Μία συλλογή από φωτιστικά που φτιάχτηκαν από… λούφα

Η λούφα είναι ένα λαχανικό. Φυτρώνει σε αμπέλι, ανήκει στην οικογένεια των κολοκυθιών και αποτέλεσε το υλικό από το οποίο δημιούργησε τη δική του συλλογή από φωτιστικά ο Παλαιστίνιος (με έδρα στο Παρίσι) σχεδιαστής, Samer Selbak. Η συλλογή έχει το όνομα «Luffa» και περιλαμβάνει δύο κρεμαστά φωτιστικά και ένα διαχωριστικό χώρου. Όλα τους κατασκευάστηκαν από λούφα η οποία βάφτηκε με τρόπο φυσικό με λαχανικά, χάλυβα και χαρτί κυτταρίνης.

Εδώ και αιώνες πολλοί και διάφοροι πολιτισμοί χρησιμοποιούν αυτό το μπεζ λαχανικό για σκοπούς προσωπικής υγιεινής και καθαρισμού (σφουγγάρι) αλλά και στη μαγειρική.
Για τη συλλογή του, ο Selbak έβαψε τη λούφα με λαχανικά όπως κόκκινο λάχανο, φλούδα κρεμμυδιού και δέρμα αβοκάντο για να δημιουργήσει χρώματα καφέ, ροζ και μπλε, απαλά και «πολύ πιο ενδιαφέροντα από τις βιομηχανικές βαφές», όπως ο ίδιος τόνισε. Στη συνέχεια, το υλικό συμπιέστηκε θερμικά και διπλώθηκε στο επιθυμητό σχήμα, πριν ραφτεί στην τελική του μορφή.

Τα κομμάτια της συλλογής
Το ένα από τα δύο κρεμαστά φωτιστικά που δημιούργησε ο Selbak έχει το όνομα «Saffeer» και κρέμεται διαγώνια, έχει σωληνωτό σχήμα και ένα εσωτερικό σώμα από ατσάλι. Το έτερο κρεμαστό φωτιστικό της συλλογής είναι το «Nafaq», το οποίο έχει παρόμοια μορφή με το «Saffeer» ενώ κρέμεται οριζόντια. Όταν ανάψουν, τα δύο φωτιστικά δίνουν έμφαση στις υφές και στα μοτίβα της λούφα, μιας και πρόθεση του σχεδιαστή ήταν να έχουν μία παρουσία «υποϋδάτινη και μυστικιστική». Λέει ο Selbak: «Η χρήση της λούφα ως υλικού για ένα φωτιστικό δημιουργεί μια βαθιά αλληλεπίδραση μεταξύ φωτός και σκιάς, χρωμάτων και σχημάτων, που μοιάζει με την ομορφιά των κοραλλιών – μια οριακή κατάσταση μεταξύ φυτού και ορυκτού, μεταξύ ενός ζωντανού πλάσματος και ενός αντικειμένου».

Όσον αφορά στο διαχωριστικό χώρου που σχεδίασε ο Selbak, έχει τον τίτλο «Reef» και είναι φτιαγμένο από φύλλα λούφα σε διάφορους χρωματικούς τόνους και συναρμολογημένα σε γεωμετρικό σχέδιο. Υποστηριζόμενο από δύο ατσάλινες ράβδους, κρέμεται κατακόρυφα για να λειτουργεί «τόσο ως λειτουργικό αντικείμενο όσο και ως γλυπτό», όπως εξηγεί ο Selbak. Ο ίδιος προσθέτει ότι το εν λόγω κομμάτι της συλλογής αξιοποίησε την ικανότητα της λούφα να «αναπνέει», ενώ έφερε φυσικά υλικά στο σπίτι: «Οι ίνες της λούφα είναι ανθεκτικές και βιοδιασπώμενες, επιτρέποντας τόσο στον αέρα όσο και στο φως να περνούν, ενώ λειτουργούν και ως διαχωριστικά».

Οι ρίζες και οι αναμνήσεις
Τέλος, ο Selbak επεσήμανε ότι χρησιμοποίησε τη λούφα για τη συλλογή του ώστε να τιμήσει τις παλαιστινιακές του ρίζες και τις αναμνήσεις που ο ίδιος έχει από παιδί από το εν λόγω υλικό: «Ήθελα να αναδείξω την ομορφιά και τις δυνατότητες που είδα σε αυτό το σχεδόν ξεχασμένο υλικό. Μάλιστα, η λούφα μου θυμίζει τον κήπο των παππούδων μου, οι οποίοι κάθε χρόνο την καλλιεργούσαν και τη χρησιμοποιούσαν ως σφουγγάρι για το ντους. Καταλαβαίνοντας από πού προέρχεται και βλέποντάς τη να μετατρέπεται από ένα φρούτο σε ένα βασικό οικιακό αντικείμενο, διαμορφώθηκε ένα μέρος της περιέργειας που έχω σήμερα ως καλλιτέχνης και σχεδιαστής».

 

Ο ρόλος του φωτισμού στην υγεία και τη βιωσιμότητα σε εργασιακούς χώρους

Ο φωτισμός στους εργασιακούς χώρους είναι καθοριστικός για την ευεξία και την παραγωγικότητα των εργαζομένων.Η σωστή διαχείριση του φωτισμού, με τεχνολογίες που εναρμονίζονται με τις ανθρώπινες ανάγκες και συμμορφώνονται με τη νομοθεσία και τα πρότυπα, είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία και την εργασιακή απόδοση. Στους σύγχρονους χώρους εργασίας, ο τεχνητός φωτισμός είναι απαραίτητος, ιδιαίτερα όπου η φυσική πρόσβαση στο φως είναι περιορισμένη. Ωστόσο, η κακή σχεδίαση ή η ακατάλληλη τεχνολογία μπορούν να έχουν αρνητικές συνέπειες.
Η υπερβολική έκθεση σε έντονο φως και η χρήση συστημάτων που παρουσιάζουν φωτεινή μαρμαρυγή (flicker) μπορεί να προκαλέσει ξηροφθαλμία, οπτική κόπωση, πονοκεφάλους και μείωση της συγκέντρωσης.

Επιπλέον, ο φωτισμός επηρεάζει τον κιρκάδιο ρυθμό, οδηγώντας σε προβλήματα ύπνου, αίσθηση κόπωσης και αυξημένο κίνδυνο χρόνιων νοσημάτων. Μελέτες σε άλλα έμβια όντα έχουν συνδέσει τις επιδράσεις αυτές και με την εμφάνιση καρκίνων, χωρίς όμως να έχει αποδειχτεί κάτι τέτοιο για τον άνθρωπο. Παράλληλα, η ανεπαρκής ή κακή ποιότητα φωτισμού μπορεί να επιβαρύνει ψυχολογικά τους εργαζόμενους, ενισχύοντας το στρες και τα συναισθήματα ανησυχίας, ενώ έρευνες συνδέουν την ποιότητα του φωτισμού με την παραγωγικότητα, την απόδοση και τη συγκέντρωση.

Οι ανάγκες φωτισμού διαφοροποιούνται ανάλογα με την ηλικία, τη φύση της εργασίας και την ευελιξία χειρισμού. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω του προτύπου EN12464, καθορίζει απαιτήσεις φωτισμού για εσωτερικούς χώρους εργασίας, προσδιορίζοντας τα επίπεδα φωτισμού και τις προϋποθέσεις για οπτική άνεση και ενεργειακή αποδοτικότητα.
Αντίστοιχα, η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση (EPBD) περιλαμβάνει κατευθυντήριες γραμμές για την ενεργειακή αποδοτικότητα των συστημάτων φωτισμού, ενώ οι κανονισμοί για την υγεία και ασφάλεια προωθούν την αποφυγή κινδύνων από τον κακό φωτισμό.

Στο ίδιο μήκος κύματος λειτουργούν και τα συστήματα πιστοποίησης κτιρίων, όπως το LEED και το WELL.
Στο πρότυπο LEED, ο φωτισμός αξιολογείται βάσει της ενεργειακής απόδοσης, της χρήσης φυσικού φωτισμού και της δυνατότητας ελέγχου από τους χρήστες. Το WELL, από την άλλη, εστιάζει περισσότερο στις επιπτώσεις του φωτισμού στην υγεία, προωθώντας την υποστήριξη του κιρκάδιου ρυθμού μέσω κατάλληλης θερμοκρασίας χρώματος και έντασης φωτός, την αποφυγή της λάμψης (glare) και τη βελτίωση της οπτικής άνεσης. Αμφότερα τα συστήματα δίνουν έμφαση στον ανθρωποκεντρικό φωτισμό, ο οποίος και εστιάζει στις ανάγκες και τη φυσιολογία του ανθρώπου σε σχέση με τις συνεχώς μεταβαλλόμενες εξωτερικές συνθήκες.

Τα προβλήματα στον φωτισμό γραφείων στην Ελλάδα
Στη χώρα μας, οι περισσότεροι γραφειακοί χώροι έχουν προβλήματα φωτισμού για τέσσερις λόγους: οι τεχνολογίες είναι ξεπερασμένες, υπάρχει υπερδιαστασιολόγηση για εμπορικό όφελος, έχει αλλάξει η χρήση των χώρων χωρίς αναπροσαρμογή του φωτισμού ή έχουν κατασκευαστεί χωρίς μελέτη φωτισμού. Το τελευταίο είναι και το πιο σοβαρό, καθώς συχνά οι μελέτες εκπονούνται από επαγγελματίες χωρίς επαρκείς γνώσεις, λόγω ελλιπούς εκπαίδευσης στα ΑΕΙ και περιορισμένων μεταπτυχιακών προγραμμάτων στον τομέα του φωτισμού. Το αποτέλεσμα είναι ένας μικρός αριθμός επαγγελματιών φωτισμού με τις απαραίτητες γνώσεις και ένας μεγάλος αριθμός επαγγελματιών που έχουν δικαίωμα υπογραφής μελετών φωτισμού, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Η βασικότερη παράμετρος όλων όμως είναι η πρόσβαση σε φυσικό φως.

Τα ανοίγματα, οι ανοιχτοί χώροι και οι σωστά σχεδιασμένες ανακλαστικές επιφάνειες μπορούν να αξιοποιήσουν το ηλιακό φως μετριάζοντας τυχόν προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει ο ακατάλληλος τεχνητός φωτισμός, ενώ ταυτόχρονα μειώνουν τις ενεργειακές ανάγκες. Ολοκληρώνοντας, η βελτίωση του φωτισμού στους εργασιακούς χώρους δεν αποτελεί απλώς μια επιλογή για καλύτερες συνθήκες εργασίας, αλλά μια αναγκαία επένδυση που ενισχύει την υγεία, την ευεξία και την απόδοση των εργαζομένων. Παράλληλα, συμβάλλει στη δημιουργία περιβαλλόντων που προάγουν τη βιωσιμότητα, την εργονομία και τη συμμόρφωση με τα διεθνή πρότυπα, προσφέροντας μακροπρόθεσμα οφέλη τόσο για τους ανθρώπους όσο και για τους οργανισμούς.

Σημεία-«κλειδιά» του φωτισμού σε ένα αρχιτεκτονικό project

Ο φωτισμός είναι κομμάτι αναπόσπαστο ενός αρχιτεκτονικού έργου. Ποια είναι, ωστόσο, τα σημεία που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως «κλειδιά» όσον αφορά στην όσο το δυνατόν καλύτερη ενσωμάτωσή του σε ένα τέτοιο project;

Για να πάρει απαντήσεις στο ερώτημα αυτό, στο πλαίσιο του αφιερώματός του στις εφαρμογές και τεχνολογίες φωτισμού, το Build απευθύνθηκε στους εκπροσώπους δύο καταξιωμένων ελληνικών αρχιτεκτονικών γραφείων. Ειδικότερα, τις απόψεις τους κατέθεσαν ο Σίμος Λιάκος, Partner στο γραφείο Liakos & Associates Architects και η Νίκη Κατσαραγάκη, Αρχιτέκτων Μηχανικός ΕΜΠ, η οποία εκπροσώπησε το γραφείο A&S Architects.

Αναλυτικά όσα δήλωσαν:

Σίμος Λιάκος
Το φως, ως θεμελιώδες συστατικό της αρχιτεκτονικής, αποτελεί όχι μόνο το μέσο μέσω του οποίου αποκαλύπτεται ο χώρος, αλλά συνάμα και ένα εργαλείο για τη διαμόρφωσή του.
Είτε είναι φυσικό είτε είναι τεχνητό, το φως προσδίδει διάσταση, χρώμα και υφή, αναδεικνύοντας τις λεπτομέρειες και τονίζοντας την αρχιτεκτονική φόρμα. Διαμορφώνει την ατμόσφαιρα ενός χώρου, μεταβάλλοντας τον χαρακτήρα του ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες και την επιθυμητή αίσθηση.

Ο αρχιτέκτονας, πέρα από τη σύνθεση του οικοδομήματος και την εκπόνηση της αρχιτεκτονικής μελέτης, καλείται να έχει πλήρη αντίληψη της φωταγώγησης του χώρου. Η ολοκληρωμένη προσέγγιση περιλαμβάνει τόσο τις γενικές αρχές του φωτισμού όσο και τις επιμέρους ανάγκες, όπως «task lighting» που εξυπηρετεί λειτουργικές απαιτήσεις και «decorative lighting» το οποίο αποσκοπεί στην αισθητική ενίσχυση του χώρου σύμφωνα με το αρχιτεκτονικό όραμα.

Η συνεργασία του αρχιτέκτονα με την ομάδα σχεδίασης φωτισμού είναι απολύτως αναγκαία, καθώς οι τεχνικές δυνατότητες στον τομέα του φωτισμού εξελίσσονται συνεχώς και απαιτούν εξειδικευμένη προσέγγιση. Μία καλή συνεργασία διασφαλίζει την αρμονική ένταξη του φωτός στον σχεδιασμό και την υλοποίηση του έργου. Εν κατακλείδι, το αρχιτεκτονικό έργο παραμένει ατελές αν δεν ενισχυθεί με τον κατάλληλο φωτισμό. Ο σωστός φωτισμός δεν λειτουργεί μόνο ως μέσο ορατότητας, αλλά και ως κρίσιμο εργαλείο για την ανάδειξη της αρχιτεκτονικής του ταυτότητας, αφ’ ενός ενισχύοντας την εμπειρία του χρήστη και αφ’ ετέρου καθορίζοντας την ποιότητα του χώρου.

Νίκη Κατσαραγάκη
Το φως, τόσο το φυσικό όσο και το τεχνητό, είναι ένα από τα πιο απαραίτητα εργαλεία σχεδιασμού στην αρχιτεκτονική, αφού παίζει καθοριστικό ρόλο στη σχέση του χρήστη με τον χώρο και στην εμπειρία του μέσα σε αυτόν. Η ύπαρξη του φωτός συνδέεται απόλυτα με αυτή της σκιάς, επομένως η σωστή μεταχείρισή του ενός προκύπτει από την σωστή κατανόηση τις λειτουργίας του άλλου αλλά και της σχέσης τους.

Η ύπαρξη ή μη του φωτός καθορίζει την αισθητική αλλά και τη δυναμική ενός χώρου, την κίνηση μέσα σε αυτόν και την ευρύτερη λειτουργία του. Παράλληλα με αυτή τη διαλεκτική σχέση φωτός και σκιάς, ο μελετητής καλείται να χειριστεί το φως με τρόπο ογκοπλαστικό, ως μια σύνθεση σε διάδραση με τη σύνθεση του χώρου. Οι φόρμες και οι γεωμετρίες που προκύπτουν δημιουργούν «χώρο» μέσα στον χώρο.

Τέλος, σημαντικό ρόλο παίζει σε μια μελέτη φωτισμού το θέμα του χρόνου, όπως αυτό μελετάται ως προς τη διάρκεια και την περιοδικότητα της ενεργοποίησης του τεχνητού φωτός. Με αυτό τον τρόπο, το αρχιτεκτονικό έργο αποκτά στοιχεία που προσομοιάζουν σε έναν «έμβιο» οργανισμό. Με τα παραπάνω εργαλεία, που βασίζονται στη σχέση φωτός-σκιάς, στην ογκομετρία και στην επίδραση της τέταρτης διάστασης, το αρχιτεκτονικό έργο αποκτά τις άυλες ποιότητες του κινηματογράφου, υπό το πρίσμα της θεωρητικής μελέτης καλλιτεχνών όπως ο Anthony Mc Call.

Κ. Τσιαμούρας (ΕΕΣΥΕ): «Η επόμενη γενιά του φωτισμού σηράγγων είναι εδώ»

Ο φωτισμός των σηράγγων και των υπογείων έργων στην Ελλάδα, τα σημεία-«κλειδιά» που τον αφορούν και το τι επιφυλάσσει το μέλλον για αυτόν ήταν τα ζητήματα που συζήτησε το Build με τον Κωνσταντίνο Τσιαμούρα, ηλεκτρολόγο μηχανικό, μέλος της Ελληνικής Επιτροπής Σηράγγων και Υπογείων Έργων και προϊστάμενο η/μ έργων στην Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου ΑΕ.

Ποια η υφιστάμενη κατάσταση στην Ελλάδα στον φωτισμό οδικών σηράγγων;

Πλέον, η Ελλάδα διαθέτει ένα σύγχρονο δίκτυο αυτοκινητοδρόμων, που συμπεριλαμβάνει μεγάλο αριθμό σηράγγων. Αναμενόμενα, λοιπόν, παρατηρείται πληθώρα συστημάτων φωτισμού που έχει μελετηθεί και κατασκευαστεί με διαφορετικά πρότυπα/μεθοδολογίες. Στο ίδιο πλαίσιο, έγκειται και η διαφορά στις τεχνολογίες που εφαρμόζονται πια σε κάθε έργο. Σημαντικός παράγοντας είναι και η συντήρηση του συστήματος φωτισμού: πρόκειται για αντικείμενο ειδικών απαιτήσεων, τεχνικών (λόγω της εξειδικευμένης τεχνολογίας ασφαλείας κατά την εκτέλεση αφού πρόκειται για εργασία σε ύψος) και κυκλοφοριακών (αφού για την εκτέλεσή τους απαιτούνται κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, με επίπτωση στην ομαλή κυκλοφορία).

Ποιο είναι σήμερα το κανονιστικό πλαίσιο στην Ελλάδα για τον φωτισμό σηράγγων;

Βάσει της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας, οι σήραγγες μήκους άνω των 500 μ. που ανήκουν στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο οφείλουν να διαθέτουν σύστημα φωτισμού. Ειδικότερα, αναφορικά με τις απαιτήσεις λειτουργικότητας που η εγκατάσταση φωτισμού πρέπει να επιτελεί, ο φωτισμός κατηγοριοποιείται σε κανονικό φωτισμό (εξασφαλίζοντας κατάλληλη ορατότητα για τους οδηγούς σε όλο το μήκος της σήραγγας ημέρα και νύχτα), φωτισμό ασφαλείας (παρέχει ελάχιστη ορατότητα στους χρήστες, ώστε να μπορούν να εγκαταλείψουν τη σήραγγα με τα οχήματά τους σε περίπτωση βλάβης/διακοπής ρεύματος εντός της) και φωτισμό εκκένωσης (για την καθοδήγηση των χρηστών ώστε να εγκαταλείψουν τη σήραγγα πεζή, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης). Στο ίδιο πλαίσιο είναι και η τεχνική εθνική νομοθεσία, μέσω της ενσωμάτωσης των ισχυόντων ευρωπαϊκών κανονισμών στα εκάστοτε συμβατικά τεύχη των έργων παραχώρησης και προσφάτως (Οκτ. 2024) με τον «Νέο κανονισμό μελετών φωτισμού υπαίθριων οδικών έργων και σηράγγων» που έχει υποχρεωτική εφαρμογή σε όλα τα δημόσια έργα και μελέτες από τον Φεβρουάριο του 2025.

Ποια είναι σημεία-«κλειδιά» στον φωτισμό σηράγγων και υπογείων έργων;

Ο φωτισμός σηράγγων είναι απαραίτητος και πιο απαιτητικός την ημέρα, επειδή το μάτι του οδηγού, προσλαμβάνοντας την αυξημένη φωτεινότητα της ημέρας, χρειάζεται ένα χρονικό διάστημα μέχρι να προσαρμοστεί στο σκοτεινό περιβάλλον της σήραγγας. Για την αποφυγή λοιπόν του (επικίνδυνου) φαινομένου «black hole effect», απαιτείται προσεκτικός σχεδιασμός του φωτισμού, που συνήθως περιλαμβάνει:

• ζώνη εισόδου, όπου το επίπεδο φωτισμού ενισχύεται εντός σήραγγας για κάποια απόσταση από την είσοδο (ενώ προσαρμόζεται αυτόματα ανάλογα με την εξωτερική φωτεινότητα αναλόγως των καιρικών συνθηκών μέσω ειδικού συστήματος ανάδρασης).

• Η φωτεινότητα μειώνεται σταδιακά κατά μήκος της σήραγγας, οδηγώντας στην εσωτερική ζώνη που αντιστοιχεί στην υπόλοιπη σήραγγα. Στη ζώνη αυτή, το επίπεδο φωτισμού είναι σταθερό και χαμηλότερο από ό,τι στη ζώνη εισόδου.

• Σε ορισμένες σήραγγες, ιδιαίτερα εάν υπάρχει κίνδυνος θάμβωσης στην έξοδο λόγω του προσανατολισμού τους, υπάρχει και ζώνη ενίσχυσης της εξόδου.

Τι επιφυλάσσει το μέλλον για τον φωτισμό σηράγγων και υπογείων έργων στην Ελλάδα;

Η επόμενη γενιά φωτισμού σηράγγων είναι ήδη γεγονός. Η εξέλιξη έγκειται κυρίως στην τεχνολογία υλικών κατασκευής φωτιστικών σωμάτων καθώς και του συστήματος επιτήρησης και ελέγχου. Σε μεγάλο αριθμό οδικών σηράγγων των έργων παραχώρησης ο φωτισμός υλοποιείται πλέον 100% με φωτιστικά LED. Επίσης, ενσωματώνονται ειδικά συστήματα/πρωτόκολλα, που μπορούν να επιτηρούν real time το κάθε φωτιστικό, ενημερώνοντας τον διαχειριστή της σήραγγας και προτείνοντας ενέργειες συντήρησης.

Παρέχουν, επιπλέον, δυνατότητες προσαρμογής του φωτισμού εντός της σήραγγας δυναμικά και αναλόγως τις εξωτερικές συνθήκες και σε απόλυτη σύγκλιση με τις απαιτούμενες καμπύλες φωτεινότητας των προτύπων (τεχνολογία dimming). Παρέχεται, έτσι, αυξημένο επίπεδο ασφάλειας, αξιοπιστίας και άνεσης οδήγησης ενώ επιτυγχάνεται και σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας (περίπου 60% συγκριτικά με ένα συμβατικό σύστημα υψηλής πίεσης νατρίου) συμβάλλοντας στον στόχο της βιωσιμότητας και της μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των έργων υποδομής.

Γ. Ψαρράκος (Ελλ. Ένωση Κατασκευαστών Φωτιστικών): Τι φέρνει το μέλλον στα φωτιστικά

Με τις νέες τεχνολογίες και τις απαιτήσεις των βιώσιμων κατασκευών συνδέεται το μέλλον των φωτιστικών εσωτερικών χώρων, όπως τόνισε, στο Build, ο Γιώργος Ψαρράκος, Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Κατασκευαστών Φωτιστικών. Ο κ. Ψαρράκος στάθηκε, ακόμη, στις κύριες τάσεις στην κατασκευή φωτιστικών στη χώρα μας και στις νεότερες καινοτομίες που τα αφορούν.

Ποιες είναι οι κύριες τάσεις στην κατασκευή φωτιστικών στην Ελλάδα;

Στην Ελλάδα, οι κυριότερες τάσεις στην κατασκευή φωτιστικών εστιάζουν στη βιωσιμότητα και στην ενεργειακή αποδοτικότητα. Η τεχνολογία LED είναι πλέον η κυρίαρχη επιλογή για φωτιστικά, προσφέροντας σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας και μεγάλη διάρκεια ζωής. Αυτή η τεχνολογία είναι πιο φιλική προς το περιβάλλον, ενώ επιτρέπει μεγαλύτερη ευελιξία στον σχεδιασμό φωτιστικών, καθώς προσαρμόζεται σε διαφορετικές ανάγκες φωτισμού, από τον γενικό φωτισμό μέχρι πιο εξειδικευμένες εφαρμογές. Επιπλέον, βλέπουμε μία στροφή προς πιο μοντέρνα και minimal σχέδια, με την επιλογή καθαρών γραμμών και φυσικών υλικών. Παράλληλα, ο «έξυπνος» φωτισμός, που μπορεί να προσαρμοστεί αυτόματα στις ανάγκες του χρήστη, καθώς και η δυνατότητα ελέγχου μέσω κινητών τηλεφώνων ή άλλων «έξυπνων» συσκευών, αποτελούν τάσεις που κερδίζουν έδαφος στην ελληνική αγορά. Τα φωτιστικά γίνονται όλο και πιο συνδεδεμένα και διαδραστικά, ώστε να βελτιώνουν την εμπειρία του χρήστη και να δημιουργούν την κατάλληλη ατμόσφαιρα σε κάθε χώρο.

Ποιες είναι οι πιο πρόσφατες καινοτομίες στα φωτιστικά;

Οι πιο πρόσφατες καινοτομίες στον τομέα των φωτιστικών περιλαμβάνουν τη χρήση της τεχνολογίας Tunable White, που επιτρέπει τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του φωτός, προσαρμόζοντας έτσι την ατμόσφαιρα του χώρου αναλόγως την ώρα της ημέρας ή τις προσωπικές προτιμήσεις. Αυτή η δυνατότητα είναι ιδανική για χώρους εργασίας, καθώς ενισχύει την παραγωγικότητα, αλλά και για οικιακούς χώρους, όπου μπορεί να βελτιώσει την άνεση και την ποιότητα του φωτισμού. Η ενσωμάτωση αισθητήρων κίνησης και φωτεινότητας σε φωτιστικά αποτελεί μία ακόμα σημαντική καινοτομία, διευκολύνοντας τη ρύθμιση της έντασης του φωτός ανάλογα με τις ανάγκες του περιβάλλοντος. Επιπλέον, η ασύρματη σύνδεση (μέσω λ.χ. Bluetooth) επιτρέπει την απομακρυσμένη παρακολούθηση και τον έλεγχο του φωτισμού μέσω κινητών τηλεφώνων, ενισχύοντας την ευχρηστία και την εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτές οι καινοτομίες έχουν δημιουργήσει ένα νέο πεδίο στην αγορά φωτιστικών, όπου τα προϊόντα ανταποκρίνονται στις βασικές ανάγκες φωτισμού και προσφέρουν «έξυπνες» λύσεις για ποικίλες συνθήκες.

Στον κατασκευαστικό κλάδο, τι νέο έρχεται στον φωτισμό;

Ο κατασκευαστικός κλάδος παγκοσμίως δείχνει να προσανατολίζεται σε νέες λύσεις φωτισμού που υποστηρίζουν την αειφορία και την «έξυπνη» διαχείριση των κτιρίων. Με την πρόοδο των «έξυπνων» κτιρίων και των συστημάτων διαχείρισης ενέργειας, αναμένονται περισσότερο προσαρμοσμένα και δυναμικά φωτιστικά που θα ενσωματώνονται σε συνολικά οικοσυστήματα διαχείρισης κτιρίων. Αυτό θα επιτρέπει σε ιδιοκτήτες και διαχειριστές να βελτιστοποιούν τη χρήση ενέργειας και να μειώνουν το λειτουργικό κόστος των κτιρίων. Παράλληλα, η τάση για βιώσιμες κατασκευές και η ανάγκη για συμμόρφωση με πιο αυστηρά περιβαλλοντικά πρότυπα αναμένεται να επιφέρει ακόμη μεγαλύτερη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών στην παραγωγή φωτιστικών. Το ενδιαφέρον για τις «πράσινες» πιστοποιήσεις και η έντονη επιθυμία για μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα στα νέα κτίρια καθιστούν απαραίτητη την υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων φωτισμού, που μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας και αυξάνουν την αποδοτικότητα.

Τι προβλέπετε για το μέλλον των φωτιστικών εσωτερικών χώρων;

Όπως φαίνεται, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τις νέες τεχνολογίες και τις απαιτήσεις για βιώσιμες κατασκευές. Τα φωτιστικά θα γίνουν πιο εξελιγμένα από άποψη τεχνολογίας και σχεδιασμού, για να ενσωματώνονται αρμονικά στο κτίριο και να εξυπηρετούν τις ανάγκες των χρηστών. Ειδικότερα, τα φωτιστικά θα προσαρμόζονται καλύτερα στις περιβαλλοντικές συνθήκες και θα εναρμονίζονται με την ατμόσφαιρα του χώρου, με αισθητήρες ρύθμισης της έντασης και του χρώματος του φωτός. Ταυτόχρονα, ο ρόλος τους στη βιωσιμότητα θα είναι καθοριστικός, καθώς αναμένεται πως θα γίνουν ακόμα πιο ενεργειακά αποδοτικά και φιλικά προς το περιβάλλον. Οι κατασκευαστές φωτιστικών θα συνεχίσουν να επενδύουν στην έρευνα για ανάπτυξη νέων υλικών και τεχνολογιών. Τα φωτιστικά θα παίξουν κρίσιμο ρόλο στην επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας των κτιρίων, συνδυάζοντας αποδοτικότητα, αισθητική και λειτουργικότητα.

Robin ConsUlting: Νέο σύστημα πληρωμών για τα ακίνητα της Lamda στο Ελληνικό

Η Robin Consulting ολοκλήρωσε την υλοποίηση ενός πλήρως αυτοματοποιημένου συστήματος διαχείρισης διακανονισμών και πληρωμών για τα οικιστικά ακίνητα της Lamda Development στο έργο του Ελληνικού. Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, το συγκεκριμένο σύστημα αναπτύχθηκε πλήρως στην πλατφόρμα Salesforce, ενώ επιτρέπει την παρακολούθηση των κατασκευαστικών οροσήμων και τη σύνδεσή τους με τις καταβολές των αγοραστών, βάσει του πλάνου πληρωμών που περιγράφονται στα συμβόλαια αγοραπωλησίας.  Παράλληλα, η λύση που υλοποιήθηκε αυτοματοποιεί το κύκλωμα της έκδοσης των ειδοποιήσεων πληρωμών και επιπροσθέτως επιτρέπει τον συνολικό χειρισμό των κρατήσεων και των συμβολαίων αγοραπωλησίας, δίνοντας πλήρη εικόνα της προόδου και των σχέσεων όλων των μερών που εμπλέκονται στη διαδικασία της αγοραπωλησίας.

Σιγκαπούρη: Οι ευκαιρίες για ελληνικές επενδύσεις στις υποδομές

Ευκαιρίες για τις ελληνικές επιχειρήσεις για την πραγματοποίηση συνεργασιών ή και επενδύσεων στον τομέα υποδομών της Σιγκαπούρης επισημαίνει, σε σημείωμά του, το Γραφείο ΟΕΥ Σιγκαπούρης. Σύμφωνα με την ανάλυση του Γραφείου, οι ελληνικές κατασκευαστικές θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην υλοποίηση υποδομών στη Σιγκαπούρη, όμως η εγγύτητα της τελευταίας με τις Κίνα, Ιαπωνία, Κορέα και τα μεγέθη των εκεί κατασκευαστικών (από άποψη τεχνογνωσίας, κόστους έμψυχου δυναμικού, τραπεζικής χρηματοδότησης, κλπ) καθιστούν «δύσκολο» τον ανταγωνισμό στους διεθνείς διαγωνισμούς που δημοσιεύουν οι Αρχές της χώρας.

Το Γραφείο προσθέτει, πως οι διεθνείς διαγωνισμοί της Σιγκαπούρης είναι αδιάβλητοι και τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις για συμμετοχή εταιρειών σε αυτούς είναι ιδιαίτερα υψηλοί, αλλά «ελληνικά αρχιτεκτονικά γραφεία και μελετητικές εταιρείες θα μπορούσαν να συμμετάσχουν σε αυτούς, εάν βέβαια διαθέτουν το μέγεθος και την εμπειρία για να αναλάβουν τέτοια έργα».
Επίσης, όπως αναφέρει το Γραφείο υφίστανται δυνατότητες στον τομέα των οικοδομικών υλικών (λ.χ. μάρμαρα, γρανίτες, ηλεκτρολογικού υλικού, προφίλ και κουφωμάτων αλουμινίου, ανελκυστήρες, κλπ), ωστόσο «η προσέγγιση πρέπει να γίνει μέσω συνεργασιών με τους κατασκευαστικούς ομίλους που αναλαμβάνουν τα έργα (π.χ. μέσω υπεργολαβιών)», αν και «κατά περιπτώσεις αυτό είναι δύσκολο επειδή οι εταιρείες τείνουν να προτιμούν τη συνεργασία με ομοεθνείς τους επιχειρήσεις, υπό την πίεση και των εθνικών τους κυβερνήσεων».

Σιγκαπουριανό ενδιαφέρον (υπό προϋποθέσεις) για έργα ΣΔΙΤ
Καταλήγοντας, το Γραφείο σημειώνει ότι από πλευράς Σιγκαπούρης θα μπορούσε να υπάρξει ενδιαφέρον για χρηματοδότηση έργων ΣΔΙΤ, «εάν υπάρξει το κατάλληλο πλαίσιο που θα εξασφαλίζει οικονομικά οφέλη με λελογισμένο ρίσκο για τους επενδυτές». Ακόμη, τυχόν συνεργασία στον τομέα της μεταφοράς τεχνογνωσίας θα μπορούσε να ωφελήσει σαφώς την ελληνική πλευρά – λ.χ. «συνεργασία μεταξύ ελληνικών και σιγκαπουριανών Πανεπιστημίων (σ.σ. σταθερά μεταξύ των κορυφαίων σε όλον τον κόσμο την τελευταία δεκαετία) θα επέτρεπε την μεταφορά σημαντικής γνώσης στον σχεδιασμό και στη διαχείριση των υφιστάμενων υποδομών του τομέα μεταφορών».

Πολυτεχνείο Κρήτης: Στο ΕΣΠΑ η αποκατάσταση του κτιρίου της Γαλλικής Σχολής

Έλαβε έγκριση η υλοποίηση, στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κρήτη» του ΕΣΠΑ 2021-2027, του έργου της αποκατάστασης (και απόδοσης προς χρήση) του, εμβληματικού και διατηρητέου, κτιρίου της Γαλλικής Σχολής στο προάστιο της Χαλέπας στα Χανιά, το οποίο είναι ιδιοκτησίας του Πολυτεχνείου Κρήτης. Την έγκριση έδωσε η Γενική Διεύθυνση αναστήλωσης μουσείων και τεχνικών έργων του Υπουργείου Πολιτισμού, υπό τον όρο να τηρηθούν οι περιορισμοί που είχαν τεθεί στην απόφαση για έγκριση της αρχιτεκτονικής μελέτης.

Φορέας υλοποίησης του έργου είναι το Πολυτεχνείο Κρήτης.
Το κτίριο της Γαλλικής Σχολής υψώνεται επί της οδού Ελ. Βενιζέλου 127 και βρίσκεται στον άμεσο περιβάλλοντα χώρο δύο κτιρίων-μνημείων, τα οποία είναι χαρακτηρισμένα ως «έργα τέχνης» και προστατεύονται από το Υπουργείο Πολιτισμού. Τα δύο αυτά κτίρια είναι το σπίτι του Ελευθερίου Βενιζέλου στην Πλατεία Ελ. Βενιζέλου (σ.σ. κτίστηκε στον τύπο της βίλλας από τον πατέρα του Ελ. Βενιζέλου, Κυριάκο, στα 1880) και το (νεοκλασικό, του 1882) «Παλάτι» στην Πλατεία Ελ. Βενιζέλου και Φραγκοκαστελλίου, ιδιοκτησίας Θεμ. Μητσοτάκη.
Η Διεύθυνση διευκρινίζει στην απόφασή της ότι, εάν στη διάρκεια της υλοποίησης του έργου προκύψουν εκσκαφές, οι εργασίες θα πρέπει να εκτελεστούν με την κατά νόμο εποπτεία των αρμόδιων Υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού.

 

ΠΟΒΑΣ: Αντικατάσταση κουφωμάτων αλουμινίου σε σχολείο της Νίκαιας

Το Σάββατο 25/02/2025 η Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνών Αλουμινίου-Σιδήρου (ΠΟΒΑΣ), σε συνεργασία με το Σωματείο της ΕΝΚΑΣ Πειραιά, πραγματοποίησαν αντικατάσταση κουφωμάτων αλουμινίου σε αίθουσες διδασκαλίας στον β’ όροφο του 8ου Δημοτικού Σχολείου Νίκαιας, ικανοποιώντας σχετικό αίτημα δωρεάς από τη διεύθυνση του σχολείου. Η ΠΟΒΑΣ οργάνωσε την υλοποίηση του έργου, ενώ συνεργάστηκε με τις εταιρείες Europa Profil Αλουμίνιο ΑΒΕ (σ.σ. προσέφερε τα προφίλ και τα εξαρτήματα συναρμολόγησης των κουφωμάτων), Domus AEBE (σ.σ. προσέφερε τους μηχανισμούς κλειδώματος) και Bostik Ελλάς AE (σ.σ. προσέφερε τα υλικά εγκατάστασης των κουφωμάτων). Τα μέλη του ΔΣ της ΕΝΚΑΣ Πειραιά εγκατέστησαν τα κουφώματα και ανέλαβαν τη δαπάνη της αγοράς των ενεργειακών υαλοπινάκων. Η κατασκευή των κουφωμάτων έγινε σε βιοτεχνία στο Κερατσίνι, με τη συνεργασία στελεχών της Europa.

Πελοπόννησος: Προχωρά η κατασκευή της νέας οδού Νεμέας-Κιάτου

Έλαβαν την απαραίτητη περιβαλλοντική αδειοδότηση οι όροι του έργου της κατασκευής νέας συνδετήριας οδού Νεμέας-Κιάτου παρά το φράγμα Ασωπού, στην ΠΕ Κορινθίας, με φορέα υλοποίησης την Περιφέρεια Πελοποννήσου. Ουσιαστικά, η οδός, που θα αναπτύσσεται στη βορειανατολική Πελοπόννησο, θα είναι μήκους περίπου 15,08 χιλιομέτρων. Η αφετηρία της θα είναι στο ύψος του οικισμού Δάφνη και το πέρας της στον κόμβο της Φιλιάντρας στην επαρχιακή οδό 02. Το τελευταίο της τμήμα, από το Κρυονέρι μέχρι τον κόμβο, αποτελεί υπό κατασκευή τμήματος μήκους 1 χιλιομέτρου, βελτίωσης της υφιστάμενης επαρχιακής οδού 14.

Σημειώνεται, ότι η οδός θα διέρχεται συνολικά από τρεις Δήμους (Νεμέας, Βέλου-Βόχας, Σικυωνίων) και οκτώ τοπικές κοινότητες (Δάφνης, Κουτσίου, Στιμάγκας, Μποζικά, Τιτάνης, Γονούσσης, Παραδεισίου, Κρυονερίου). Για τη σύνδεση αυτή, το έτος 1995 η τότε Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κορινθίας ενέκρινε νέα χάραξη για την οδό με διέλευση στις παρίες του ποταμού Ασωπού. Αλλά, η προώθηση της μελέτης και της κατασκευής του φράγματος Ασωπού διαφοροποίησε τα δεδομένα του έργου, καθώς μεγάλο τμήμα της αρχικής νέας χάραξης καταλήφθηκε από τον σχεδιασμό του ταμιευτήρα του φράγματος.

Τι περιλαμβάνει το έργο, οι προκλήσεις του φυσικού ανάγλυφου
Η οδός συνδέεται στην αφετηρία της στη Νεμέα με το ήδη κατασκευασμένο τμήμα παλαιότερης μελέτης και στο πέρας της με το νέο κατασκευασμένο τμήμα σύνδεσης του οικισμού Κρυονερίου με την επαρχιακή οδό 02. Από την αφετηρία και για μήκος 1,68 χιλιόμετρα οι εργασίες αφορούν σε βελτίωση της υφιστάμενης οδού, με διατήρηση της γέφυρας περί τη ΧΘ 5+870 και αποκατάσταση της κατολίσθησης των πρανών. Στο υπόλοιπο τμήμα μέχρι το πέρας του έργου, δηλαδή σε μήκος 13,4 χιλιομέτρων, οι επεμβάσεις αφορούν σε νέα χάραξη αξιοποιώντας κατά το δυνατό υφιστάμενα οδικά τμήματα (αγροτικούς χωματόδρομους). Σημειώνεται, πάντως, πως η χάραξη είναι ιδιαίτερα δυσχερής λόγω του πολύ πτυχωμένου ανάγλυφου και της γεωλογίας της περιοχής και για τον λόγο αυτό προβλέπεται η κατασκευή τεσσάρων γεφυρών σε θέσεις βαθιών χαραδρών.