφαρμογή η σημαντικότερη αλλαγή που προκύπτει είναι ότι παύει να υφίσταται γενικό πτυχίο για όλες τις κατηγορίες έργων. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως ανά κατηγορία έργων η κάθε εταιρεία λαμβάνει το αντίστοιχο πτυχίο, για παράδειγμα 7ης τάξης για οδοποιία ή για κτιριακά ή για λιμενικά έργα. Από πλευράς τους το σύνολο των οργανώσεων κατασκευαστών έχουν θέσει ζητήματα και προβληματισμούς ζητώντας να γίνουν διορθώσεις επί της διαδικασίας. Ζήτημα για τον κλάδο αποτελεί το περιορισμένο μεταβατικό στάδιο των εννέα μηνών για την υποβολή των δικαιολογητικών επανάκρισης. Η μετάβαση στην ηλεκτρονική υποβολή είναι τρόπον τινά αντίστοιχη με εκείνην που είχε υλοποιηθεί παλαιότερα για τους δημόσιους διαγωνισμούς όπου ενώ προηγουμένως απαιτούνταν η φυσική παρουσία και η υποβολή έγχαρτων δικαιολογητικών, πλέον όλα γίνονται μέσω του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων. Επί της ουσίας πρόκειται για αλλαγές που τροποποιούν δραστικά τον προγραμματισμό όλων των κατασκευαστικών εταιρειών.
Τα χρηματοοικονομικά κριτήρια για εταιρείες 6ης και 7ης τάξης
Σημαντικό πρόβλημα που έχει εντοπιστεί σε ό,τι αφορά στις εν λόγω διατάξεις είναι ότι για την 6η τάξη τα κριτήρια κινούνται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, δηλαδή θα πρέπει μία εταιρεία να παρουσιάσει τζίρο έργων της τελευταίας τριετίας ύψους 3,6 εκατ. ευρώ ανά κατηγορία έργων, ήτοι από 3,66 εκατ. ευρώ για οικοδομικά έργα, ηλεκτρομηχανολογικά έργα, έργα οδοποιίας, βιομηχανικά-ενεργειακά έργα και για λιμενικά. Ταυτόχρονα, σε ό,τι αφορά στον εταιρικό τους κύκλο εργασιών, επιτρέπεται η λήψη εργοληπτικού πτυχίου 6ης τάξης για επιχειρήσεις που κινούνται περίπου στα 8,8 εκατ. ευρώ σε τζίρο.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το σύνολο των σημερινών εταιρειών που διατηρούν εργοληπτικό πτυχίο 5ης τάξης και κάτω, θα συγκεντρωθούν στην 6η τάξη. Συγκεκριμένα τα όρια εμπειρίας είναι για την 1η τάξη: 62.000 ευρώ, για τη 2η τάξη: 125.000 ευρώ, για την 3η τάξη: 312.000 ευρώ, για την 4η τάξη: 625.000 ευρώ, για την 5η τάξη: 1.830.000 ευρώ, για την 6η τάξη: 3.660.000 ευρώ και για την 7η τάξη: 36.600.000 ευρώ. Για την αναβάθμιση μίας κατασκευαστικής εταιρείας από την 6η στην 7η, απαιτούνται δεκαπλάσια ποσά ως προς τα χρηματοοικονομικά και το τζίρο των έργων. Ειδικότερα, απαιτείται κύκλος εργασιών στην τελευταία τριετία, ύψους 88 εκατ. ευρώ και για κάθε κατηγορία έργων που επιθυμεί κάποια εταιρεία να προαχθεί στην 7η τάξη εργοληπτικού πτυχίου να έχει τζίρο έργων ύψους 36,6 εκατ. ευρώ.
Συγκέντρωση της αγοράς στην 6η τάξη
Δεδομένων των εξελίξεων αυτών, μεταβάλλεται δραστικά ο χάρτης της αγοράς για τις εταιρείες 7ης τάξης, ενώ ταυτόχρονα συγκεντρώνονται όλες οι εταιρείες καθώς οι μικρότερες 3ης, 4ης και 5ης θα προαχθούν σε 6ης, ενώ ταυτόχρονα θα επιμεριστούν οι κατηγορίες έργων τα οποία θα μπορούν να αναλάβουν στο εξής.